Сабақтың мақсаты: Эволюцияның басты бағыттары мен негізгі заңдылықтары туралы

• Сабақтың тақырыбы: Эволюцияның басты бағыттары
• мен негізгі заңдылықтары
• Сабақтың мақсаты: 1.Эволюцияның басты
• бағыттары мен негізгі
• заңдылықтары туралы
• білімдерін тереңдету
• 2. Өз бетімен оқып білу
• дағдыларын дамыту
• 3. Студенттердің дүниетанымын
• кеңейту

• Сабақ жоспары

• «Макроэволюция туралы ілім» тақырыбын қайталау.
• Органикалық эволюцияның басты бағыттары: биологиялық прогресс, биологиялық регресс.
• Биологиялық прогрестің негізгі жолдары: ароморфоз, идиоадаптация, жалпы дегенерация.

Үй тапсырмасын сұрау Алтын сандық

• 1

• 2

• 3

• 4

• 7

• 8

• 9

• 10

• 5

• 6

• Сұрақтар:

• келесі

• 1

• Популяция дегеніміз не?

• 2

• Бейімдеушілік дегеніміз не?
• Неше түрі бар?

• 3

• Рудиментті, атавизмдік
• белгілерге мысал келтір

• 4

• Эволюция дегеніміз не?

• 5

• Макроэволюция дегеніміз
• не?

• 6

• Коваливскийдің зерттеулері

• 7

• Түр түзілу дегеніміз не?

• 8

• Микроэволюция дегеніміз
• не?

• 9

• Популяцияның құрылымдары
• дегеніміз не

• 10

• Түр дегеніміз не?
• Түр критерийлері дегеніміз не?

Эволюция – төменгі сатыдан жоғары сатыға, қарапайымнан күрделіге қарай дамитын процесс. Сондықтан да академик А.Н.Северцов органикалық дүниенің даму тарихында биологиялық прогрес пен биологиялық регресс болатынын ерекше атап көрсетті.

• Эволюция – төменгі сатыдан жоғары сатыға, қарапайымнан күрделіге қарай дамитын процесс. Сондықтан да академик А.Н.Северцов органикалық дүниенің даму тарихында биологиялық прогрес пен биологиялық регресс болатынын ерекше атап көрсетті.
• Академиктер А.Н.Северцов пен И.И.Шмальгаузен эволюцияның прогреске әкелетін 3 бағытын анықтады:
• 1. Ароморфоз(морфологиялық прогресс немесе арогенез.) 2. Идиоадаптация (аллогенез). 3. Дивергенция(катагенез).

• Северцов
• Алексей Николаевич
• (1866 – 1936)

• Шмальгаузен
• Иван Иванович
• (1884 – 1963)

Эволюцияның басты бағыттары

• Биологиялық прогресс.
• - Қоршаған ортаға организмдердің бейімделушілігінің артуы.
• Түрлер санының артуы.
• Ареалдың кеңейуі.

• Биологиялық регресс.
• Қоршаған ортаға организмдердің бейімделушілігінің кемуі.
• Түрлер санының азаюы.
• Ареалдың тарылуы.

• Биологиялық прогресс

• Ароморфоз

• Идиоадаптация

• Дегенерция

• Биологиялық прогрестің жолдары

Жануарлардағы ароморфоздар

• Омыртқалылар
• класының
• өкілдері
• Сыртқы
• жабындары
• Тыныс алу
• мүшелері
• Жүрегінің
• құрылысы

Идиоадаптация - организмдердің  жеке бейімделу шешімін арттырады, бірақ организмнің құрылым деңгейінде ешқандай өзгеріс болмай сол қалпында сақталады.

• Дегенерация
• даралардың құрылым деңгейін төмендетіп,
• биологиялық регреске

• Көртышқан

• Европалық протей

• Аскаридалар

Эволюция екі бағытта жүреді олар: биологиялық регресс (түрдің жойылуына апарады) және биологиялық прогресс. Биологиялық прогрес үш түрлі жолмен жүреді:

• Эволюция екі бағытта жүреді олар: биологиялық регресс (түрдің жойылуына апарады) және биологиялық прогресс. Биологиялық прогрес үш түрлі жолмен жүреді:
• Ароморфоз - даралардың құрылым деңгейі күрделеніп тіршілік етуге бейімділігі арта түседі
• Мысал: Организмдердің судан құрлыққа шығуы, тірі туу, сүрқоректілердің дене температурасының тұрақтылығы.
• Идиоадаптация - биологиялық құрылым деңгейінт күрделендірмей өзгертпей тіршілік үшін күресте организмдердің өзіне пайдалы белгілі бір орта жағдайына бейімделушілігі
• Мысал: Жануарлардағы қорғаныш рең.
• Дегенерация –немесе морфофизиологиялық регресс эволюциялық дамуында қарапайымдала түсу деген ұғымды білдіреді .
• Мысал: жерасты жануарлары(көртышқан),үңгір(протей), терең су асты организмдері.

• Биологиялық прогресс
• Биологиялы регресс

• Аромофоз
• Идиоадаптация
• Дегенерация

• Эволюция бағыттары

• Эволюция жолдары

Биологиялық прогресс,

• Биологиялық прогресс,
• Биологиялық регресс,
• Ароморфоз,
• Идиоадаптация,
• Дегенерация,

• Терминдерге түсінік беріңіздер

• Үйге тапсырма: 1. §12 оқып білу
• 2. «Органикалық дүниенің  даму
• жолдары мен заңдылықтары»
• туралы рефераттар жазу
• Бағалау