Сабақтың әдісі: Түсіндірмелі, Шаталовтың трек- схемалар технологиясы, өздігінен жұмыс жасату. Қазақстан тарихы 6 сынып
Дата 01.04.2017 өлшемі 20,49 Kb. #13405 түрі Сабақ
Сабақтың тақырыбы: Сарматтардың шаруашылығы мен тұрмысы Сабақтың мақсаты: Білімділік: Сарматтардың тұрмысы, шаруашылығы, заттай мәдениеті, ескерткіштері туралы оқушыларға мол мағлұмат беру Дамытушылық: Оқушылардың білімдік деңгейін көтеру, ізденіске, өздігінен жұмыс істеу және салыстырмалы талдау жасауға дағдыландыру. Тәрбиелік: Бүгінгі мәдени жетістіктеріміздің бастау бұлағы – тарихи ескерткіштерді қадірлеп, жоғары білімді, адамгершілігі жоғары жеке тұлға қалыптастыру. Сабықтың түрі: Ізденіс сабақ. Сабақтың әдісі: Түсіндірмелі, Шаталовтың трек- схемалар технологиясы, өздігінен жұмыс жасату. 1. Аршакиддер әулеті билігінің негізін салған сармат тайпасы сақ-масагертер. 2. Гиркан сармат дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы? 3. Тарихшы Дидордың айтуынша савроматтар «биік турлардың бауырында» тұрған агипейлермен көрші . 4. Елімізде сарматтар қоныстанған аймақ Оңтүстік Қазақстан. 5. Аландар Б.з.б.248-247 жылдары Парфияны басып алған сармат тайпасы. 6. Сарматтар скиф тіліне жақын тілде сөйлеген. 7. Б.з.б. VІІІ ғ.-б.з. V ғ. сармат тайпаларының өмір сүру мерзімі. 8. Каспий жағалауында өмір сүрген сармат тайпасы иседондар. 9. "Сармат" атауы көне дәуір авторларының еңбектерінде б.з.б. ІV ғасырдан бастап кездеседі. 10. Сарматтардың қоғамдық басқару құрылымы әскери демократия. Жаңа сабақтың жоспары: Сарматтардың тұрмысы. Сарматтардың шаруашылығы. Сарматтардың заттай мәдениеті. Археологиялық ескерткіштері. Жаңа сабақ: Сарматтардың шаруашылығы мен тұрмысы 2. Кесте арқылы түсіндіру: Сарматтардың шаруашылығы. Сарматтар негізінен көшпелі мал шаруашылығымен айналысты Жылқының тебіндеуге үйренген түрі және жорықтарға мінетін қазанаттар өсірілді Батыс сарматтар отырықшылық салтқа көшті Сарматтар өмірінде аңшылық үлкен рөл атқарады Еділ- Жайық бойын , Қара теңіз жағалауын мекендеген көп бөлігінің шаруашылығында малшылықпен қатар егіншілік те маңызды орын алды. Зергерлік өнер жоғары дамыды
Батыс Қазақстан савроматтарының ескерткіштерінің ерекшелігін Біріншіден, обалардың ішкі құрылымы көбінесе ағаштан жасалған Екіншіден, әр пішінді қабірлер көп кездеседі (тік бұрышты, дөңгелек, сопақ т.б.). 3. Савромат-сармат тайпалары Орталық Азия мен Қара теңіз өңірі мәдениеттерін байланыстырды. Грек мәдениеті - сармат қоғамының дамуына әсер еткенін көрсетеді. Савромат ескерткіші — Аралтөбе Табылған жері- Атырау облысы Жылыой ауданы Сармат көсемі қазақ жерінен табылған екінші алтын адам Қару-жарақ , жебе, қанжар сынықтары абыз асатаяғының бөліктері табылды. Көсемнің киім-кешегі өте бай, асыл бұйымдармен, алтын әшекейлермен безендірілген Қорытынды – Сарматтар жауынгер тайпа, өнерлі хылық. Ерте сармат кезеңі (прохоров) Орта сармат кезеңі (суслов) б.з.б. ІІ – б.з-дағы І ғасыр
4. Археологиялық ескерткіштері. Сарматтардың ескерткіштері біздің жерімізде Батыс Қазақстан аймағында кездеседі. Батыс Қазақстан жеріндегі ерте темір дәуірі ескерткіштері өзен алқаптарына жақын орналасқан. Оның көпшілігі Жайық, Елек, Жем өзендерінің бойында. Үстіртте зерттелген Бәйте, Терең ескерткіштері. Хронологиялық жағынан сармат тайпаларының ескерткіштері негізінен үш кезеңге бөлінеді: Абыз- әйелдері жерленген қорым Сармат көсемі – екінші алтын адам Мінажат жасау үшін салынған ғибадатхан Сарматтар мекендеген теңіз жағалауы
ІV. Тапсырмалармен жұмыс. Сематикалық картамен жұмыс. Обаларда ___________ жасалған ыдыстар да кездесен, бірақ бұл ыдыстарды олар өздері жасамаған, _____________ елдерінен алғызған. Сарматтарда __________ және _________________________ тұрмыспен қатар ____________________ та дамыды. Ескерткіштердің көпшілігі _________ , __________ , ________ өзендерінің бойында. Зерттеушілердің пікіріне қарағанда _______-________________ отқа табыну рәсімі болған. Тапсырмалармен жұмыс. Сөйлемді толықтыр. V. Жаңа сабақты бекіту: ВЕНН диаграммасы. Алтын адам сақ пен сармат. 1.1969 жылы Есік қаласындағы «Есік обасынан» табылды 2. Мерзімі б.з.б. 5-4 ғғ. 3. Археолог К. Ақышев ашқан. V. Жаңа сабақты бекіту: ВЕНН диаграммасы. Алтын адам сақ пен сармат. 1.1969 жылы Есік қаласындағы «Есік обасынан» табылды 2. Мерзімі б.з.б. 5-4 ғғ. 3. Археолог К. Ақышев ашқан. 1999 жылы Атырау облысы Жылыой ауданынан табылды . 2.Мерзімі б.з.б. ІІ ғ . 3. Археолог З.Самашев ашқан V. Жаңа сабақты бекіту: ВЕНН диаграммасы. Алтын адам сақ пен сармат. 1.1969 жылы Есік қаласындағы «Есік обасынан» табылды 2. Мерзімі б.з.б. 5-4 ғғ. 3. Археолог К. Ақышев ашқан. 1999 жылы Атырау облысы Жылыой ауданынан табылды . 2.Мерзімі б.з.б. ІІғ . 3. Археолог З.Самашев ашқан 1.Көсем 2.Қолбасшы 3. Баға жетпес мұра 4. Қазақ мәдениетінің дамығанының дәлелі V. Жаңа сабақты бекіту: ВЕНН диаграммасы. Алтын адам сақ пен сармат. Үйге тапсырма: 1. § 29. Сарматтардың шаруашылығы мен тұрмысы оқу. 2. «Сарматтардың әлемдік тарихта алатын орны» тақырыбына эссе жазу. Бағалау Достарыңызбен бөлісу: