Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н
жүктеу/скачать 10,31 Mb. Pdf көрінісі
|
10 гум қазақ тілі
| Дәс түр лі прин ип
сөз дің бір кез де жа зы лып қа лып тас қан дәс түр ге ай нал ған тү рін сақ тап жа зу. Бұ ған қа зақ ті лін де гі хат, ха бар, ха лық, қа ар, жа ан си яқ ты сөз дер ге х, әріп те рін пай да ла ну ды жат қы зу ға бо ла ды. Қа зақ ті лін де сөз дер ді дұ рыс жа зу да ор фог ра фия лық сөз дік ке сүй ене міз. 4. Тө мен де гі сөз дер ді ор фог ра фия лық прин цип тер ге бө ліп жа зың дар, ере же сін тү сін ді рің дер. Мор фо ло гия лық прин цип Фо не ти ка лық прин цип Дәс түр лі прин цип Жаз са, сен бі, фес ти валь, түн гі, қа шан ғы, жар қа бақ, орын- ба сар, көз бе-көз, тау ып, құ ла ғы, боз жу сан, көк дө нен, жү ре- гі, бел беу, ке рек екен, қол ғап, са мау ыр, шәй нек, пәуес ке, бө ре не, пай да, хат, ес жоқ, же ре бе, ха лық, шкаф, гау һар, бес жыл, жи һан, қа һар ман, гео мет рия, ауа, сән қой, Дос жан, тас- жол, ста қан, дүй сен бі, қар лы ғаш, ашу дас, сөз жа сам, боз кө де, боз ша, бү гін. АР МА Н - ПВ ба сп ас ы 16 Ах мет Байт ұр сы нұлы «Ро ман не нәр се?» ат ты «Қа зақ» га - зе тін де жа рия лан ған ма қа ла сын да жал пы ро ман жан ры ның ерек ше лік те рі мен оның әлем әде бие тін де гі шы ғу та ри хы на тоқ та ла ке ле: «Қа зақ та бұ рын ро ман жоқ еді, біз дің ара мыз да қа зақ ша бі рін ші рет жа зып шы ғар ған Мір жа қып Ду ла тұлы бол ды... Біз дің қа зақ та ең бі рін ші кө зі міз ге кө рін ген ро ман ды озық жұрт тар ді кі мен (еуро па лық, орыс тық) са лыс ты ру ға бол май ды. Біз өз бойы мыз ға лай ық тап, мұ ны қа зақ әде бие- тін де гі тәу ір қыз мет ке ба лай мыз», – деп өте әділ ба ға ла ды. (Қ.Қа се нов, Ә.Тө ре ха нов) 5. Қо сым ша әде би ет тер мен ға лам тор ре су рс та рынан М.Ду ла тұлы- ның қы зы Гүл нәр Ду ла то ва ту ра лы ақ па рат жи нақ таң дар. Төменде берілген үлгіні негізге алып, «Асыл дың тұяғы» та қы ры бын дағы мәтінге те зис тік жос пар құ рың дар. 1. Алаш қайраткері М.Дулатұлының туған жері, отбасы, білім алуы. Омбыда Ә.Бөкейханов және А.Байтұрсын ұлы- мен танысып, саяси жұмыстарға ара ла суы. 2. 1909 жылы «Оян, қазақ!» кітабын шығаруы, жинақтың оқырмандарға әсері. Замандастарының кітапты «ұлттық манифест» деп бағалауы. 1910 жылы тұңғыш прозалық шы ғар ма – «Бақытсыз Жамал» романының жарық көруі. 3. 1913–1918 жылдары «Қазақ» газетін шығаруға атса лы - суы. 1917–1918 жыл да ры Алаш қоз ға лы сына қатысып, ел тә уел сіз ді гі не қа тыс ты мә се ле лермен шұ ғыл дануы. 4. Ке ңес өкі ме ті ор на ған соң, газет-журналдарда, білім сала- сында қызмет атқаруы. 5. Кеңестік тоталитарлық жүйенің құрбаны болуы. Жер аударылып, Сосновец жерінде дүние салуы. 6. Екі тап сыр ма ның бі рін орын даң дар. 1. «Оян, қа зақ!» деп жар сал ған ұлт жан ды аза мат, қо ғам қай рат- ке рі ту ра лы ма қа ла жа зың дар. Сөз саны – 120–150. 2. «Ар тық бол мас біл ге нің» ай да ры мен бе ріл ген мәтіндегі тіл дік бір лік тер дің ор фоэпия лық нор ма бой ын ша өз ге рі сін жа зың дар. жүктеу/скачать 10,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|