8 – сынып «Қыз Жібек» жыры ІІІ деңгей



бет1/2
Дата02.07.2018
өлшемі1 Mb.
#46015
  1   2
8 – сынып

«Қыз Жібек» жыры
ІІІ деңгей

1. «Қыз Жібек» жырының жоспарын жазыңыз.

І бөлім ­­­­­­­­____________________________________________________________
ІІ бөлім ­­­­­­­­___________________________________________________________
ІІІ бөлім ­­­­­­­­__________________________________________________________
ІV бөлім ­­­­­­­­__________________________________________________________
Vбөлім ­­­­­­­­___________________________________________________________
VІ бөлім ­­­­­­­­__________________________________________________________

Сұрақтарға ауызша жауап беріңіз:

  • «Қыз Жібек» жырының негізгі тақырыбы қандай?

  • Тақырып пен атаудың айырмашылығы неде?

  • «Қыз Жібек» жайлы не білесің?

2. Мәтіннен салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптарды теріп жазыңыз.

Р/С

Әдет-ғұрып, жоралғы үлгілері, салт-дәстүрлер

Мәні

1

Сүйінші

Қуанышты хабар жеткізуші адам «сүйінші» деп келеді. Мұндайда қуанышты үй иесі «Қалағаныңды ал» дейді немесе оған риза болатындай сыйлық ұсынады. Бұл шын қуанудың, ризалықтың белгісі.

2.

Қалың мал

Құда түсу рәсімі келісілген соң дала заңы бойынша күйеу жағы қалың мал төлеуге тиіс. Оның мөлшері құдалардың дәрежесі мен дәулетіне байланысты екі жақ келісе отырып шешеді.

3.

Әмеңгерлік




4.

Жұбату, көңіл айту




5.

Қоштасу




6.

Теріс бата




7.

Көш




8.

Қара тігу




9.

Жоқтау





ІІ деңгей

1. Кейіпкерлерге мінездеме беріңіз.

Р/С

Кейіпкер

Мінезі

Мәтіннен дәлел

Өз ойың

1.













2.













3.













2. «Төлеген өлмес еді, егер де...» (Ойыңды дәлелдеп жеткізіңіз)
І деңгей

1. Бұл мәтінде «Қыз Жібек» жыры оқиғасы дұрыс баяндалған ба?

Базарбай 8 ұлынан айырылып, қан жұтып, қасірет шегіп жүргенде Төлегені дүниеге келеді. Ол ер жеткен соң қалыңдып іздеп, Алтай еліне барады. Төлеген ол жаққа қырық бес жорға ала кетеді. Қаршығаны көруге Төлегеннің өзі барады. Екеуі араздасады. Сол елдің ханы Сырлыбайдың Жібек атты қарындасы бар екен...



Абай Құнанбайұлы шығармашылығы
ІІІ деңгей

  1. Берілген сызба бойынша Абай Құнанбайұлы өмірбаянын баяндаңыз.

1845 ж.


Семей облысы


Шыңғыстау

Зере


Шәкәрім

Ұлжан











Әбдірахман







Құнанбай




М.Ю.Лермонтов

А.С.Пушкин


Гете


1904 ж.

Крылов


2. Абайдың «Сегіз аяқ» өлеңіндегі қанатты сөздерді теріп жазыңыздар.

1. Өткірдің жүзі,

Кестенің бізі

Өрнегін сендей сала алмас.

2. Білгенге маржан,

Білмеске арзан,

Надандар баһра ала алмас.

3. Тамағы тоқтық,

Жұмысы жоқтық,

Аздырар адам баласын.

4. Еңбек етсең ерінбей,

Тояды қарның тіленбей.

5. Тамағы тоқтық,

Жұмысы жоқтық

Аздырар адам баласын.
ІІ деңгей

1. Асыл сөздердің жалғасын табыңыздар.

1. Жұмысы жоқтық

Тамағы тоқтық

------------------------------- (Аздырар адам баласын)

2. Үш - ақ нәрсе адамның қасиеті

------------------------------ (Ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек)

3. Ғылымды іздеп,

Дүниені көздеп

------------------------------- (Екі жаққа үңілдім)

4. Қайратсыз ашу – тұл

Тұрлаусыз ғашық – тұл

----------------------------------- (Шәкіртсіз ғалым - тұл)

5. Әуелде бір суық мұз – ақыл зерек

--------------------------------------- (Жылатқан тұла бойды ыстық жүрек)

6. Досы жоқпен сырлас

--------------------------------------- (Досы көппен сыйлас)

7. Өмірдің алды – ыстық, арты – суық,

--------------------------------------- (Алда – ойын, артқы жағы мұңға жуық)

8. Ақылмен ойлап білген сөз

Бойыңа жұқпай сырғанар.



(Ынталы жүрек сезген сөз ------------------------ Бір тамырды қуалар)

2. «Әуелде бір суық мұз зерек» өлеңі мен он жетінші қара сөзінің құсастығын табыңыздар.

