Тур-29 Ақылбек Балжан Икемділік ұғымы - Икемділік ұғымы
- Сұраныстың баға жөнінен икемділігі
- Сұраныстың икемділігіне әсер ететін фактрларды есепке алу
- Сұраныстың баға жөнінен тоғыспалы икемділігі
Икемділік – адамның қандай нәрсені болмасын орындай білу қабілеті. - Икемділік – адамның қандай нәрсені болмасын орындай білу қабілеті.
- Ол түрлі дәрежеде көрінеді. Икемділік білім мен тәжірибеге негізделген. Кімнің білімі мен тәжірибесі көбірек болса, сол адамның икемділігі де артық болады. Икемділік – білімнің амалға айналуы, сол амалды жүзеге асырудың тәсілі. Ол саналы әрекетті қажет етеді. Икемділік – адамның іс-әрекеттің белгілі түріне (сурет, музыка) ұмтылысынан, ынтықтығынан көрінеді. Көбінесе, мұндай талпыныс көзге ерте түседі, іс-әрекетке берілу тіпті өмірдің қолайсыз кезеңдерінде де байқалады. Икемділік болған жағдайда әрекетке деген зор ынталылық қана емес, шеберлікті шапшаң игеру, елеулі нәтижелерге жету байқалады. Икемділікте адамның табиғи және жүре пайда болатын қасиеттері сомдалып көрінеді. Ол еңбек процесінде, тәрбие жағдайында дамып жетіледі.
Баға және табстың өзгеру реакцияларын анықтауға икімділік теориясы маңызды орын алады - Баға және табстың өзгеру реакцияларын анықтауға икімділік теориясы маңызды орын алады
- Икемділік-. Икемділік коэффициентімен есептелінеді
Сұраныстың
Бағалық икемділігі
Сұраныстың табыстылық икемділігі
Тауар бағасының 1% өзгеруі сол тауарға деген сұраныстың қанша пайызға өзеруін көрсетеді
Тұтынушы табысының 1% өзгеруі тауардың қагша пайызға өзгеруі анықтайды
Сұраныстың икемділігіне әсер ететін фактрларды есепке алу - • өнімнің бірегейлігі (уникальность), аналогтарының болмауы (тұтынушы аналогты өнімді білмейді, тұтынушыға әр түрлі аналогтардың сапасын салыстыру қиын, );
- • тауарларды сатып алуға арналған тұтынушылық шығындар оның кірістерінен немесе жалпы шығындардан едәуір аз;
- тұтынушы тауарды ұзақ уақыт сақтай алмау (тез бұзылатын өнімдер, тұтынушыларға өнімге қойылатын талаптардың тез өзгеруі, сақтау орындарының болмауы).
Cұраныс икемділігін төмендететін факторлар:
Сұраныс икемділігін жоғарылататын факторлар:
- көптеген ұқсас тауарлардың болуы;
• тұтынушы аналогтық өнімдер туралы жақсы біледі;
• тұтынушы әртүрлі аналогтардың сапасын оңай салыстыра алады;
• тауарларды сатып алуға арналған тұтынушылық шығындар оның жалпы шығындарының едәуір бөлігін алады;
• ұзақ мерзімді жауап (сұранысты тудырған шарттар жиынтығын өзгерту мүмкіндігі);
• тауарларды ұзақ уақыт сақтауға болады, сақтау үшін қосымша шығындарды қажет етпейді.
Сұраныстың баға жөнінен тоғыспалы икемділігі - Сұраныстың қиылысқан (тоғыспалы) икемділігі – бір тауардың бағасының пайыздық өзгеруіне байланысты сол тауарды алмастыратын немесе толықтыратын екінші бір тауарға деген сұраныс көлемінің пайыздық өзгеру дәрежесін көрсететін коэффициент.
- Бұл икемділіктің коэффициенті мына формуламен беріледі:
- Егер қиылысқан икемділіктің мәні (ED x,y >0) 0-ден үлкен немесе оң сан болса, онда бұл қарастырылып отырған X және Y тауарлары – бірін-бірі алмастырушы (субститут) тауарлар болып саналады (егерде, кофенің бағасы өсетін болса, онда оны алмастыратын шайға деген сұраныс артады). Егер қиылысқан икемділіктің мәні (ED <0) 0-ден кіші немесе теріс сан болса, онда бұл қарастырылып отырған X және Y тауарлары – бірін-бірі толықтырушы (комплемент) тауарлар болып саналады (егер фотопленкаға баға өссе, онда оны толықтыратын фотоаппаратқа сұраныс көлемі төмендейді). Ал егер қиылысқан
- икемділіктің мәні (ED =0) 0-ге тең болса, онда бұл қарастырылып x,y отырған X және Y тауарлары өзара тәуелсіз тауарлар деп саналады, яғни бұл екі тауардың арасында ешқандай байланыс жоқ деген сөз (мысалы, қаламға деген бағаның өсуі сүтке деген сұранысты өзгертпейді).
Достарыңызбен бөлісу: |
