Сабақтың тақырыбы: Вирустық жұқпалармен зақымдану және таралуы. Вирустық жұқпалардың алдын алу және күресу шаралары

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі
   

• 
  оқушылармен сәлемдесу
  
• 
  оқушыларды түгендеу
  

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру.
   
3. 
   Жаңа сабақты игеру.
   

тұтастығын және биологиялык даралылығын қорғайтын жасуша иммундық жасуша деп аталады. Ауру тудыратын ұсақ ағзаларды кармап, тіршілігін жою арқылы иммундык жасуша ағзаны кауіпті жұқпадан (инфекциядан) сақтандырады.

Өсімдіктерде вирустар тудыратын аурулар. 100 топка бірігетін вирустар мыңнан астам өсімдік ауруларын қоздырады. Вирус зақымдаған өсімдіктердің жапырағында, басқа мүшелеріңде түрлі түсті дактар, жолақтар пайда болады. Вирустардың әсерінен кейбір өсімдіктің бойы өспей, пішіні өзгереді. Астық дақылдарын зақымдаған вирустар оның түсімін төмендетеді. Бактериофаг бөліктерінің пішінін алты топқа бөлуге болады. Ал көбею үдерісі өте күрделі.

Өсімдік, жануар, адам ағзасында ғана вирус кебейе алады. Кейбіреуі бактерия жасушасын ерітіл жібереді. Вирустар тек тірі жасушада ғана тіршілік етеді. Вирус ұзақ уақыт топырақта, суда және өзге де жерлерде сакталады. Бактерия жасушасына енетін вирус фаг немесе бактериофаг (грекше «бактерион» - таяқша, «фагейн» - жебір, жеп кою, жою деп аталады. Зерттеу нәтижесінде өсімдікте 400 және жануарда 500 вирус түрлері тіршілік ететіні анықталған.

Вирустық аурулардың таралу жолдары әртүрлі болуы мүмкін, олардың негізгі жолдары мыналар:

1. 
   Тамақ арқылы –микроағзалар асқазан – ішек жүйесіне тамақпен, сумен немесе тамақты кір қолымен жеу арқылы түседі. Осылай барлық ішек инфекциялары беріледі.
   
2. 
   Ауа тамшылы –қоздырғыш адамнан – адамға ауа арқылы сілекей тамшыларымен түшкіргенде , жөтелгенде, күлгенде , сөйлегенде беріледі.
   
3. 
   Жанасу арқылы – науқас адаммен жанасу арқылы беріледі. Осылайша көптеген тері аурулары, кейбір ішек аурулары таралады.
   
4. 
   Тасымалдаушы жануар арқылы.
   
5. 
   Тазартылмаған медециналық инструменттер арқылы берілетін аурулар.
   
6. 
   Жыныстық қатынас арқылы берілетін аурулар.
   

• 
  Тұмау - Стерилденбеген маникюрлық және медициналық құрал – жабдықтарды пайдаланғаннан жұғады.( Дұрыс емес)
  
• 
  Вирустар – бұл жасушасыз ерекше тіршілік формасы. (Дұрыс)
  
• 
  Вирустар – тек ғана жасуша сыртында көбейеді.(Дұрыс емес)
  
• 
  Мидың қабынуы (энцефалит) - таратушылар – қан сорғыш кенелер(Дұрыс)
  
• 
  Науқас жатқан бөлмені күн сайын ылғалдап тазалау. Еденді жуған кезде жуғыш заттар қосу керек.(Дұрыс)
  
• 
  Жанасу арқылы –қоздырғыш адамнан – адамға ауа арқылы сілекей тамшыларымен түшкіргенде , жөтелгенде, күлгенде , сөйлегенде беріледі. (Дұрыс емес.
  

2.Прокариоттарға  жатады

3.Тірі жасушаға еніп алып,оны зақымдайды

 4.Көлемі жағынан бактериялардан аз ғана үлкен

5.Біржасушалы ағзалар

6.Микроскоппен ғана көрінетін жасушасыз бөлшектер

7.Жасушаның ішінде және сыртында көбейеді

8.Жасуша ішінде өмір сүретін паразиттер

9. 
   Споралардың көмегімен көбейеді
   

11.Жоғары температураға,құрғақшылыққа төзімді

4.......................ғана көрінетін  жасушасыз  бөлшектер  

Білемін Білмеймін Білгім келеді