Әуелде бір суық мұз зерек

Ұқсастығы

17 қара сөзі

Ақыл




Ақыл

Қайрат




Қайрат

Жүрек




Жүрек


І деңгей

«Абай – дара, Абай – дана қазақта» тақырыбына ойтолғау жазыңдар.

Лиро –эпостық жырлар
ІІІ деңгей

1. Сызбаны толықтырып жазыңыз.

Тақырыбы
Кейіпкерлері





Лиро-эпостық жырлар

Жыр түрлері
2. Венн диаграммасын толықтырып жазыңыздар.

Лиро-эпостық жырдағы Осы кездегі қыздар

кездесетін қыздар



ІІ деңгей

1. Қыз Жібек сөзін ала отырып, Жібектің бойындағы асыл қасиеттерді синоним етіп тізбектеп жазыңыздар.

Қ - ЫЛЫҚТЫ

Ы - НТЫЗАРЛЫ

З - ЕЙІНДІ

Ж - ІГЕРЛІ

І - ЛТИПАТТЫ

Б - АЙЫПТЫ

Е - РКЕ

К -ӨРІКТІ

2. Лиро-эпостық жырлар мен батырлар жырына тән ерекшеліктерді жазып көрсетіңіз.

Батырлар (эпостық) жыры

Лиро-эпос (ғашықтық) жырлары

1.Батырлар халық мүддесі жолында күресіп, ерлік, батырлық көрсетеді.

2.Рулық қарым-қатынас, халықтың тұрмыс-салты, әдет-ғұрпы жыр оқиғасына енбейді.

3.Кейіпкерлері шындықтан алыс, шартты түрде алынады.


Екі жастың бақытқа жету жолындағы қасірет-зары, махаббаты, бас бостандығы үшін күресі жырланады.

Рулық қарым-қатынас, халықтың тұрмыс-салты, әдет-ғұрпы ғашықтық жырлардың негізгі өзегі болып келеді.

Образдары реалистік түрде сипатталады, іс-әрекеттері өздеріне тән суреттеледі.




І деңгей

«Туады ерлер ел үшін» тақырыбына шағын шығарма жазыңдар.

Әбу Насыр әл-Фараби «Қашықтасың туған жер» өлеңі
ІІІ деңгей

1. Өлеңнің әр шумағын талдап, елестете отырып, суретін салыңыздар.

2. Әбу Насыр әл-Фараби қай тілдерді меңгерген?
ІІ деңгей

1. Әбу Насыр әл-Фараби өлеңдерінің негізгі тақырыбы.

2. Әбу Насыр әл-Фараби ғылымның қандай салаларымен айналысқан?
І деңгей

1. Бұл өлеңнен туған жерге деген сүйіспеншілік айтылған жолдарды таба отырып, негізгі идеясын анықтаңыздар. Туған жер не себепті ыстық болады деп ойлайсыздар?



Абай Құнанбайұлының нақыл сөздері мен қара сөздері

Он жетінші қара сөзі
ІІІ деңгей

1. Қайрат, Ақыл, Жүректің өздерінің басымдылықтары туралы айтқан сөздерін Ғылымның төрелігін топтастырыңыздар:





Қайрат

Ақыл

Жүрек

Ғылым













2. Ұлы ақынның өмірі мен шығармашылығына қатысты сұрақтарға жауап жазыңыздар.

1.Абай Құнанбайұлы қай жерде дүниеге келді?

2. Абайдың ұлы ақын болып қалыптасуына кімдер ықпал етті?

3. Қандай оқу орындарында білім алған?

4. Ақын шығармалары неше саладан тұрады?
ІІ деңгей

1. Халық арасында мақал, нақыл сөз болып қалған Абай сөздерінің жалғасын табыңыздар.

1) Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті ... (Ыстық қайрат,нұрлы ақыл,жылы жүрек)

2) Талап, еңбек, терең ой ... (Қанағат, рахым, ойлап қой, Бес асыл іс, көнсеңіз)

3) Еңбек етсең ерінбей, ..............(Тояды қарның тіленбей)

4) Ұстаздық еткен жалықпас, ............(Үйретуден балаға)

5) Пайда ойлама, ар ойла, ..........(Талап қыл артық білуге)

6) Досы жоқпен сырлас, .................. (Досы көппен сыйлас)

7) Сен де бір кірпіш дүниеге, ..............(Кетігін тап та, бар қалан)

8) Ойын – арзан, ...............(күлкі қымбат)

2. Абайдың қара сөзінде адамға тән қандай жақсы және жаман қасиеттер туралы айтылғандығын көрсету:

Адамға тән қасиеттер

Жақсы қасиеттер

Жаман қасиеттер








І деңгей

1. Абайдың өмірі мен шығармашылығы туралы мазмұндаудың тірек сызба құрастырып, баяндап беріңіздер.




Шәкәрім Құдайбердіұлы «Бостандық таңы атты»
ІІІ деңгей

1. Шәкәрім өлеңдерін тақырыбына байланысты топтастырыңыздар.

Шәкәрім өлеңдерінің тақырыптары

Ғылым


2. Ақын өлеңдері бойынша түсіндірмелі сөздік құрастырыңыздар.
ІІ деңгей

1. Ақын туралы берілген мәліметтерден баяндаудың тірек сызбасын жасаңыздар.

2. «Шәкәрім-Абай» жолын жалғастырушы. Венн диаграммасы аркылы көрсетіңіздер.
І деңгей

«Бостандық таңы» дегенді қалай түсінесіздер? Ақын қандай оқиған

айтып тұрғанын тарихтан естеріңе түсіріп қөріңіздер.

Сұлтанмахмұт Торайғыров «Бір адамға» өлеңі
ІІІ деңгей

1. Адам, адамгершілік туралы мақал-мәтел табыңыздар.

2. Түсіндірме сөздіктен өлеңде кездесетін бағалы бұйымдардың мағынасын жазыңыздар:

Оқа, сылдырмақ, түйме, күміс кесе, алтын аяқ ,теңге.
ІІ деңгей

1. Осындай ирониялық сарында жазылған А.Байтұрсынұлының қандай шығармасы бар? Мазмұнын естеріңзге түсіріңіздер.

2. Осы өлең арқылы Шорманның Садуақасына мінездеме беріңіздер.
І деңгей

1. 4-шұмақты қара сөзге айналдырып жазыңыздар.



Мағжан Жұмабаев «Сағындым» өлеңі
ІІІ деңгей

1. Өлең мазмұны бойынша кестені толтырыңыздар:



Ақын

Кімді сағынған?

Нені сағынған?






2. Мәтінде берілген мерзімдерді сөйлетіңіздер:


Мерзімдер Орын алған оқиғалар
1905 жыл-- Қызылжардағы медресеге оқуға түседі, оны жақсы бітіріп шығады. 
1912 жыл --
Шарықтау шегі
1938 ------------------ату жазасына кесілу
1929 ----------------- қуғын-сүргінге ұшырайды
1916 ------------------М.Дулатұлынан сабақ алады.
1913 ----------------- Омск қаласы. мұғалімдер семинариясы
1912 ----------------- «Шолпан» деген өлеңдер жинағы
1905 --------------- --медреседе оқыған

ІІ деңгей
1. Мағжан кім? Ақынның өмірі мен шығармашылығына кестені толтырыңыздар, айтып беріңіздер.



Кім

Туған жері

Туған жылы

Білімі

Шығармалары

Аудармасы


















2. Ақынның өмірі мен шығармашылығына байланысты сұрақтарға жауап беріңіздер:

1) Ақын абақтыға кімдер үшін түсті?

2) Ақын кімдерді, нені сағыныпты?

3) Ақынның қайсар мінезін өлеңнің қай тұстарынан көреміз?

4) Абақтыны суреттеген өлең жолдары.


І деңгей

1. Өлең арқылы ақынға мінездеме жазыңыздар. Абақтыны сипаттаңыздар. Өзіңізді тебіренткен өлең жолдарын оқыңыздар.




Сәкен Сейфуллин «Аққудың айрылуы» поэмасы
І деңгей

1. «Аққудың айырылуы» поэмасы бойынша кестені толықтырыңыздар.




Поэманың тақырыбы

Идеясы

Негізгі кейіпкерлер

Басты оқиғалар















Жылдар

Негізгі оқиғалар

Шығармалары










ІІ деңгей
Сәкен Сейфуллин 
(1894-1938) 
1.

2. Жалғыз қалған аққудың әрекеті:




Каталог: uploads -> doc -> 0faf
doc -> Сабақтың тақырыбы Бала Мәншүк ( Мәриям Хакімжанова) Сілтеме
doc -> Ана тілі №2. Тақырыбы: Кел, балалар, оқылық Мақсаты
doc -> Сабақ жоспары «Сәулет және дизайн» кафедрасының арнаулы пән оқытушысы, ҚР «Еуразиялық Дизайнерлер Одағының» мүшесі: Досжанова Галия Есенгелдиевна Пәні: Сурет және сұңғат өнері
doc -> Сабақ Сабақтың тақырыбы : Кіріспе Сабақтың мақсаты : «Алаштану» курсының мектеп бағдарламасында алатын орны, Алаш қозғалысы мен Алашорда үкіметі тарихының тарихнамасы мен дерекнамасына қысқаша шолу
doc -> Тәрбие сағаттың тақырыбы: Желтоқсан жаңғырығы
doc -> Сабақтың тақырыбы : Әбунасыр Әл- фараби Сабақтың мақсаты
doc -> Сабақ жоспары Тақырыбы: Үкілі Ыбырай Мектеп:№21ом мерзімі
0faf -> Сабақ тақырыбы: «Сузбеден құрт дайындау»
0faf -> Сабақтың тақырыбы: дк сәулетінің заманауи даму бағыттары Сабақтың мақсаты: Білімділік
0faf -> Сабақ тақырыбы: Ә. Марқабаев. «Ғарыштағы қымыз»


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет