Ветеринариялық медицина кафедрасының доценті міндетін атқарушы, м.ғ. к. Ахметжанов О. Н

«5В120100» - «ветеринариялық медицина» мамандығына арналған

СЕМЕЙ,

Алғысөз

1 ӘЗІРЛЕГЕН

Ветеринариялық медицина кафедрасының доценті міндетін атқарушы, м.ғ.к. Ахметжанов О. Н. _____________________________

« » 2013 жыл
2 ТАЛҚЫЛАДЫ

2. 1 Ветеринариялық медицина кафедрасының отырысында

Хаттама № « » 2013 жыл

Кафедра меңгерушісі Тойкина Г.Н.

Хаттама № « » 2013 жыл

Төрайым Тлеубаева А.В

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу - әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады

Хаттама № « » 2013 жыл

Оқу - әдістемелік кеңестің

төрағасы, бірінші проректор Искакова Г.

4 1-ші басылым орнына 2- ші басылым.

Мазмұны
Беттер

1. 
   Жалпы ережелер ............................................................................. 4
   

бөлінуі ..................................................................................................... 5

3. 
   Пәнді меңгеру жөніндегі әдістемелік ұсыныстар ......................... 9
   
4. 
   Сабақтарды ұйымдастыру форматы................................................10
   
5. 
   Пәнді оқыту саясаты .......................................................................10
   
6. 
   Студенттердің үлгерімін бағалау саясаты ..................................... 11
   
7. 
   Әдебиеттер ........................................................................................ 12
   

1 Жалпы ережелер

Ветеринариялық медицина кафедрасы

АХМЕТЖАНОВ ОРАЛҒАЗЫ НҰРАНБАСҰЛЫ, м.ғ.к,. доцент міндетін атқарушы.

Жұмыс телефоны: 53 – 19 – 20.

Оқу ғимараты – 6

Сабақ өткізілетін аудиториялар: 102,104

Пән бойынша кредит саны – 2.
1.1 Пәннің жалпы мазмұны

Хирургия – гректің екі сөзінен алынған. «Cheur ergon»: «хиер» - қол, «ерго» - әсер ету. Қазақша ота жасау. Бұл алғашында хирургиялық ауруларды қолмен ота жасап емдеуге қатысты қолданылған тарихи ұғым. Қазір хирургияның ауқымы аса кең. Хирургиялық ауруларды анықтау мен емдеуде сан алуан заманауй құрал жабдықтар, техникалар, дәрі – дәрмектер, әдіс тәсілдер кешені қолданылады. Осыған байланысты медициналық және ветеринариялық хирургияның көптеген арнайы бөлімдері пайда болып дамуда. Оның ең күрделісі қан тамыры хирургиясы, нейрохирургия, трансплантация хирургиясын атауға болады. Студенттерге ветеринариялық хирургия 3 модульге бөліп оқытылады. Олар: Оперативтік хирургия, жалпы хирургия және аймақтық хирургия. Бұл модульдер бір – бірімен аса тығыз байланысты.

Аймақтық хирургия пәнің ерекшелігі студенттер жануарлар морфологиясы, клиникалық диагностика, фармакология, оперативтік және жалпы хирургия пәндерінен алған білімдерін пайдалана отырып, жануарлар денесінің әртүрлі аймағында кездесетін хирургиялық ауруларды анықтауды және емдеуді оқытады.

Аймақтық хирургияда студенттер дененің әртүрлі аймағында жасалатын операцияларды орындау техникасын меңгереді.

1.2. Аймақтық хирургияның міндеті Студенттерге жануарлар денесінің әртүрлі аймақтарында кездесетін хирургиялық ауруларды анықтауды және емдеуді үйрету.

1.3 Пәнді аяқтағанда студент білу керек: жан – жануарлардың бас, мойын, шоқтық, кеуде, құрсақ аймағы мен аяқтарында, тұяқтарында, еркек жануарлардың жыныс мүшелерінде кездесетін хирургиялық аурулары анықтауды және кешенді ем жасауды.

Атқара алу керек: Жануарлар денесінің әртүрлі аймақтарында кездесетін хирургиялық ауруларды санықтауды және емдеуді.

1.4 Пәннің пререквизиттері:

Аймақтық хирургия пәнін меңгеру үшін студенттер биология, биохимия, жануарлар морфологиясы, физиологиясы, клиникалық диагностика, фармакология, микробиология, жануарлар патологиясы, оперативті және жалпы хирургия пәндерін меңгерулері қажет.

1.5 Пәннің посреквизиттері:

Пән бойынша алған білімдерін студенттер одан ары курстық жұмыс орындаумен және дипломдық жұмыстар жазумен ұштастырады.
2 Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты сағаттардың бөлінуі
Кесте 1

№	Сабақтың тақырыптары	Сағаттар				Әдебиеттер
		Д	ЛЖС	СО ӨЖ	СӨЖ
1	Кіріспе. Аймақтық хирургияның мақсаты мен міндеттері	1				7.1. 3-6 бет. 7.2. 3-7 бет. 7.3. 3-17 бет.
	Жануарларды операция жасауға дайындау және бекіту тәсілдері. Техника қауіпсіздігі. Курстық жұмыс орындау әдістемесі		1			7.4. 17-50 бет. 7.5. 53-54 бет. 7.6. 44-46 бет.
2	Бас аймағының хирургиялық аурулары	2	2			7.1. 7-64 бет. 7.4. 199-222 бет. 7.2. 289-308 бет. 7.13.
	Үштік жүйкенің салдануы. Бас аймағының актиномикозы			3		7.1. 12-16 бет. 7.2. 289-291 бет.
	Фронтит, отит.				4,5	7.1. 60-61 бет. 7.2. 291-293 бет. 7.12.
3	Қарақұс, мойын және шоқтық аймағының хирургиялық аурулары	2	1			7.1. 65-97 бет. 7.2. 315-117 бет. 7.4 223-228 бет.
	Шоқтықтың онхоцеркозы. Арқа омыртқа өсіндісінің остеомиелиті			3		7.1. 92-96 бет.
	Желке аймағының флегмонасы. Мойынтұрық венасының қабынуы – тромбофлебит. Шоқтық бурситы				13,5	7.1. 80-83; 96-97 беттер. 7.2. 281-371, 96-98 бет.
4	Кеуде аймағының хирургиялық аурулары	1	1			7.1. 98-112 бет. 7.4. 229-233 бет.
	Пневмоторакс				4,5	7.1. 101-103 бет.
5	Құрсақ аймағының хирургиялық аурулары	2	1			7.1. 117-147 бет. 7.4. 233-248 бет. 7.7. 38-40 бет
	Құрсақ қуысына қан ағу. Параректальдық тесіктер (свищ)			3		7.1. 116-117; 176-178 беттер. 7.2. 67-103бет. 7.3. 229-255 бет.
	Жарықтар. Перитонит				9	7.1. 127-140; 145-148 беттер. 7.2. 321-324 бет. 7.4. 243-248 бет. 7.8. 41-42 бет. 7.9. 44-45 бет.
6	Межелік бақылау-1		1
	Алдынғы аяқтың хирургиялық аурулары	2	2			7.1. 224-385 бет. 7.2. 254-278 бет. 7.4. 337-367 бет. 7.13.8-9 бет.
	Шынтақ бурситі			1,5		7.1. 299-300 бет. 7.2. 268-270 бет.
	Буының созылуы				4,5	7.1. 283-285бет. 7.3. 474-494 бет.
7	Артқы аяқтың хирургиялық аурулары	2	2			7.1. 387-457 бет. 7.4. 368-388 бет. 7.13. 7.11.
	Спазмалық(түйілуден болатын) парез. Тұсау буын аймағының дерматиттері			3		7.1. 398-400; 371-376 бет. 7.3. 391-400 бет.
	Шонданай жүйкесінің салдануы				4,5	7.1. 391-932 бет. 7.4. 373 бет.
8	Тұяқ аурулары	1	1			7.15. 384-430 бет
	Тұяқ деформациясы				4,5	7.15. 428-429 бет.
9	Еркек малдардың жыныс мүшелерінің аурулары	2	2			7.1. 180-223 бет. 7.4. 306-332 бет. 7.10. 47-49 бет.
	Жыныс мүшесінің зілді ісіктері			1,5		7.1. 193-195 бет. 7.2. 340-342 бет. 7.4. 318 бет.
10	Межелік бақылау-2		1
	Барлығы	15	15	15	45

3 Пәнді меңгеру жөніндегі әдістемелік ұсыныстар

Сабақ басталғанда оқытушыдан пәннің оқу – әдістемелік кешенін алып танысу.

Аудиториялық сабақтарды (дәріс, және лабораториялық жаттығу сабақтары) босатпау, дайындалып келу және сабаққа белсенді қатысу, СОӨЖ, СӨЖ уақытында орындау және қорғау, сөйтіп ең жоғарғы балл жинау. Студент пәннің оқу - әдістемелік материалдарымен интернет жүйесі арқылы арнайы сайттан таныса алады. Пән бойынша қазақ және орыс тілдерінде арнайы оқу құралдары бар. Студенттер пәнді меңгеру барысында 2 межелік бақылау тапсырады. Межелік бақылау сұрақтары емтихан сұрақтарының негізін құрайды. Оқу-әдістемелік кешен әдебиеттермен жұмыс істеуді жеңілдетеді.

Пәнді игеру барысында студенттерге негізгі және қосымша әдебиеттер ұсынылады. Пән бойынша мемлекеттік тілде әдебиеттердің тапшылығынан студенттер үшін оны таңдау және табу өте маңызды мәселе. Оқытушымен ұсынылатын әдебиеттердің ішінде біреуі ең негізгі оқулық ретінде ұсынылады. Басқа әдебиеттер қосымша оқу құралы ретінде қолданылады. Студенттерді негізгі бағыттаушы материал – дәріс материалдары.

Пәнді бағдарламада берілген тәртіппен игеру өте қолайлы. Оқытушы бақылау сұрақтары арқылы студенттердің игеру деңгейлерін үнемі тексеріп отырады.

Студенттермен пәннің игерілу деңгейі олар алған теорияларын тәжірибе жүзінде қолдана алғанда ғана толық деп есептеледі.

4 Сабақты ұйымдастыру форматы

Пәнді меңгеруде СӨОЖ мен СӨЖ маңызы зор. Бұл жұмыстар бойынша қойылатын балл мөлшері апталық, межелік және семестр бойынша студент жинай алатын ең жоғарғы балл мөлшерінің 60 пайызын құрайды, яғни СӨЖ – аймақтық хирургия мәселелері бойынша тақырыптар берілген. Студенттер осы тақырыптарға берілген әдебиеттерді және қосымша әдебиеттер іздестіріп рефераттар жазып өткізуге және қорғауға тиіс. Әр рефераттың жоспары және қолданылған әдебиеттердің тізімі берілуі міндетті. Көлемі 5- 10 бет. Оны компьютерде теруге немесе қолмен рефераттарға арналған дәптерге жазуға болады. Тексеріліп бағасы қойылған реферат иесіне қайтарылмайды.

Пән бойынша алған білімдерін тәжірибе жүзінде бекітулері үшін студенттерге «Лада» шаруа қожалығында тәжірибе сабақтары өткізіліп, өндірістік тәжірибе алуға жіберіледі.

1. 
   Міндетті түрде сабаққа қатысу. Сабақ барысында тәртіпті бұлжытпай орындау. Сабаққа кешікпеу. Әрбір дәріске және лабораториялық жаттығу сабақтарына қатысу баллмен есептеледі, ал әрбір босатылған сабақ минус балл болады. Әрбір себепсіз босатылған, уақытылы өтемеген сабақ үшін айып балы алынып тасталады, ал себепсіз босатылған сабақты өтегеннің өзінде сіз жоғарғы деңгейде балл ала алмайсыз. Ал себепті сабақ босатқан студенттер ережеге сай өтеген сабағы үшін тиісті балдарын алады.
   
2. 
   Сабақты себепті түрде босату сізді курсты толық меңгеруден босатпайды. Босатқан сабағыңызды өтеу үшін сізге уақыт және тапсырма беріледі. Босатқан, өтелмеген сабақ үшін сіз ешқандай балл алмайсыз.
   
3. 
   Сіз уақытында ұқыпты түрде, уақытында үй тапсырмаларын, СӨЖ орындауыңыз және оқу процессіне белсенді түрде қатысуыңыз қажет. Міндеттілік пен ұқыптылықты дағдыға айналдырған дұрыс. Осының бәрі сізге жоғарғы рейтинг көрсеткіштеріне қол жеткізуіңізге мүмкіншілік береді.
   
4. 
   Сабақ кезінде сіздің ұялы телефоныңыз сөндірулі болуы шарт;
   
5. 
   Оқытушымен және өз курстастарыңмен ашық және ақжарқын қарым – қатынасты болу керек;
   

6. 
   Студенттердің үлгерімін бағалау саясаты
   

«Ветеринариялық хирургия-3» пәні бойынша баллдардың бөлінуі:

Кесте 2

Апталар	Бақылау түрі		Барлық балл	Ескертпелер
	1-7 апта аралығында дәріске қатысу және дайындалу		30	Сабақ кестесі бойынша
1	ЛЖС- ауызша сұрау, тапсырманы орындау. Алғашқы аптада балл қойылмайды.		0	Сабақ кестесі бойынша
2	ЛЖС- ауызша сұрау, тапсырманы орындау -21балл		21	Сабақ кестесі бойынша
3	ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -21балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.		42	Сабақ кестесі бойынша
4	ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -21балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.		42	Сабақ кестесі бойынша
5	ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -21балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.		42	Сабақ кестесі бойынша
6	ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -21балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.		42	Сабақ кестесі бойынша
7	СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл; Межелік бақылау-1-жазбаша, ауызша-60 балл.		81	Сабақ кестесі бойынша
1-7 апта аралығындағы сабақтар бойынша барлық жиналған балл			300
		8-15 апта аралығында дәріске қатысу және дайындалу	30	Сабақ кестесі бойынша
8		ЛЖС- ауызша сұрау, тапсырманы орындау. Алғашқы аптада балл қойылмайды.	0	Сабақ кестесі бойынша
9		ЛЖС- ауызша сұрау, тапсырманы орындау -17 балл	17	Сабақ кестесі бойынша
10		ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -17 балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.	38	Сабақ кестесі бойынша
11		ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -17 балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.	38	Сабақ кестесі бойынша
12		ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -18 балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.	39	Сабақ кестесі бойынша
13		ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -18 балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.	39	Сабақ кестесі бойынша
14		ЛЖС-ауызша сұрау, тапсырманы орындау -18 балл; СОӨЖ- ауызша сұрау -6 балл; СӨЖ-реферат-15 балл.	39	Сабақ кестесі бойынша
15		Межелік бақылау-2-жазбаша, ауызша-60 балл.	60	абақ кестесі бойынша
8-15 апта аралығындағы сабақтар бойынша барлық жиналған балл			300
1-15 апта аралығындағы сабақтар бойынша барлық жиналған балл			600

7.Әдебиеттер

7.1 Шакалов К.И. Калашник И.А. Мастыко Г.С. Поваженко И.В. Башкиров Б.А. Семенов В.С. / Частная ветеринарная хирургия // Ленинград «Колос» -1990. – 465 с.

7.2 Б,К. Ілиясов. Ветеринариялық хирургия (оқулық). Алматы. 2008. 400 бет.

7.3 С.В. Тимофееф. Общая хирургия животных (учебник). Москва. «Зоомедлит». 2007. 666 стр.

7.4 Мурәлінов К.Л. Оперативті хирургия. (оқулық құрал) —Алматы Каз.ҰАУ . 2006 ж 416 б.

Қосымша:

7.6. Кашин А.С. Хирургические операции у животных //Ветеринария 2000 -№1 –С.44-46

7.7. Кашин А.С., Медведева Л.В. Закрытие после операционных ран брюшной стенки у животных //Ветеринария, 2001 -№11 –С. 38-40

7.8. ШиякинаТ.Н. Грыжесечение интравагинальных грыж у поросят //Ветеринария,2000 -№ 5 –С.41-42.

7.9. Кашин А.С. Пупочная грыжа //Ветеринария, 2000 -№ 11 -С.44-45.

7.10 Кашин А.С.Кастация животных //Ветеринария, 2000 -№ 5 С.44 -47..

7.11 Кашин А.С., Медведева Л.В. Вправление вывиха коленной чашки у лошади //Ветеринария, 2003 -№ 3 –С. 8-9.

7.12. Справочник ветеринарного врача. – СПб.: «Лань», 2004.-896с.

7.13. Материалы первого евроазийского ветеринарного конгреса. Алматы. 2007.

7.14. Хирургические операции у собак и кошек. - М.: ООО «Аквариум-Принт», 2005. - 232с.