Үстел теннисі «дене тәрбиесі» пәнінде студенттердің білім жүйесінде



Pdf көрінісі
бет22/27
Дата11.12.2021
өлшемі483,95 Kb.
#79138
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27
Байланысты:
акушерство-300 каз, .130-18 тобы Закиржанұлы Шахрух эссе бөт
1.9 Жұпта ойнаудағы ерекшеліктер

1.9.1 Жұпта ойнау тактикасы

Жұпта   ойнаған  кезде,   спортшылар  соққылар  техникасын   жақсы   білу

керек емес, жақсы физикалық мәліметтері мен ойын алаңы бойынша жылдам

және еркін орын ауыстыру керек және бірін-бірін жақсы түсінуге, бір-біріне

жақсы келу үшін маңызды. 

Жеті сайыстардың түрлернен үстел теннисінде жұптар ойыны үш ол

топтық қыздар сайысында үшінші кездесу міндетті түрде жұпты болады. 

Жұпты ойынның тактикасы мінді шарасында негізделеді. Егер бірегей

ойын техникасында жоғары деңгейде болса, онда жұпты ойынның шеберлігі

де жоғары деңгейде болу керек. алайда бұл да барлығы емес. Біз бірталай

жоғары техника шеберлігіне ие болған ойыншылар жұбының жұпты сайыс

кезінде үлкен жетістіктерге жете алмағанына куәгерлері болдық. Оның себебі

жұпты және бірегей ойыншыларға лайықты ерекшелігінде болды. 

Жұпта спортшылар топтасқан болу керек, біріккендігін көрсетіп, қатаң

тәртіпті сақтау қажет. Сайыскерге жақсы қатысу керек. Онда сайыста, бірін-

бірі түсіну, мықты үміт пен жарыс сезіммен  қимылдардың толық келісілген

әрекеттер болу керек.

Сайыскерлердің арасында толық бірін-бірі түсінушілік болу керек. олар

әрдайым бірін-бірінен үйрену керек. онда сайыс кезінде тығыз өзара әрекет

ету болады, өзі үшін жеңу жасау жағдайы да туады, сайыскер үшін де күрделі

кезеңдерді азайту пайда болады. 

Спортшылар   барлық   күштерін   жұптар   қатысушылардың   әр   қайсысы

өзінің   стилінің   техникалық   ерекшелігін   көрсету   үшін,   өздерінің   жағымды

сапасын,   қарсыластың   үстелдің   жартсына   қорғалмаған   жерлеріне   шабуыл

соққыларды орындау, сондай-ақ өзінің бөлігінде әлсіз жерлерін қорғау үшін

барлық   жағдай   жасау,   қарсыласқа   шабуыл   үшін   қолайлы   жағдай   туғыду

мүмкіндігін бермеу. Онда ойында ынтасын аудару жиі болады. 

Жұптар   мұқият   құрылуы   керек.   Жұптарды   тапқаннан   кейін,   бірге

жаттығулар жасау керек, әрдайым сайыстардың қорытынды талдауы жасалу

қажет, алайда сайыскердің қажеттілігі мен ерекшелігіне жауапты тиімді ойын

тактикасын жасау мүмкін емес. 

Жұпты  ойын кезінде  теннисшілерге ойын алаңы  бойынша көп орын

ауыстырудан   басқа   ойыншыларға   алдына   артқа   орын   ауыстыру   қажет,

спортшылардың   тұру   қалпына   әсерін   тигізеді.   Ойыншы   үстелдің   қасында

немесе артында әрдайым бола бермейді, сондақтан теннисшілер келісіп орын

ауыстыру үйрену керек, ұшу бағыты мен ұзындығы бар болатын доптарға

жауап   соққы   жасап,   ойынды   жақыннан   ортасынан   немесе   алыс   жерден



жүргізу.   Жұптың   негізгі   мақсаты   ойын   стилі   жылдам   шабуыл   соққы

рационалды   толық   орналастыруды   анықтау   боолатын.   Онда   ойыншылар

толықтай   мықты   шабуылды   жүзеге   асырады.   Үстелден   дұрыс   қашықтық

таңдау, біріншіден ойын темпіне және белсенді шабуыл соққы күшіне ықпал

етеді, екіншіден ойын кезінде бақылау мүмкіндігін кеңейтіп, ойыншыларға

қарстыластар   үшін   күрделі   жағдай   туұызуға   мүмкіндік   береді.   Жұпты

жылдам   шабуыл   соққымен,   сол   қолмен   ойнайтын   теннисшіден   және

жылдамшабуыл   соққымен   жақсы   ойнайтын   және   оң   қолмен   ойнайтын

теннисшімен   құруға   болады.   Ондай   жұп   оң   және   сол   жақтан   соққы

орындауға мүмкіндік береді, орын ауыстыруына азайтып және толыққанды

оң жақтан қатты шабуыл соққыларды қолдануға мүмкіндік береді. 

Жұпты оң және сол жақтан шабуыл соққыларды жасайтын теннисшіге

құруға болады және сол жақтан түрткі соққыны орындайтын және оң жақтан

шабуыл   соққы   орындайтын   теннисшіден   құрылуы   мүмкін.   Ондай   жұп

ойынды   қатты   және   жылдам   шабуыл   соққылармен   оң   және   сол   жақтан

белсенді шабуыл ойынын жүргізе алады. 

Жұпты шабуыл соққыларды немесе сол бұрыштан оң және сол жақтан

жазуды   орындайтын   ойыншылардан   құруға   болады.   Онда   олар   қарсылас

алаңының барлың зонасында салыстырмалы жеңіл қатты шабуыл соққыларда

орындауға болады. Оң және сол жақтан жазуды соққысын орындайтын жұп,

үстелден қандай болсын қашықтықта бола алады және қарсы жазумен бірге

үйлестіруге болады, сондай-ақ ойын зоналарының үлкен бөлігін қадағалауға

болады. 

Жұп   үстелдің   қасында   жылдам   соққыларды   жасайтын   (немесе

айналған жазуды орындайтын ойыншыдан) құралады және үстелден біршама

қашықтықта   ойнауды   ұнататын   және   топ-спинді   орындайтын   теннисшіден

құруға болады. Алдында тұрған ойыншы шабуыл соққыларды орындайды, ал

артта тұрған сайыскер жиі топ-спиндерді орындайды және жылдам шабуыл

соққыларды жүзеге асыру үшін сайыскерге қолайлы жағдай туғызады. 

Торрдың   қасында   ойын   кезінде,   алдында   ойнаған   ойыншы   үшін   де,

артында ойнайтын ойыншы үшін де табысьы болады. 

Жұпты   кесіп   алуды   жақсы   орындайтын   ойыншыда   құруға   болады.

Үстелден   біршама   қашықтықта   болған   сайыскердің   бірі,   қассыластың

алаңының бұрыштар бойынша кесіп алуды орындайды, ал басқасы үстелге

біршама жақындау тұрып айналумен және айналусыз кесіп алуды орындайды

(егер сайыскердің біреуі оң және қолымен ойнай берсе, онда ол кезедсудің

нәтижесін жақсартады). Ойынға қатты шабуыл мінезін береді. Жұпты ойын

кезінде   ойыншылардың   орын   ауыстыруы   жұпты   ойы   кезінде   одан   да   көп

қозғалу керек. Олар әрдайым соққыларды орындау үшін тұру қалпынөзгерту

керек. сайыскерге қозғалуын және жауап соққыларды оырндау үшін кедергі

болмайтындай   етіп   жасау   керек.   Бір   жағдайда   ойыншыларға   артқа   шегіну

керек,  басқа жағдайда  солға  немесе  оңға  жылжу керек.  Егер қарсыластың

берген   добы   ортаңғы   сызығынан   оңға   қарай   ұшса,   онда   қабылдайтын

ойыншыға   артқа   қарай   шегіну   керек,   егер   қарсыластың   жауап   соққысы

үстелдің оң жақ бұрышына бағытталса, онда допты қабылдау үшін оң жаққа



кетіп қалу керек: егер жауап доп ортаңғы сызығының оң жағына бағытталса,

онда сол жаққа кетуге қажет. 

Өзінің техникасының ерекшелігіне байланысты сайыскерлер сондай-ақ

әдеттегідей   орын   ауыстыруға   болады.   Мысалы,   үстелден   біршама

қашықтықта   артта   болған   теннисші,   алдына-артына   қозғалуына   болады;

үстелден біршама қашықтықта болған сайыскер солға-оңға қозғалады.

Алайда, ерекше жағдай туады. Мысалы, қарсыластар оң жаққа үздіксіз

шабуыл   соққыларды   жасайды,   ойыншы   күреске   қарсы   жұпты   оң   жақ

үстелдің   қасында   оң   жаққа-артқа   ауысып   орын   ауыстыруына   қажет.   Егер

қарсыластар   күреске   қарсы   жұптың   әр   ойыншыдан   қарама-қарсы   жаққа

жауап   соққы   жасаса   (яғни   қорғалмайтын   жерге   соққылар),   онда   жұп

бойынша сайыскерлерге солға-оңға ауыстырып отыратын орын ауыстырулар

жасау   қажет.   Егер   қарсыластар   ойынды   ұзын   және   қысқа   шапшаң

соққылармен орындаса, онда сайыскерлерге алдана-артқа қозғалуға қажет. 

Теннисшілеге   әр   түрлі     орын   ауыстыру   тәсілдерімен   жақсы   ойнау

қажет,   тек   сонда   ғана   әр   түрлі   жағдайға   машықтануға   болады,   белсенді

ойынды   жүргідуге   болады.   Ал   ол   үшін   жаттығуларда   орын   ауыстыру

нұсқаларын талқылауға қажет. 

Екі   жұптың   жаттығуы   кезінде   бір   жұп   басқа   жұптың   үстелінің   бір

нүктесінде үздіксіз жауап доптарды орындау керек; ал екіншісі өзінің ойын

алаңының   шегінен   шығып   кетпейтіпдей   етіп   алдына-артқа   қозғалып   және

жауап соққыларды үстелдің жартысына бір нүктеге бірінші болып жасайды.

Бұл жаттығу допты бақылауға үйренуге, орын ауыстыру әдістерін үйренуге

көмектеседі. 

Жаттығулар   кезінде   жұрты   бір   ойыншылармен   көп   доптарды

жаттықтыруға   ұсынады:   бір   ойыншы   жұптың   жағына   бір   нүктеге   соққы

жасайды. Жалғыз ойнаған ойыншыға орын ауыстыруына қажет емес, оның

соққы   беру   жылдмдығы   өте   биік   болады.   Бұл   жұпты   ойын   кезінде   орын

ауыстыруға   жақсы   дамытады.   Көрсетілген   жаттығулар   екі   жұптың

жаттығуынды қолдануы мүмкін. 

Сайыскердің әсерін қарсылас әрекеттеріне күшейту үшін және дұрыс

бағалауда үйрену, бұл әрекеттерді тактикалық тәсілдермен бірге физикалық

жаттығулармен   араластырады.   Көрсетілген   жаттығуларды   жаттығу   кезінде

қолданған кезде шабуыл соққыларды бір бағытта, доптың ұшу бағытының

кенеттен өзгеруі соққыларынын қосуға болады. 

Жұптардың   орналасу   жеріне   байланысты   ойыншыларды

қарсыластарды   қозғалуына   мәжбүрлеу   үшін   ақырын   әр   төмен   допты

қабылдайтын   жұптың   қорғалмаған   жерлеріне   бағыттауын   үйрену.   Бұл

теннисшілерге қарсылас алаңының қорғалмаған жерлеріне соққы беруін ғана

дамытып қоймай, осында ынтасын өзіне аударып алуына көмектеседі. 

Бұл   жаттығулар   сондай-ақ   бір   теннисшіге   қарсы   ойында   қолдануға

болады,   ойын   темпін   күшейтуге   мүмкіндік   береді.   Бұл   жаттығуларды

қолданған кезде негізгі талабы жұпта ойнаған спортшылар кезінде сол-оңға

қарама-қарсы   бағытта   қарсыласқа   соққы  беруден  құралады.   Келесі  жағдай

назарға алынады. 



Егер қарсыластар шабуылды диагональ бойынша қабылдаса, онда бұл

ойыншысының біреуіне соққыға қарсы түзу бойымен соққы беру керек, ал

басқа   ойыншыға   қарсы   диагональ   бойынша   жасау   керек.   бұл   тәсіл

теннисшілерге   қарсыластың   қорғалмаған   жерлеріне   қарсы   соққыларды

дамытуға мүмкіндік береді. 

Жаттығулардың   кезінде   жұптардың   біреуі   өзінің   соққыларын   белгілі

бір орынмен шектелуге болады. Жауап доптарды өз бетінше жасауға, онда

басқасына орын ауыстыруға және соққыларын бір ғана зонаға орындау қажет

(сол немесе оң бұрышқа).  

Қарсыластардың   ойынында   осындай   жағдай   туады:   жұптағы

ойыншының біреуі әлсіз шабуыл соққыларды орындайды, ал екіншісі кейбір

қателіктер   жасайды.   Ойын   кезінде   айқын   әлсіз   жерлерді   ойыншыларға

қарсыластардың   доптың   ұшу   бағытын   өзгетуіне   мүмкіндік   береді,   бұл

қателіктерді қолдану үшін және олардың алаңының қорғалмаған жерлеріне

соққы жасауға мүмкіндік береді. Бұл тек қана қарсыластың шабуылын басуға

ғана, және сайыскердің шабуыл соққыларын орындау үшін көмектеседі. 

Ұсынылатын   жаттығулар   сондай-ақ   көп   санды   доптарға   қарсы

қолдануға   мүмкін   немесе   бір   спортшы   бір   спортшының   ойыны   кезінде

жұптарға   қарсы   ойланған   кезде   қолдануға   болады.   Бұл   жұпты   ойнауды

дамытып,   жауап   доптың   қозғалыс   кезінде   бағытын   өзгертуін   қадағалауға

көмектеседі. 

Кесіп алуды қолданатын жұптардың ойыны кезінде жаттығуда артқа-

алдына қозғалуын талдау керек және орын ауыстыру кезінде шабуылға қарсы

тәсілдерін үйрену қажет. 

Келтіріген   нұсқалар   жаттығуларды   әр   түрлі   стилі   бар   жұптар   үшін

жарамды. Жаттығу уақыты кезінде және ойынның барлық күшті жақтарын

көрсетуге   ойында   ынтасын   жүргізетін   жағдай   жасау   керек.   Сондақтан

ойыншыға   дағдылы   соққылармен   бірге   талданған   тәсілдерді,   оларды   бас

және   тұрақсыз   болып   бөлетін,   оларды   автоматты   түрге   дейін   келтіретін

мақсаты ұтыс ұпайын ұту болатын, арнайы таңдау қажет. 

Жұпта ойнаудың негізгі тәсілдері. Жұпты ойынның негізгі тезникалық

тәсілдерді   бірегей   ойын   тәсілдерінің   негізінде   құралады,   тек   қана   бір

айырмасы, ойыншының жұпта ойлау кезінде әрдайым соққыны орындау үшін

қозғалу   керек   (допты   беру   тәсілінен   басқа).   Жұпты   топта   сайысының

ережелері   біршама   бірегей   сайыс   кезіндегі   ережелерімен   ерекшелінеді.

Мысалы,   жұпты   ойын   кезінде   доп   беретін   ойыншы   оң   жақта   тұрады,   ал

қарсыластың алаңының оң жақ бөлігіне ғана доп беруге құқылы, ал допты

қабылдайтын қарсылас жауап соққы беруін күтіп оң жақтан тұруға құқылы.

Бұл есепті біршама қиындатады. 

Жұпты ойнау кезінде қорғау бірегей ойнаудан гөрі біршама қиын екені

мәлім. Сондақтан әр соққы жұпты ойнау кезінде сенімді және ынтасы басып

алу мақсатын қоятын болу керек. 

Жұпты   ойнау   кезінде   ойыншылармен   қолданатын   техникалық

тәсілдерінің негізгілерінің әр қайсысын қарастырайық.

Қарсыластың мүмкін болатын шабуылын  тартып алу және доп беру. 



Допты беретін ойыншы доп беру тәсілін жақсы орындау қажет – ұзын

соққылар мақсатқа жететіндей, доп үселдің шегінен ұшып кетпейтіндей, ал

қысқа   доптар   ұшу   траеториясы   төмен   және   торға   түсіп   кетпейтіндей   етіп

беру   керек.   Допқа   әр   түрлі   айналуын   да,   ұшу   бағытының   әр   түрлі

жылдамдығын   керек.   тек   сонда   ғана   қарсыластың   шабуылын   және

сайыскердің шабуылын басып алу үшін жағдайын жасауға болады. Жұпты

сайыстар кезіде доп берген ойыншы өзінің әрекеттерін серіктесімен келсіге

қажет шабуылды тартып алу жоғары нәтижелерге жете алмайсын.

Үстелден   теннисінде   техникалық   тәсілдері   көп   түрлі   болғандықтан

мәнді  ерекшеленеді,  әр  спортшы  доп беру  тәсілдерін  жасай   алады.  Ондай

жағдайларды   жиі   кездестіруге   болады.   Бір   ойыншы   жақсы   доп   береді,

басқасы   шабуылдың   тартын   алуын   жаман   орындайды   немесе   керісінше

жақсы   орындайды.   ондай   ойыншыларға   сайыстан   бұрын   мақсаты

қарсыластың шабуылын тартып алу және допты беруді қалыптастыру және

дамытуды білу болатын жаттығуларға назар аудару қажет, сондай-ақ ойында

әрекеттерді үйлестіру қажет.

Шабуыл   соққыларды   немесе   топ-спинді   орындайтын   қарсыласпен

тайталас   кезінде,   доп   дерулерді   қысқа,   допқа  қатты   төмен  айналуды   беру,

қысқартылған   айналусыз   соққымен   үйлестіріп,   сондай-ақ   кенеттен   ұзын

соққылар   немесе   доптың   үстіңгі   және   төменгі   айналу   бар   бүйірінен

соққылармен   үйлестіру   қажет.   Бұл   қарсыласқа   допты   қабылдауын   және

шабуылын тартып алуын біршама қиындата түседі. Ол тек қана жазу немесе

топ-спинді қолдануға болады. 

Кесіп алуды орындайтын қарыластың ойынында, шабуылды тартып алу

сирек кездеседі. Жауап ұзын соққыларды жиі тартып алуға болады, мысалы,

доптың   үстіңгі   және   төменгі   қатты   айналуы   бар   доптың   өте   үлкен   әсер

беретін ортаңғы сызығынан оң жаққа оң бұрышқа аздаған ауытқумен қысқа

және ұзын доптармен үйлестіруі болады. 

Доп   берулердің   тәсілдері   мен   оларды   қабылдау   кезінде   шабуыл

соққылар. 

Ойыншылардың   доп   берулерінің   сын   кезінде,   олардың   орындаған

кездегі сапаның артуына, доп беру тактикасын талдауға назар аудару қажет.

Жаттығулар кезінде әр түрлі уақыттта үнемдеу үшін қажет әр түрлі тәсілдерді

жасауға   болады.   Ең   алдымен   доп   берулердің   әр   түрлі   тәсілдерін   жайлы

дамыту   үшін     жұптар   бөліп   және   ойыншыларды   үстелдің   оң   жақ

бұрыштарына тұрғызып қою керек. допқа жылдамдық пен айналуды беретін

доп   берулермен   үйлестіріп,   Доптың   доп   беруін   қарсыластың   белгілі   бір

нүктесене   талдау   қажет,   қарсыластың   қимылдарына   жылдамдату   әсерін

дамыту,   оның   соққыларына   доптың   айналумен   және   айналусыз   соққыны

қолданып сәйкесінше қимылдар жасау қажет. 

Кейбір  жаттығуларда  тараптардың  біреуі  тек  доп  беруге,   ал екіншісі

допты тек қана қабылдайды. Егер сайыскер доп беруден кейін көп қателіктер

жіберсе, онда шабуыл үшін ынтасын тартып ала алмайды, бұл доп бойынша

соққы   нақты  және   тиімді   орындалғаны   екенін   көрсетеді.     Және   керісінше




егер қарсылас доп беруді қабылдаған кезде шабуыл жүргізуге мүмкіндік алса,

онда ол соққы қате және тиімсіз орындалған дегенді білдіреді. 

Қарсыластан   шабуылды   тартып   алумен   доп   беруді   талдау   кезінде

ойында   жұпта   ойнау   да   бір   ойыншының   қатысуы   мүмкін.   Жұпта   ойнау

кезіндегі   бір   ойыншысы   допты   сайыскерге   шабуылды   тартып   алу   үшін

жағдай   жасау   үшін   жасайды.   бірінші   болып   соғады   және   қарсыластың

алаңының белгілі нүктесне қаылдауға мәжбүр етеді. Сайыскерсіз ойнайтын

теннисші, доп берулерді қабылдаған кезде ойынды қиындатпау үшін, жауап

доптардың күрделілігін төмендету үшін, жұпта ойнаған теннисшілерге дәл

тигізу   нақтылығын   шабуылды   тартып   алу   кезінде   сайыскерлердің   орын

ауыстыруларын   дамытуға   мүмкіндік   береді.   Одан   кейін   біртіндеп

күрделенулерді ұлғайтамыз – сайыскерсіз ойынайтын теннисші, қарсыластың

алаңының   әр   түрлі   нүктелеріне   жауап   соққыларды   жасайды,   осының

нәтижесінде қадам қозғалыстарын дамытады. Қорытындысында сайыскерсіз

ойнаған   спортшы   доп   берулердің   қай   болсын   тәсілмен   қабылдай   алады,

алайда   талдау   жағдайын   біртіндеп   шабуыл   басып   алу   сайысына

жақындатады. 

Бұл жұптың берген дор беруін екіншісі қай тәсілмен болсын қабылдай

алады, алайда доп беретін тарап үздіксіз шабуыл соққыларды жасау керек.

сайыскерлер   ұпай   ұтып   алу   үшін   соққылардың   шабуыл   саны   үштен   көп

болмау керек, қарама-қарсы жағдайда жұп ұпйын жоғалтады. Егер үздіксіз

соққы шабуылы ойыншыларға ұпай әкелмесе, онда қарсыластан шабуылды

тартып алу кезінде допты түсурі зонасы нақты анқыталмған. Соққы шабуылы

айтарлықтай  қатты болмаған  немесе  тактикалық  тәсілдерді қате қолданған

және т.б.

Сайыс кезінде ойыншының мәліметтері белгілі болады. Доп берулерді

қалай   қабылдайтыны,   сондай-ақ   оның   қорғанысының   күшті   және   әлсіз

жақтарын анықтығанға болады. 

Доп берулерді қабылдау және қарсыластың шабуылын тартып алумен

бірге доп берулерді қабылдау. 

Доп берулерді ойыншылармен үстелдің оңжағынан қабылдауы белгілі,

ол   жұпты   ойнау   кезіндегі   ережелер   анықталды.   Сондақтан   жұпты   ойнау

кезінде доп берулерді жалғыз ойнаудан гөрі қабылдау жеңілірек болады, сол

уақытта   ойыншының   назары   ойнау   жеріне   аз   көңіл   аударады,   сондықтан

қабылдайтын   жақ   бұл   қолайлы   жағдайларды   өзінің   ынтасына   аудары   алу

үшін, қарсыластың шабуылдарында күрес кезінде аса маңызды болады.

Ереже   бойынша,   ойынша   оң   жақ   доп   берулерді   қабылдайды.

Сондықтан доп беруді қабылдайтын жұптың қандай күйде болуын анықтау

өте   маңызды.   Практикада   көретеген   жұптар   жылдам   соққы   шабулдарын

немесе топ-спиндерді орындайтын ойыншылар кезедеседі. Егер жұп оң және

сол   соққыны   жасайтын   жұптан   құралса,   онда   оның   әр   қайсысы   ерекше

қолайлы   қалпын   алады;   егер   екі   сайыскер   тек   оң   жақтан   ойнаса,   онда

олардың   әр   қайсысы   доп   берулер   кезінде   олар   оң   жаққа   алыс   жалтармау

керек.   Доп   берудің   ортаңғы   сызығынан   сәл   оң   жаққа   жалтарғаннан   кейін

қарсылспен берілген допты тез дайындалып қабылдауға қиын, бірақ ынтасын



жоғалтып   алуға   жеңіл   болады.   Қарсыласпен   берілген   ұшу   ұзындығы   мен

бағыты   әр   түрлі   болатын   допты   қабылдау   үшін   ойыншыға   ортаңғы

сызығынан   сәл   оң   жақта   тұру   керек.   Алайда   кейбір   теннисшілер   доп

берулерді қабылдау үшін сол жақ соққыны жақы орындай алады, сондықтан

олар оң жақ үстелдің бұрышына қозғалуына мүмкіндігі бар. 

Жұпты ойнау кезінде доп берулерді қабылдауда ынталы мінезіне үлкен

мән беру маңызды. Алайда егер доп беретін спортшының техникалық деңгейі

әжептәуір жоғары болса, онда допты қабылдаған ойыншыға қатты шабуыл

соққылармен   ұпайды   ұтып   алуына   қиын   болады.   Сондықтан   жылдам

соққыны және жақын зонада жылдам жазу техникасын жқсы үйренген кезде,

ойыншы   қарсыластың   оң   жақ   бұрышына   шабуыл   соққыны   орындауға

болады, сондай-ақ қарсыластың тура денесіне бағытталған шабуыл соққыны

сол жақ бұрышқа шабуыл соққымен үйлестіргенен болады. Осымен доптың

ұшу бағытын өзгертіп, қарсыласты орын ауыстыруын немесе оның алаңының

қорғалмаған   жерлеріне   жауап   соққы   жасауға   болады.   Содан   әріптеске   көп

ретті шабуыл соққысын орындауға қолайлы жағдай туызкға болады. 

Доп   берулерді   қабылдаған   кезде   әріптестердің   арасында   толық

келісушілік   болу   керек.   Мысалы,   доп   берулерді   жылдам   соққымен   және

жылдам жазумен орындаған кезде, ойыншы жақсылап дайындалып алу үшін

уақытынан бұрын әріптеске шартты белгі көрсету керек. 

Қарсластың шабуыл соққыларын орындаған кезде, қарсылас та жауап

добын   оң   жақ   бұрышқа   жасауы   мүмкін,   әріптеске   қозғалатын   зонасын

ұлғайтуына тура келеді. Егер шабуыл түзу бойымен жасалынса, онда сол жақ

бөлігінде   ойнаған   әріптеске   қатты   кесіп   алу   немесе   қарсыластың   сол   жақ

бұрышынан   оң   жақ   соққы   арқылы   шабуылын   тартып   алуына   мүмкіндік

береді.   Сонда   да   диагональ   бойынша   немесе   түзі   бойынша   соққыныі

орындалуы әріптестің техникалық ерекшеліктеріне байланысты болады. Оң

жақтан   соққыны   орындайтын   әріптес   әдетте   оң   жақ   бұрышқа   шабуыл

соққыларды жасайды; сол жақтан кесіп алуды немесе сол жақ бұрыштан оң

жақ   шабуыл   соққыларды   оындайтын   әріптес   көптеген   жағдайларда   түзу

бойымен ойнайды. Қарсыласпен доп берулер кезінде берілген добы төменгі

айналуымен болса, ал қабылдайтын ойыншы шапшаң соққы беру техникасын

немесе шапшаң жазуды әлі де нашар орындаса, ондай жағдайларда ортаға

немесе   диагональ   бойынша   топ-спинді   орындауға   болады,   қарсыластың

әрекеттерін   қадағалау   үшін,   шабуылды   тартып   алмас   үшін   және   аяғында,

жағдайды   жақсартып   қайтадан   шабуыл   соққыларды   орындау   керек.   кесіп

алуды орындайтын қарсыласпен ойын кезінде  оның доп берулерін  сенімді

қабылдау   қажет;   қателерді   жібермес   үшін   қатты   және   қатаң   шабуыл

соққыларды орындауға керек емес. 

Көлденең   тәсіл   кезінде   кесіп   алуды   орындаған   теннисшілер   доп

берулерді   қабылдау   кезінде   салыстырмалы   кесілген   және   айналған

соққыларға   жиі   жүгінеді,   алайда   кейбір   жағдайларда   қарсыласты   қиын

жағдайға қою үшін жазумен ынтасын басып алуға тырысады. 

Егер   доп   берулерді   қабылдаған   кезде   кесіп   алу   немесе   топ-спинді

пайдаланса, онда ең бастысы негізінде оларды әріптеске қарсыластың добын



қабылдау   үшін   қолайлы   жағдай   туғызу   үшін   шабуыл   соққыларды   әлсіз

жасайтын   ойыншыға   бағыттау   керек.   Жұпта   ойнауда   шабуыл   соққыларды

орындайтын бір ойыншысы кенеттен шабуылға ұшыраса, онда оған әріптесті

алдын-ала   дайындалу   үшін   қажеттілік   керегі   туралы   ескерту   қажет,

қарсыластың оң жақ бұрышына жауап соққыларды жасауға мүмкіндік бермеу

үшін – бұл әріптестің қимылдардың қысылуына әкеліп соқтыруына мүмкін. 





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет