Xix ғасырдағы дәстүрлі айтыс өнері



бет4/5
Дата25.01.2023
өлшемі3,95 Mb.
#166370
1   2   3   4   5
Байланысты:
461196.pptx

Жолдас болсын иманың
Ассалаумағалейкүм, Бұғыбайым,
Кімді алмай қояр дейсің бұ Құдайым.
Тірі күнде шақырып, «кел» деп едің,
Батыр-ау, жолыға алмай, болды уайым.
 
Батыр-ау, жатырмысың мені көріп,
Басыңа қонып жаттым сенің келіп.
Тірі болсаң, бір атты мінгізер ең,
Жіберші сол атыңды енді беріп.
 
Бұғыбайдың бергені құла қасқа ат,
Қалсын, балам, артыңда жазылған хат.
Қияметте, Бұғыбай, жолығайық,
Жолдас болсын иманың, жат саламат.
Шамырқанса, көңіл көгі найзағайдай шатырлап, тебіренсе, телегей теңіздей бұрқап, ақ жаңбырдай ақтарылған, "Атыраудың ақиығы" атанған ақын, жыраулардың бірі – Нұрым. Ол – Махамбет пен Абыл, Қалнияз бен Шернияз сияқты халық мұратын жырлап өткен көрнекті сөз зергері. Нұрымды көре қалғандардан аз да болса бағалы мәлімет қалдырған Мұрын жырау. "Нұрым денелі, шоқша сақалды, жазық маңдай, қыр мұрын, қияқ мұртты кісі еді, – дейді ол, – жиын-тойда домбырасын алып, суырып салып қоя беретін, салмақпен төкпелеп айтатын. "Абыл ақынның қасына 17 жасымнан ердім. Бес жыл бірге жүріп, бата алдым", – деуші еді.
Нұрым Шыршығұлұлы
Қашаған Күржіманұлы 1841 жылы Түрікменстанның Ташауыз қаласының маңында туған. Ол жалшы отбасында дүниеге келіп, жастай жетімдік, жоқшылықтың тауқыметін ерте тартқан.
Қашағанның шығармалары тұңғыш рет 1935 жылы «Әдебиет майданы» журналында (№5) жарияланды.
Қашаған Күржіманұлы
Қашаған Күржіманұлы - өз кезеңінің белді, дәуірінің әлеуметтік мәселелеріне үн қоса білген кең тынысты ақыны.Ол 1929 жылы Маңғыстау түбегіндегі Қырықкез деген жерде қайтыс болған.
Дауылұлы Шаубай деген байдан Қашаған соғымдық мал сұраса, ол арық лақты ешкі беріпті. Ақын оны саудагерге әкеліп, Шаубай сараңдығын жиналған көпке айтып береді:
Саудагер жігіт, кұлақ сал,
Мынау Шаубай бай берген қара ешкі,
Әр жері шұбар ала ешкі.
Аузын ашып қарасам,
Дауыл түгіл, оның әкесі
Ержанның тұсында да бар ешкі.
Соңында бар лағы,
"Шек"дей келіп ақырсам,
Тіпті есітпейді құлағы.
Сатайын деп екеуін,
Өзіңізге келіп отырмын.
Екеуі төрт кез матадан
Артыққа міне өтпейді,
Бес кез матаға жетпейді.
Шаубайдың берген жәбірі
Тіріде естен кетпейді.
Сояйын десем, жануар,
Борбайында дымы жоқ,
Сорпаға шығар шыры жоқ.
Қабыртқалары қасықтай.
Омыртқалары асықтай,
Жей алмай тұрмын жасықты-ай.
Талай топқа салармын,
Тұра тұр, Шаубай, асықпай.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет