Дәріс 2 Тақырыбы



бет3/5
Дата20.06.2022
өлшемі28,71 Kb.
#146872
1   2   3   4   5
Байланысты:
daris 2

Некроз морфологиясы
Некроздық массаның түсі оның құрамындағы қанға және әр түрлі бояутектерге байланысты. Өлген тін ақшыл немесе сарғыш болады, ол көбіне қызыл-қоңыр желектелген. Шіріп ыдыраған өлі тін арнайы өзіне тән жағымсыз иіс береді. Некроздың микроскопиялық белгілері жасушалар ядроларының және цитоплазмалардың қайтымсыз өзгерістерінен құралады. Бастапқы кезде ядро бүріседі және тығыздалады — кариопикноз жасалады. Содан кейін ядро ыдырайды — кариорексис. Ақыр соңында ядролы зат ериді — кариолизис. Жасушалық ядроның жоғалуы — некроздың бірден бір негізгі белгісі. Осындай құбылыстар цитоплазма өлімінде де байқалады — плазморексис және плазмолизис. Ақырында, бүкіл жасуша еріп кетеді — цитолиз.
Некроз аяқталуы
• қолайлы аяқталу, дәнекер тінмен пайда болған ақаудың орнын толтыру, ол тыртық болып қалыптасады — дәнекер тінмен некрозға ұшыраған бөлікті ұйымдастырылу, немесе қоршау (инкапсуляция). Бұл жайда некрозды жер петрификацияланады. Кальцификацияланған өлі еттенген жерде қуыс жасалады, оны киста деп атайды.
• қолайсыз аяқталу, ол тіннің немесе мүшенің тіршілігінің жоғалтуына (некроз) байланысты аурудың өлімімен аяқталуы (мысалы, миокард инфарктысы немесе ұйқы безінің некрозы).
Некроздың клинико-морфологиялық түрлері
Жасалатын орнына қарай және некроз ерекшеліктеріне қарай келесі клинико — морфологиялық түрлері бар.
Гангрена — тіндер некрозы, сыртқы ортамен шектескен. Бұнда гемоглобин темірі, некрозға ұшыраған тіндерде ауадағы күкіртсутегімен қосылып темір сульфидін жасайды, некрозға ұшыраған тіннің түсін өзгертеді, — қара түске бояйды. Гангрена теріде, аяқтарда, ішектерде, өкпеде, қынапта, жатырда және басқа жерлерде дамиды. Гангренаның бірнеше түрлері бар.
Құрғақ гангрена сұйықтығы аз мөлшерде болатын тіндерде дамиды. Бұндай өзгеріс көбіне аяқ-қолда, сонымен бірге басқа да жерлерде,
Дымқыл гангрена сұйықтыққа бай тіндерде дамиды, сондықтан өкпеде, жатырда, ішектерде кездеседі.
Анаэробты немесе газды гангрена жасалады, егер жаралы жерге анаэробты бактериялар түссе. Некроздалған бұлшықеттерде коагуляциялық некроз дамиды, олар қара-сұр түсті, басқан кезде газ көпіршіктері шығады.
Төсекжара — шығу тегі трофоневротикалық, әлсіреген ауруларда қысым әсерін, теріде, тері асты майлы тінінде, кілегей қабықта пайда болады. Төсекжара сегізкөз, бөксе, өкше сүйек аймақтарында дамиды.
Инфаркт — ішкі ағзалар тінінде некроз, даму себебі қанайналымының жедел бұзылуы нәтижесі, тамырлар бітелуі (обтурация) немесе артерияларда ұзаққа созылған спазм. Ең айқын мысал — миокард, ми, өкпе, бүйрек, талақ инфарктері.


ҚАБЫНУ — ол мәнді жалпы патологиялық процесс, мақсаттылығы қорғаныс-бейімделу қызметін атқарады, жарақаттаушы ықпалды жоюға және жарақатқа ұшыраған тінді қалпына келтіруге бағытталған.
Қабыну — күрделі жиынтықты процесс, 3 өзара байланысқан реакцияларден тұрады: альтерация (жарақаттану), эксудация және пролиферация.
Қабынудың компоненттері:
1. Алтерация
2. Экссудация және лейкоциттер эмиграциясы құбылыстарымен көрінетін микроциркуляция арнасындағы қантамырлардағы қанайналым өзгерістері
3. Пролиферация
Алтерация – зақымдану - жасушалардың, жасушааралық заттардың, нерв аяқшаларының, қантамырларының дистрофиялық, некробиоздық, немесе некроздық бүлінулері.
Қабыну ошағында зат алмасу өзгерістері
Зат алмасудың сандық және сапалық өзгерістері:

  • Майлар, көмірсу, нәруыздар ыдырауының (лизосомалар мембранасы зақымдануы  лизосомалық гидролазалардың шығуы және әсерленуі) жоғарылауы

  • Түзілу үрдістерінің төмендеуі

  • Заттар алмасуы соңғы өнімдерге дейін жүрмейді - СО2 және Н2О (митохондрий мембранасы зақымдануы әсерінен)  тыныстық коэффициенттің ( ТК = бөлінген СО2/қабылданған О2).



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет