Ферменттер Дайындаған: Тикилп 19 – 11 Асан Ақтоты Фермент деген сөз латын тілінен аударғанда ашытқы деген мағына білдіреді. Ферменттер жасушаның қалыптастырылған және биохимиялық процестердің барысын жеделдету мүмкіндігі бар
Фермент деген сөз латын тілінен аударғанда ашытқы деген мағына білдіреді. Ферменттер жасушаның қалыптастырылған және биохимиялық процестердің барысын жеделдету мүмкіндігі бар. Басқаша айтқанда,олар сондай-ақ әрекет бтологиялық катализаторлар. Кейбір ферменттердің катализаторлық белсенділігінің көрінісі емес ақуыз сипаттағы қосылыстардың бірқатар болуымен туындады.Олар коферментами деп аталады.
Ферменттер ерекшелігіне байланысты субстрат ақуыз зат әрекет зат болып табылады.Бұрын осыны құлпы және кілт бойынша жүзеге асырылады деп ойлаған болатын.Басқаша айтқанда белсенді сайт тығыз субстрат сәйкес келуі керек.
Барлық ферменттер 1 немесе 2 компонентті болып бөлінеді. Қарапайым белоктар құрылымына ұқсас құрылымы бар.Олар тек амин қышқылдарында бар
Катализ
Заттар өзара іс – қимыл молекулалардың соқтығысуы салдарынан кез келген химиялығ реакция пайда болу жүйесінде, олардың қозғалысы ықтимал еркін энергиясының болуымен анықталады. Молекулалар өтпелі жағдайлар алдын, химиялық реакциялар қажет. Басқаша айтқанда,олар энергетикалық тосқауыл өту үшін жеткілікті қуатты болуы тиіс. Ол барлық молекулалар реактивтілігіне үйрету энергиясын ең төменгі мөлшерән білдіреді. Энергетикалық тосқауыл төмендетуге қабілетті қоса алғанда, барлық катализаторлар, ферменттер. Бұл реакция үдемелі процеске жол ашады.
Ферменттердің ерекшелігі неде?
Бұл қабілеті тек белгілі бір реакция жеделдетуге көрініс табады.Ферменттерге субстар әсер етуі мүмкін.Алайда лоардың әрқайсысы тек белгілі реакция жеделдетеді. Ферменттің реакация ерекшелігі пируват дегидрогеназы кешенінде көруге болады. Оны қозғайтын ақуыздары бар.
Ферменттер өз әсерін өте аз мөлшерде катализаторға ұқсас жүргізеді. Фермент өзінің әсер етуші заты – субстратпен ферменттік рекция жүргенде фермент – субстраттық кешен аралық зат түзеді. Бұл кешеннің қызметі өте күрделі, ол субстрат пен фермент молекулалары конформациясы мен энергиясы және химиялық байланыстарын өзгертеді. Реакция өткен соң фермент – субстраттық кешен жаңа қалыпқа ауысып, фермент реакция өнімі кешеніне айналады. Фермент қатысатын реакция қайтымды болса, ол реакцияны екі бағытта да жүргізе алады.