Тіл білімінің зерттеу нысаны: Адамзаттың дыбыстық тілі



бет9/9
Дата15.12.2019
өлшемі119,31 Kb.
#53613
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
тіл білімінің негіздері тест


тілдің шығуын білдіру

Қоғамдық қатынас

Жалпы тіл білімі атты еңбектер Москвада қай жылы шықты?

1970-1972

1970-1980

1972-1974

1978-1979

1973-1974

Үнділердің әртүрлі аңыздардан, гимндерден, діни жырлардан құралған кітаптары не деп аталады?

Веда

Ясна

Жырлар

Вспирид

Миф

Яски б.з.д. қай ғасырда өмір сүрген

5

6

7

8

9

Панинидің «Аштадхьям» еңбегі қай жылы жазылған?

4

5

6

7

3

Үнділер тілдегі барлық сөздерді қанша топқа бөлген?

4

5

6

7

8

Үнділердің тілдік негізгі тұлғасы -

сөйлем

Сөз

Әріп

Таңба

Ой

Жалпы тіл білімі қандай пән?

Тіл туралы бағыт-бағдарын белгілейтін жалпы теориялық пән

Дыбыстар жүйесінің өзекті мәселесі

Тілдің шығуы туралы

Жеке дыбыстар жүйесі

Адам баласының сөйлеу тілі

Панинидің еңбегін көрсет

Аштадхьям

Санскрит

Тіл білімі

Қоғам және адам

Греция лингвистикасы қанша кезеңге бөлінеді?

2

3

4

5

6

Грамматика мәселесі жайлы алғаш сөз еткен грек философтары

Платон, Аристотель

Сократ

Панини

Яски

Зверинцев

Платон тіліндегі сөздерді қанша топқа бөлген?

2

3

4

5

6

Аристотель тілдердегі сөздерді нешеге бөлген?

3

4

5

6

7

Аристрах тілдегі сөздерді неше топқа бөлген?

8

9

10

7

6

Араб лингвисті аль Фирузабади салыстыру әдісін алғаш рет қолданған ғалым

60

70

80

90

50

Аль Фирузабади қай ел лингвисті

Араб

Қытай

Үнді

Грек

Европа

Араб оқымыстыларының ерекше көңіл бөлген саласы?

Лексикография

Фонетика

Грамматика

Түбірге немесе негізге аффикстер жалғау арқылы грамматикалық мағынаның берілу.

аффиксация тәсілі

көмекші сөздер тәсілі,

ішкі флекция тәсілі, қосарлану тәсілі

сөздердің орын тәртібі тәсілі,

интонация тәсілі.

Ішкі флекция тәсілі дегеніміз не?

түбірдің дыбыстық құрамының өзгеруі арқылы грамматикалық мағынаны білдіру. қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.

сөздің ешбір жалғаусыз-ақ өз алдына тұрып, лексикалық мағына бере алатын, өзгермейтін түрленбейтін негізгі бөлшегін айтамыз.

сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі

түбірге жалғау қосылуын айтамыз.

сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері сөздердің түрленуі, олардың формалары сөз таптары туралы ілім.

Түбірдің дыбыстық құрамының өзгеруі арқылы грамматикалық мағынаны білдіру?

ішкі флекция тәсілі, қосарлану тәсілі

сөздердің орын тәртібі тәсілі,

интонация тәсілі

көмекші сөздер тәсілі,

аффиксация тәсілі

Қосарлану тәсілі дегеніміз не?

екі сөздің қосарлануы да грамматикалық мағынаны білдірудің тәсілі ретінде қызмет етеді.

түбірге немесе негізге аффикстер жалғау арқылы грамматикалық мағынаның берілуі.

түбірге жалғау қосылуын айтамыз.

тілде негізгі атауыш сөздермен бірге келетін, дербестігі жоқ аффикстерге ұқсас қызмет атқаратын сөздер.

морфология, синтаксис.

Екі сөздің қосарлануы да грамматикалық мағынаны білдірудің тәсілі ретінде қызмет етеді. Бұл тәсіл қалай аталады?

қосарлану тәсілі

көмекші сөздер тәсілі,

сөздердің орын тәртібі тәсілі,

ішкі флекция тәсілі, қосарлану тәсілі

аффиксация тәсілі

Қосарлану тәсіліне келтірілген мысалды тап?

құшақ-құшақ

қонақ+тар+ға

қап-қара, тап-тар

ходить-хожу

мutter-műtter, foot-feet, называть-назвать

Көмекші сөздер тәсілі дегеніміз не?

тілде негізгі атауыш сөздермен бірге келетін, дербестігі жоқ аффикстерге ұқсас қызмет атқаратын сөздер.

сөздің ешбір жалғаусыз-ақ өз алдына тұрып, лексикалық мағына бере алатын, өзгермейтін түрленбейтін негізгі бөлшегін айтамыз.

сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері сөздердің түрленуі, олардың формалары сөз таптары туралы ілім.

түбірдің дыбыстық құрамының өзгеруі арқылы грамматикалық мағынаны білдіру.

екі сөздің қосарлануы да грамматикалық мағынаны білдірудің тәсілі ретінде қызмет етеді.

Тілде негізгі атауыш сөздермен бірге келетін, дербестігі жоқ аффикстерге ұқсас қызмет атқаратын сөздерді қалай атаймыз?

көмекші сөздер тәсілі

көмекші

сөздердің орын тәртібі тәсілі,

қосарлану тәсілі

ішкі флекция тәсілі, қосарлану тәсілі

Көмекші сөздер тәсілінде тұрған мысалды тап?

университетке оқу үшін келдім

құшақ-құшақ

қап-қара, тап-тар

қонақ+тар+ға

ходить-хожу

Көмекші сөздердің түрлеріне не жатады?

жалғаулықтар (союзы) , септеуліктер (послелоги), демеуліктер (частицы)

септеуліктер

демеуліктер

сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстырады.

аффиксация

Жалғаулықтар (союзы) дегеніміз не?

сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстырады.

сөздің ешбір жұрнақсыз-ақ, заттық (кейде лексикалық) мағына бере алатын, ары қарай бөлшектеуге келмейтін түп бөлшегін айтамыз.

жалғаулықтар (союзы) , септеуліктер (послелоги) ,

демеуліктер (частицы)



синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас.

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

Септеуліктер дегеніміз не?

сөйлем мүшелерінің арасындағы бағыныңқылық қатынасты білдіреді.

синтетикалық формалар, аналитикалық формалар.

сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстырады

сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері сөздердің түрленуі, олардың формалары сөз таптары

негізгі сөзге сұрау, шектеу, күшейту, күдіктену мағыналарын үстейді.

Демеуліктер дегеніміз не?

негізгі сөзге сұрау, шектеу, күшейту, күдіктену мағыналарын үстейді.

аффиксация арқылы және ішкі флекция арқылы жасалуын айтамыз.

сөздің ешбір жалғаусыз-ақ өз алдына тұрып, лексикалық мағына бере алатын, өзгермейтін түрленбейтін негізгі бөлшегін айтамыз.

сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.

сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері сөздердің түрленуі, олардың формалары сөз таптары туралы ілім.

Сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстыруды?

жалғаулықтар (союзы) дейміз.

синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас.

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

сөздің синтетикалық формасы

септеуліктер дейміз.

Сөйлем мүшелерінің арасындағы бағыныңқылық қатынасты білдіруді?

септеуліктер дейміз.

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

жалғаулықтар (союзы) дейміз.

синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас.

сөздің синтетикалық формасы

Негізгі сөзге сұрау, шектеу, күшейту, күдіктену мағыналарын үстеуді?

демеуліктер дейміз

аффиксация

жалғаулықтар (союзы) дейміз.

септеуліктер дейміз.

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

Сөз формалары дегеніміз не? сөздің лексикалық мағынасына қосымша грамматикалық мағыналарды жамайтын формаларды атаймыз?

синтетикалық формалар, аналитикалық формалар.

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

түбір морфемаға жалғанып, бір сөзді екінші сөзбен байланыстыратын олардың өзара қарым-қатынасын білдіретін аффикстер.

сөз тудырушы аффикстер

сөз тудырушы

Сөз формаларының екі түрі болады?

синтетикалық формалар, аналитикалық формалар.

грамматика, фонемалар

формасы, мазмұны

морфология, синтаксис.

түбірге немесе негізге аффикстер жалғау арқылы грамматикалық мағынаның берілуі.

Сөздің синтетикалық формасы дегеніміз не?

аффиксация арқылы және ішкі флекция арқылы жасалуын айтамыз.

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

грамматикалық категория

сөздің аналитикалық формасы.

дербес (атауыш) сөз бен көмекші сөздің тіркесінен жасалуын айтамыз.

Сөздің аналитикалық формасы дегеніміз не?

дербес (атауыш) сөз бен көмекші сөздің тіркесінен жасалуын айтамыз.

бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категория

сөйлем мүшелерінің арасындағы бағыныңқылық қатынасты білдіреді.

негізгі сөзге сұрау, шектеу, күшейту, күдіктену мағыналарын үстейді.

іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіреді.

Дербес (атауыш) сөз бен көмекші сөздің тіркесінен жасалуын сөз формасының қай түріне жатады?

сөздің аналитикалық формасы.

грамматикалық категория

көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.

аффиксация арқылы және ішкі флекция арқылы жасалуын айтамыз.

сөздің синтетикалық формасы

Грамматикалық категориялар бірнеше түрге бөлінеді?

көптік категория, септік категория, жақ категория, шақ категория, рай категория, етіс категория.

грамматикалық категория

матасу категория

қиысу категория

жанасу категория

Тіл біліміне кіріспе пәнінің мақсаты мен міндеті?

тіл білімінің негізгі ұғымдарымен терминдерімен

тілдің бір дәуірде өмір сүріп тұрғанын зерттейді

әдебиетпен байланысты

философиямен тығыз байланысы

ЖОО өтілетін теориялық пән

Тіл білімі (лингвистика) дегеніміз не?

тіл және оның даму заңдары туралы ғылым

қоғамдағы адамдардың өзара пікір алысуы

бір бірімен қатынас жасау құралы

сөйлесу құралы

тілдің бір дәуірде өмір сүріп тұрғанын зерттейді

Тіл білімінің салаларына не жатады?

фонетика, лексикология, грамматика

лингвистика, математика

фонетика, информатика

ойлау және тіл

лексикология, география

Тілдің атқаратын қызметі?

адамдардың өзара пікір алысу, бір бірімен қарым қатынас жасау, сөйлесу құралы

тілдің бір дәуірде өмір сүріп тұрғанын зерттейді

танысу тіл білімінің негізгі ұғымдарымен терминдерімен танысу

қоғамдағы адамдардың өзара пікір алысуы

ойлау қызметін атқарады

Тіл білімінің саласы фонетика бірнеше тармақтарға бөлінеді?

сипаттама фонетика, салыстырмалы тарихи фонетика, эксперименттік фонетика

морфология, синтаксис

грамматика, лексикология

грамматикалық фонема, лексикалық фонема

сөздік грамматика, фонетика

Жеке тіл білімі дегеніміз не?

белгілі бір тілдің жүйесі мен құрылысын және даму заңдарын айқындайтын жеке тіл білімі

нақты бір тіл туралы емес адам баласы тілінің дамуының жалпы заңдары туралы ғылым

тілдің белгілі бір дәуірде өмір сүруін зерттейді

танысу тіл білімінің негізгі ұғымдарымен терминдерімен

тіл және оның даму заңдары туралы ғылым

Жалпы тіл білімі дегеніміз не?

нақты бір тіл туралы емес адам баласы тілінің дамуының жалпы заңдары туралы ғылым

белгілі бір тілдің жүйесі мен құрылысын және даму заңдарын айқындайтын жеке тіл білімі

адамдардың өзара пікір алысу, бір бірімен қарым қатынас жасау, сөйлесу құралы

тілдің бір дәуірде өмір сүріп тұрғанын зерттейді

тіл және оның даму заңдары туралы ғылым

Қоғамдық ғылымының құбылыстарын қандай ғылымдар зерттейді?

тарих, философия, психология, логика, тіл, әдебиет

физика, химия

биология, математика

математика, физика

биология, химия

Тіл білімі ғылымдардың қай түріне жатады?

қоғамдық ғылым

жаратылыстану ғылымы

физика ғылымы

математика ғылымы

информатика ғылымы

Тіл білімі қоғамдық ғылымдармен тығыз байланысының себебі?

тіл қоғамның тууымен бірге туып, қоғамның дамуымен бірге дамитын қоғамдық құбылыс

тіл арқылы түсіндіріледі, тіл арқылы игеріледі

қарым қатынасқа түсіп дамып келеді

тіл білімінің теориялық саласы

тіл білімі де барлық құбылыстарды бір бірімен өзара байланыста қарастырады

Тіл білімі қандай ғылымдармен байланысты?

әдебиетпен, филоофиямен, логикамен, психологиямен

тек философиямен

тек логикамен

тек психологиямен

тек әдебиетпен

Тіл білімінің теориялық мәні неде?

белгілі бір тіл туралы қорытындылар, топшылаулар негізінде грамматикалық, ғылыми нормативті оқулықтар жазуын сөздіктер құрастырылуын айтамыз

заңдылықтарды білуді, ол үшін сол тілді оқуды, үйренуді айтамыз

сөйлеу мәдениетінде

ойлау мәдениетінде

барлық варианты дұрыс

Тіл білімінің практикалық мәні неде?

заңдылықтарды білуді, ол үшін сол тілді оқуды, үйренуді айтамыз

белгілі бір тіл туралы қорытындылар, топшылаулар негізінде грамматикалық, ғылыми нормативті оқулықтар жазуын сөздіктер құрастырылуын айтамыз

сөйлеу мәдениетінде

барлық варианты дұрыс

ойлау мәдениетінде

Дыбысқа еліктеу теориясы дегеніміз не?

алғашқы адамдар жануарлардың дауыстарын құстың сайрауын, судың сылдырын желдің гуілін естіп солардан әр түрлі дыбыстар шығарған

алғашқы адамдар айналадағы заттармен танысқанда өздерінің алған әсерлерін еріксіз шығарылған дыбыстар арқылы яғни одағайлар арқылы білдірген

алғашқы адамдар сөздерді өзара келісе отырып шарттасып жазған

алғашқы адамдардың еңбек ету кезінде шығарған рефлексті айқайларының негізінде пайда болған

тілдердің әр түрлі құрылымдық элементтерінің даму қарқынының біркелкі болмауын жатқызамыз

Одағай теориясының өкілдерінің бірі?

Д.НКудрявский

Ж.Ж. Руссо (1712-1778)

Г.Лейбниц (1646-1716)

Людвиг Нуаре

К.Маркс

Қоғамдық шарттасу теориясы дегеніміз не?

алғашқы адамдар сөздерді өзара келісе отырып шарттасып жазған

алғашқы адамдар жануарлардың дауыстарын құстың сайрауын, судың сылдырын желдің гуілін естіп солардан әр түрлі дыбыстар шығарған

алғашқы адамдар айналадағы заттармен танысқанда өздерінің алған әсерлерін еріксіз шығарылған дыбыстар арқылы яғни одағайлар арқылы білдірген

алғашқы адамдардың еңбек ету кезінде шығарған рефлексті айқайларының негізінде пайда болған

тілдердің әр түрлі құрылымдық элементтерінің даму қарқынының біркелкі болмауын жатқызамыз

Еңбек айқайы теориясы дегеніміз не?

алғашқы адамдардың еңбек ету кезінде шығарған рефлексті айқайларының негізінде пайда болған

алғашқы адамдар жануарлардың дауыстарын құстың сайрауын, судың сылдырын желдің гуілін естіп солардан әр түрлі дыбыстар шығарған

алғашқы адамдар айналадағы заттармен танысқанда өздерінің алған әсерлерін еріксіз шығарылған дыбыстар арқылы яғни одағайлар арқылы білдірген

алғашқы адамдар сөздерді өзара келісе отырып шарттасып жазған

тілдердің әр түрлі құрылымдық элементтерінің даму қарқынының біркелкі болмауын жатқызамыз

Еңбек айқайы теориясының өкілі кім?

Людвиг Нуаре

Д.НКудрявский

Ж.Ж. Руссо (1712-1778)

Г.Лейбниц (1646-1716)

К.Маркс

Адамзат тілінің пайда болу теориясының ғылыми негізін жасаған ғалымдар?

К.Маркс, Ф.Энгельс

Людвиг Нуаре

Д.НКудрявский

Ж.Ж. Руссо (1712-1778)

Г.Лейбниц (1646-1716)

Көптік категория дегеніміз не?

бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категория

іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіреді.

іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіреді

сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.

сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері сөздердің түрленуі, олардың формалары сөз таптары туралы ілім.

Бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категориясын қалай атаймыз?

көптік категория

шақ категория

жақ категория

септік категория

рай категория

Жақ категориясы дегеніміз не?

іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіреді.

іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіреді

сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.

сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері сөздердің түрленуі, олардың формалары сөз таптары туралы ілім.

бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категория

Іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіретін грамматикалық категорияны қалай атаймыз?

жақ категория

көптік категория

шақ категория

септік категория

рай категория

Рай категориясы дегеніміз не?

іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіреді

сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.

іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіреді.

бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категория

іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіреді.

Етіс категориясы дегеніміз не?

іс-әрекеттің обьектіге немесе субьектіге бағытталғандығын білдіреді

сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.

іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіреді

іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіреді.

бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категория

Іс-әрекеттің обьектіге немесе субьектіге бағытталғандығын білдіретін грамматикалық категорияны қалай атаймыз?

етіс категориясы

көптік категория

шақ категория

септік категория

рай категория

Дыбысқа еліктеу теориясының өкілі қай жылдар арасында өмір сүрді?

(1646-1716) жж

(1712-1778) жж

(1777-1812) жж

(1649-1755) жж

(1612-1685) жж

Эмоциональдық теория дегеніміз не?

алғашқы адамдар айналадағы заттармен танысқанда өздерінің алған әсерлерін еріксіз шығарылған дыбыстар арқылы яғни одағайлар арқылы білдірген

алғашқы адамдар жануарлардың дауыстарын құстың сайрауын, судың сылдырын желдің гуілін естіп солардан әр түрлі дыбыстар шығарған

алғашқы адамдар сөздерді өзара келісе отырып шарттасып жазған

алғашқы адамдардың еңбек ету кезінде шығарған рефлексті айқайларының негізінде пайда болған

тілдердің әр түрлі құрылымдық элементтерінің даму қарқынының біркелкі болмауын жатқызамыз

Тіл білімінің өзіндік обьектісі.

Адам баласының сөйлеу, дыбыс тілі

Ойдың дамуы

Тілдің шығу тарихы

Жалпы тіл білімі

Студенттің ой өрісін дамыту

Тіл білімінің жеке бір тілді немесе туыстас тілдер тобын зерттейтін саласы.

Жеке тілдің немесе тілдер тобының атымен аталады.

Жалпы тіл білімі

Тіл білімі

Фонетикалық талдау

Диохроникалық

Тіл білімінің күллі тілдерге ортақ жалпы мәселелерді зерттейтін саласы.

Жалпы тіл білімі

Жеке тіл білімі

Лексикология

Грамматика

Диохроникалық

Дүние жүзіндегі тілдер құрылымы жағынан қандай болады?

Бәріне бірдей тән ортақ қасиеттері, ортақ заңдылықтары болады.

Әр елдікі әр түрлі болады

Бір-біріне ұқсамайды

Ешқандай айырмашылығы жоқ.

Тарихи ұқсастықтары бар

Тіл қандай қызмет атқарады?

Қатынас құралы

Фонетикалық

Лексикалық

Сөйлеу тілі

Грамматикалық

Дүние жүзіндегі барлық тілдер атқаратын қызметі жағынан қандай болады?

Бір-біріне ұқсас, біріңғай болады.

Бір-біріне ұқсамайды

Бір-біріне ұқсас, бірыңғай емес

Бір-біріне ұқсас емес, бірыңғай

Әртүрлі

Қай тілде болмасын дыбыс, сөз, грамматикалық форма, сөйлем дегендер болады ма?

Болады

Болмайды

Болуы мүмкін

Болуы мүмкін емес


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет