Тақырыбы: «Бауырсақтың дала жануарларына қазақ тілін үйретуі» Білім беру саласы: «Қатынас». Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің түрі: «Қазақ тілі»

Сәлеметсің бе! Сәлеметсіз бе! Сәлеметсіндер ме! – Здравствуйте! Ұл – мальчик, қыз – девочка, Мынау кім? – Кто это? Мынау не? – Что это?

І. Мұғалім балалармен амандасады. Шаттық шеңберін ұйымдастырады.

Мұғалім:

• 
  Балалар, қазір жылдың қай мезгілі?
  

• 
  Қазір жылдың қыс мезгілі. Далада қар жатыр. Қардың түсі - аппақ. Күн суық.
  

• 
  Жарайсыңдар, балалар.
  
• 
  Мынау не балалар? (Дөңгелекті көрсетіп).
  

• 
  Мынау – дөңгелек.
  

• 
  Дөңгелектің түсі қандай?
  

• 
  Дөңгелектің түсі – сары.
  

• 
  Жақсы, балалар. Менің қолымда сиқырлы шарлар бар. Ендеше сол
  

Балалар:

• 
  Қызыл, жасыл, сары, көк, ақ, қара (балалар шарлардың түстерін атайды).
  

• 
  Балалар, дөңгелекке ұқсас қандай ойыншықтың түрін білесіңдер? Және де тағы қандай ойыншықтармен ойнайсыңдар?
  

• 
  Доп. Тағы басқа текшелермен, қуыршақ, машинамен ойнаймыз.
  

• 
  Балалар, онда бәріміз орнымыздан тұрып, доп туралы тақпақ айтайық.
  

Мұғалім:

• 
  Дөңгелекке ұқсас қандай тағамның түрін білесіңдер?
  

• 
  Бауырсақ.
  

• 
  Балалар, бүгін мен жұмысқа келе жатқанда «Бауырсақ» ертегісіндегі Бауырсақ дала жануарларына қазақ тілін үйретіп жатыр дегенді естідім. Қазақ тілін үйретіп жатқанын барып көргілерің келеді ме? Ал сол «Бауырсақ» ертегісінде қандай кейіпкерлер бар? Ертегіде әке, ана, аға, апай бар ма? (Отбасы мүшелерінің суреттерін пайдалана отырып, олардың атауларын қазақ тілінде атайды).
  

• 
  Ия.
  

• 
  Отбасы туралы тақпақ айтайық.
  

Мұғалім:

• 
  Балалар, қазір бәріміз орманға барып көрейік.
  

• 
  Балалар, мен де барып көрейінші ол жерде не болып жатыр екен деп, мұғалім де қар үйіндісінің артына барып бауырсақтың бет пердесін киіп шығады. Сонымен мұғалім Бауырсақ болады, ал қалған балалар дала жануарларының рөлдерін алады).
  

Бауырсақ домалап келе жатады. Әуен ойнап тұрады. Алдынан қояндар шығып:

• 
  Бауырсақ, бауырсақ, біз сені жейміз.
  

• 
  Сендер кімсіңдер? Мені жемеңдерші.
  

• 
  Мен қоян – Дашамын. Мен қоян – Женямын. Мен қоян – Дашамын деп қояндар өздерін таныстырады.
  

• 
  Қояндар, келіңдер, сендермен ойын ойнайын. Сендерге қазақ тілін үйретейін. Мені жемеңдер.
  

Бауырсақ домалап келе жатады. Әуен ойнап тұрады. Алдынан қасқырлар шығып:

• 
  Бауырсақ, бауырсақ, біз сені жейміз.
  

• 
  Сендер кімсіңдер? Мені жемеңдерші.
  

• 
  Мен қасқыр – Лилия. Мен қасқыр – Тамерлан. Мен қасқыр –Ильхан. Мен қасқыр - Димамын деп қасқырлар өздерін таныстырады.
  

• 
  Қасқырлар, келіңдер, сендермен ойын ойнайын. Сендерге қазақ тілін үйретейін. Мені жемеңдер.
  

Бауырсақ:

• 
  Пияз туралы тақпақ айтайық.
  

Қасқырлар бауырсаққа разы болып, ары қарай кетіп қалады.

Бауырсақ домалап келе жатады. Әуен ойнап тұрады. Алдынан аюлар шығып:

• 
  Бауырсақ, бауырсақ, біз сені жейміз.
  

• 
  Сендер кімсіңдер? Мені жемеңдерші.
  

• 
  Мен аю – Даниэлмін. Мен аю – Салтанатпын. Мен аю –Ульянамын. Мен аю - Бексұлтанмын деп аюлар өздерін таныстырады.
  

• 
  Аюлар, келіңдер, сендермен ойын ойнайын. Сендерге қазақ тілін үйретейін. Мені жемеңдер.
  

• 
  Аюлар, жана мен домалап келе жатып, үй жануарларының енелері торға түсіп қалғанын көрдім. Ал төлдері енелерін таба алмай шатасып кетіпті. Егер біз үй жануарларының атауларын қазақ тілінде атасақ, олар тордан босайды. Үй жануарларының атауларын қазақ тілінде атап, төлдерді енелеріне қосады.
  

• 
  Қошақан туралы тақпақ айтып берейік.
  

Аюлар бауырсаққа разы болып, ары қарай кетіп қалады.

Бауырсақ домалап келе жатады. Әуен ойнап тұрады. Алдынан түлкілер шығып:

• 
  Бауырсақ, бауырсақ, біз сені жейміз.
  

• 
  Сендер кімсіңдер? Мені жемеңдерші.
  

• 
  Мен түлкі – Светамын. Мен түлкі – Лизамын. Мен түлкі –Ельданамын. Мен түлкі - Настьямын деп түлкілер өздерін таныстырады.
  

• 
  Түлкілер, келіңдер, сендермен ойын ойнайын. Сендерге қазақ тілін үйретейін. Мені жемеңдер.
  

• 
  Мамандық иелері өздерінің құрал-жабдықтарын шатастырып алыпты. Мамандық иелерінің атауларын қазақ тілінде атасақ, олар өз иелеріне оралады екен. Тақтада маман иелерінің суреттері ілініп тұрады. Соларды қазақ тілінде атайық. (Дәрігер, мұғалім, аспаз, суретші т.б. атау). Түлкілер маман иелерінің заттарын тауып, дұрыстап орналастырып, әрқайсысының қызметі туралы айтады.
  

• 
  Дәрігер туралы тақпақ айтайық.
  

Түлкілер бауырсаққа разы болып, ары қарай кетіп қалады.

Осылайша, бауырсақ өзінің ақылдылығымен, тапқырлығымен дала жануарларынан аман-есен құтылып, атасы мен апасына оралады. (Тақтада апа мен атаның суретінің жанына бауырсақты орналастыру).

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің соңында балалар әуеннің үнімен қайтадан сиқырлы қар үйіндісінің артына барып, бет перделерін шешіп келеді. Ең соңында мұғалім барып, өз бет пердесін шешіп, сол жерден қорапша тауып алады. Оны алып келіп балалардың алдында ашып, ішідегі күлімсіреген бауырсақтың суретін балаларға таратып береді.

Мұғалім:

• 
  Балалар, біздің қар үйіндіміз сиқырлы ғой, мен жаңа тағы бір қорапшаның жатқанын көрдім, тағы қарап келейін.
  

Балалар өздеріне тиесілі тосын сыйларға қуанады.