Романның бас кейіпкері Қоспан - қойшы, өз өмірінде талай қиындықты бастан кешірген, соғыста болған, жау қолында тұтқын лагерінде болып қашып шыққан, әйтсе де қиын тағдырына ашынып езілмеген, адамдық ізгілігін жоймаған күрделі тұлға.
Романның тақырыбы - қарапайым еңбек адамының тағдыры, 1950-1960 жылдардағы кеңестік қоғамның өмір шындығы тақырып етіп алынған. Жазушы осы тақырыпты ашу жолында өздері өмір сүріп отырған заманнын, қоғамның, әлеуметтің айнасындай болған Жаңыл, Қасболат, Жаппасбай образдарын жасаған.