«Тіл біліміне кіріспе» пәні бойынша б а ғ дарлам а



жүктеу/скачать 1,46 Mb.
бет12/17
Дата10.06.2017
өлшемі1,46 Mb.
#18729
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17

Қарастырылатын сұрақтар:


  1. Лексикологияның салалары.

  2. Сөз, оған тән белгілер.

  3. Сөздің лексикалық мағыналарының типтері (номинативті, фразеологиялық байлаулы, синтаксистік шартты).

  4. Сөздің ауыспалы мағынада қолданылу тәсілдері.

  5. Табу сөздер мен эвфемизмдер, десфемизм.

Дәріс мақсаты: лексикологияның негізгі объектісі сөз екендігін көрсете отырып, оған тән басты белгілерді, сөздің негізгі мағыналарымен қатар ауыспалы мағынасының, оны беру тәсілдері тіліміздегі табу сөздер мен эффемизм, олардың тәрбиелік мәні жөнінде дәлелді тұжырымдар жасау..

Дәрістің мазмұны:Лексикологияның салалары.Сөз, оған тән белгілер.Сөздің лексикалық мағыналарының типтері (номинативті, фразеологиялық байлаулы, синтаксистік шартты).Сөздің ауыспалы мағынада қолданылу тәсілдері.Табу сөздер мен эвфемизмдер, десфемизм.


Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

  1. Тіл білімінің лексикология саласы нені қарастырады?

  2. Сөзге тән алты басты белгіні ата.

  3. Сөздің номинативті, фразеологиялық байлаулы, синтаксистік шартты мағыналарын түсіндір.

  4. Сөздің ауыс мағынасы қандай тәсілдер арқылы беріледі?

  5. Табу сөздерге көркем әдебиеттен мысал келтір.

  6. Эвфемизм мен дисфемизмнің айырмашылығын мысалмен түсіндір.

Әдебиет: 28, 34, 41, 55,78, 82, 93,106,118
Тақырып: Тілдің сөздік құрамы.

Қарастырылатын сұрақтар:

  1. Сөздік қор мен сөздік құрам, оның толығуы мен дамуы.


  2. Кірме сөздер, олардың ену жолдары.

  3. Арнаулы лексика. Термин және терминология.

  4. Диалект сөздер.

Дәріс мақсаты: қазақ тілі сөздік құрамы жағынан түркі тілдерінің ішіндегі өте бай тіл екендігін, сөздік құрамның баю жолдарын түсіндіру.

Дәрістің мазмұны:Сөздік қор мен сөздік құрам, оның толығуы мен дамуы.Кірме сөздер, олардың ену жолдары.Арнаулы лексика. Термин және терминология.Диалект сөздер.


Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

  1. Сөздік қор дегеніміз не?

  2. Сөздік құрам дегеніміз не?

  3. Сөздік құрам қандай жолдар арқылы толысады, дамиды?

  4. Кірме сөздердің енуінің неше жолы бар?

  5. Арнаулы лексика мен термин сөздердің айырмашылығы қандай?

  6. Диалект сөздер дегініміз қандай сөздер?

  7. Қазақ тілінің бай тіл екендігі жөнінде қазақ зиялыларының айтқан пікірлері жөнінде не білесің?

Әдебиет: 45, 51, 63,77,88,105,121,133
Тақырып: Фразеология.

Қарастырылатын сұрақтар:

  1. Сөздердің еркін және фразеологиялық тіркестері.


  2. Фразеологизмдер және оған тән белгілер.

  3. Фразеологизмдердің түрлері.

  4. Фразеологизмдердің пайда болу, шығу негіздері.

Дәріс мақсаты: Фразеологияның тіл білімінің негізгі саласының бірі екендігін,тіліміздегі еркін және фразологиялық тіркестер,олардың айырым белгілері,фразеологизмдерге тән қасиеттер,олардың түрлері, пайда болу, шығу негіздері туралы мол мәлімет беру.

Дәрістің мазмұны:Сөздердің еркін және фразеологиялық тіркестері.Фразеологизмдер және оған тән белгілер.Фразеологизмдердің түрлері.Фразеологизмдердің пайда болу, шығу негіздері.


Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

  1. Еркін тіркес пен фразеологиялық тіркесітң айырым белгілері қандай?

  2. Фразеологизмдердің түрлерін ата.

  3. Фразеололгизмдер қалай пайда болған?

  4. Мақал-мәтелдер фразеологизмдерге жата ма?

Әдебиет: 83,97,110,118,124,136,145,148
Тақырып: Тілдің грамматика саласы.

Қарастырылатын сұрақтар::


  1. Грамматика және оның салалары.

  2. Тілдің грамматикалық құрылысының негізгі бірліктері (морфема, сөз формасы, сөз тіркесі және сөйлем)

  3. Сөздердің морфологиялық құрылымының өзгеруі.

Дәріс мақсаты: жеке және жалпы грамматиканың қарастыратын мәселелеріне тоөқтала келіп, грамматикалық негізгі бірліктер, морфема, сөз форпмасы, сөз тіркесі, сөйлем туралы, олардың айырмашылықтары, сөздердің морфологиялық құрылымының өзгеру жолдары туралы дәлелді мәлімет беру.

Дәріс мазмұны:Грамматика және оның салалары.Тілдің грамматикалық құрылысының негізгі бірліктері (морфема, сөз формасы, сөз тіркесі және сөйлем)Сөздердің морфологиялық құрылымының өзгеруі.


Өзін-өзі тексеретін сұрақтар:

  1. Морфема дегеніміз не?

  2. Сөз тіркесі деп нені айтамыз?

  3. Сөйлем, оған тән басты белгілер қандай№

  4. Сөздердің жылысуы мен сіңісу құбылыстарын түсіндір.

Әдебиет: 13, 27,38,43,54,68,71,84,102
Тақырып: Грамматикалық мағына берудің тәсілдері мен амалдары.

Қарастырылатын сұрақтар:


  1. Аффикасация тәсілдері.

  2. Ішкі флексия тәсілі.

  3. Қосарлану тәсілі.

  4. Бірігу тәсілі.

  5. Көмекші сөздер тәсілі.

  6. Сөздердің орын тәртібі.

  7. Екпін және интонация тәсілдері.

Дәріс мақсаты: дүние жүзі тілдерінде грамматикалық мағына берудің амал-тәсілдеріне тоқтала келіп, қазақ тіліндегі грамматикалық мағына берудің негізгі аффиксациялық және қосарлану, бірігу, көмекші сөздер, ішінара болса да сөздердің орын тәртібі арқылы берілетін мағыналар туралы әңгімелеу.

Дәрістің мазмұны:Аффикасация тәсілдері.Ішкі флексия тәсілі.Қосарлану тәсілі.Бірігу тәсілі.Көмекші сөздер тәсілі.Сөздердің орын тәртібі.Екпін және интонация тәсілдері.


Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

  1. Түркі тілдерінде, соның ішінде қазақ тілінде ең көп қолданылатын тәсіл?

  2. Ішкі флекция тәсілі біздің тілімізде кездесе ме?

  3. Қосарлану, бірігу тәсілдеріне мысал келтір.

  4. Біздің тілімізде екпін және интонация тәсілдері ерекше роль атқара ма?

  5. Көмекші сөздер арқылы грамматикалық мағына қалай беріледі?

Әдебиет: 25, 28,34,45,56,58,59,65,67,72.
Тақырып: Грамматикалық категориялар.

жүктеу/скачать 1,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет