Физикалық диктант Қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуын жылулық сәулелену

Макс Планк жылулық сәулелердің эксперименттік нәтижесін түсіндірудегі тығырықтан шығу жолын тапты.

• Макс Планк жылулық сәулелердің эксперименттік нәтижесін түсіндірудегі тығырықтан шығу жолын тапты.
• Ол 1900 жылы « сәулелік энергия үздіксіз шығады» деген классикалық физика түсінігіне қайшы келетін батыл гипотеза ұсынды:
• Абсолют қара дене жылулық сәулелерді үздіксіз шығара да, жұта да алмайды;олар тек үзікті үлес- квант түрінде ғана шығарады немесе жұтады. Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия квант деп аталады.
• Квант латынша guantum –«мөлшер», яғни «үлес» деген сөздің мағынасын береді.
• М.Планк дененің үзікті шығаратын немесе жұтатын бір үлес энергиясы үшін

E=hv

• E=hv
• E-ең кіші энергия үлесі
• v-сәуленің жиілігі
• h-Планк тұрақтысы:
•  h=6,62*10 -34 Дж·с
• Сонымен , сәуле шығаратын немесе жұтатын дене өзінің энергиясын үзікті түрде : 1Е, 2Е, 3Е, nЕ шамасына өзгертеді.
• Дененің энергиясы бір квантқа бүтін n санына еселеніп қана өзгереді: En= nЕ= nhv
• n-электромагниттік сәуле энергиясын таситын фотондар саны ( фотон-тыныштық массасы нөлге тең элементар бөлшек);
• Е-әрбір фотонға тиесілі ең кіші бір үлес энергия, яғни бір үлес энергия, яғни бір квант

Классикалық теория бойынша , энергия үздіксіз өзгереді және нөлден бастап шексіздікке дейін кез келген мәнді қабылдай алады.

• Классикалық теория бойынша , энергия үздіксіз өзгереді және нөлден бастап шексіздікке дейін кез келген мәнді қабылдай алады.
• Планк керісінше, энергияның үзікті өзгеретінін және белгілі бір нақтылы мәндерді қабылдайтынын болжады.
• Планктің ғылыми болжамы абсолют қара дененің тәжірибеде байқалған жылулық сәулелену құбылысын түсіндіріп берді. Планк гипотезасы негізінде салынған Е (λ) 2-қисық эксперимент жүзінде алынған 1-қисықпен дәлме-дәл келеді.
• Планк гипотезасы қазіргі физика деп аталатын жаңа кванттық физиканың негізін қалауға зор көмегін тигізді.

Физикалық сөздік

• Физикалық сөздік
• Гипотеза-болжам
• Дискретті-үзікті
• Квант-мөлшер,үлес, бір үлес энергия
• Фотон-тыныштық массасы нөлге тең элементар бөлшек

• Есептер
• №1. Фотонның энергиясы 2,8*10 -19 Дж.Электромагниттік толқын ұзындығы қандай?
• №2. Қуаты 100 Вт жарық көзі 1 секундта 5*1020 фотон шығарады. Сәуленің орташа толқын ұзындығы қандай?
• №3.Қандай электромагниттік толқын ұзындығында фотон энергиясы 9,93*10-9 Дж-ге тең?

• «Планк көзімен...» шағын эссе жазу.

«Үйренгенді орындап жаттығайық» (үйге тапсырма)

• «Үйренгенді орындап жаттығайық» (үйге тапсырма)
• §48 оқу. 38-жаттығу (2)
• Шығармашылық тапсырма:
• а)Макс Планк туралы мәнжазба
• ә)тақырыпқа сөзқума,сөзжұмбақ дайындап келу