Сабақтың тақырыбы: Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы Сабақтың мақсаты

Сынып: 6

Пән: Қазақстан тарихы

Пән мұғалімі: Аралов С.Б.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару үшін қойылатын сұрақтар:

1. Қазақстан территориясын мекендеген қандай тайпалар бірлестіктерін білесің?

(сақ, үйсін, ғұн, қаңлы)

2. Үйсін тайпалары еліміздің қай территорияларын мекендеген?

3. Ғұндар қай территорияларды мекендеген?

4. Қаңлылар қандай аймақта қоныстанған?

1. Қаңлылар туралы мәліметтер қай елдің деректерінде кездеседі? (Қытай)

2. Қаңлы тайпаларының ең негізгі атамекені қай жер? (Сырдария өзенінің орта ағысы).

3. Қаңлылар археологиялық ескерткіштері қандай мәдениеттерге бөлінеді?

(Қауыншы, Отырар-Қаратау, Жетіасар)

4. Арыстың сол жағалауындағы қаңлы қаласының орны? (Көк-Мардан)

5. Қаңлылардың негізгі айналысқан шаруашылығы қандай болды? (егіншілік, мал шаруашылығы).

6. Қаңлы мемлекетінің өмір сүру хронологиялық шеңбері? (б.з.б. 3-2 ғ.-б.з. 5 ғ.)

7. Қаңлы елінің астанасы? (Битьян)

8. Қаңлы елін кім басқарды? (Хан)

9. Қаңлы елі неше иелікке бөлінді? (5 иелікке)

10. Қытай теңгелері табылған Отырар алқабындағы қаңлы қорымы? (Мардан)

1. Қаңлылар туралы қандай деректер бар? Оларда қаңлылар туралы не айтылады?

2. Қаңлылардың мекендеген жерлерін атап, картадан көрсет.

3. Қаңлылардың археологиялық ескерткіштерінің қамтыған аумағын атап, картадан көрсет.

4. Қауыншы мәдениетінің жерлеу дәстүрі туралы айтып бер.
ІІІ. Суретке қарап әңгімелеу (суреттерді пайдалана отырып, қаңлылардың шаруашылығы, кәсіпшілігі, қолөнері тіралы әңгімелеу).
ІV. Сәйкесін тап ...

- сыртқы сауда байланыстары (1-топ)

- қоғамдық құрылысы, әлеуметтік құрылымы (2-топ)

V. Жылдам жауап. (Сұрақтарды оқу, оқушылар қағазға жауабын түсіреді. Жанындағы оқушылармен алмастырып дұрыс жауабын тексереді).

Сұрақтар:

1. Қаңлы каналы, Шыршық өзенінің оң жағалауында ұзындығы 20 шм:

2. Қаңлылардың дәнді бау-бақша дақылдары өсірілген аймақ:

3. Қаңлылардың Пұшық-Мардан қаласы маңындағы зерттелген қоныс?

4. Қаңлылардың солтүстігіндегі көршілер?

5. Қаңлылардағы металл өндірісінің орталығы болған аймақ?

6. Қаңлылардың экономикалық, мәдени, саяси байланыс жасаған ел?

7. Қаңлылардың 16 гектар жерді алып жатқан қала жұртын ата?

8. Мал шаруашылығында ең көп өсірген малдың түрі?
Бекіту: «Қаңлылар» сөзжұмбағы (тігінен)

1. Қаңлылар туралы көп деректер қай елдің деректерінде кздеседі? (Қытай)

2. Қаңлылар астықты қайдасақтайды? (Ұра)

3. Жетіасар мәдениеті қандай өзен аңғарында орналасқан? (Жаңадария)

4. Қаңлыларда металл өндеудің ірі орталығы болған ежелгі қала? (Құлата)

5. Қаңлы каналы, Шыршық өзенінің сол жағағасында? (Ханарық)

6. Қаңлы қоғамында тұтқындар қалай аталады? (Құл)

7. Қаңлылар туралы «Вэсаканың ер жүрек ұлдары ... Канха қамалының алдында құрбандық берді» деп жазылған кітап? (Авеста)

8. Ханның орынбасырлары қалай аталады? (Уәзір)

5

1	2	3 4			Х		6		7		8
					А						У
					Н						Ә
	Ұ	Ж	Қ	А		Қ		З
	Р	А	Ұ	Р		Ұ		І
Қ	А	Ң	Л	Ы		Л		А		Р
Ы		А	А	Қ				В
Т		Д	Т					Е
А		А	А					С
Й		Р						Т
		И						А
		Я

Бағалау.

Үйге тапсырма. §23,24, оқу