##### Табиғатты ресуртсарды пайдалану дегеніміз?



бет1/2
Дата07.02.2022
өлшемі0,51 Mb.
#87590
  1   2
Байланысты:
Табиғатты пайдалануды басқару ЭҚ311


##### Табиғатты ресуртсарды пайдалану дегеніміз?


????? табиғат пайдалану процестерінде туындайтын экономикалық заңдылықтарды, өндірістің табиғи ортаға тигізетін кері әсерлерін зерттейтін ғылым.
????? қоғамның дамуының экономикалық заңдарын зерттейтін ғылым.
????? техника-экономикалық шешімдердің ең тиімдісі – қолданылатын техника мен технологияның және табиғи ортамен үйлесімділігі.
????? аймақтық үйлесімділік, табиғат байлығының орналасу тиімділігі, табиғат байлығын пайдаланушы өндірістерді орналастыру.
????? халық шаруашылығында табиғат байлығын тиімді пайдалану.

##### Диалектика дегеніміз?


????? табиғат пайдалану экономикасының ғылыми зерттеу негізі
????? құрылыс пен өндірістің ғылыми негізі
????? топырақ туралы ғылыми негізі
????? өсімдіктер туралы ғылыми негізі
????? жануарлар туралы ғылыми негізі

##### Жүйелілік әдіс дегеніміз -


????? жүйені құраушылар анықталады, олардың бір-бірімен қатынасы, ықпалы, жүйедегі алатын орны зерттеледі.
????? табиғат байлығын ұтымды, тиімді пайдалану нәтижесінде зерттеледі.
????? өндіріске қатыстырылатын табиғат байлықтары зерттеледі.
????? жердегі тотығу мен тотықсызданудың биогенді процестері зерттеледі.
????? биогенді элементтерін тірі ағзаларда жинауынан көрінеді.

##### Мөлшерлеу (нормалау) әдісі дегеніміз -


????? табиғат байлығын пайдалану нормалары, шектері, ауада, суда, жер бетінде, жер қабатында улы заттардың жинақталуы.
????? газдардың миграциясы мен биосфераның газдық құрамы.
????? табиғатты қорғау, табиғат байлығын пайдаланатын шараларының тиімділігін арттыру.
????? табиғат байлығын пайдалану ортаны қорғау шаралары сараптаудан өткізіледі.
????? биосфералық – планеталық құбылыстардың космостық сәулеленумен байланысы

##### Табиғи ортаны қорғау деп -


????? табиғи ортаны сақтауға, оның байлығын молайтуға бағытталған заңдылық, шаруашылық, ұйымдастырушылық шаралар жүйесі.
????? газдардың миграциясы мен биосфераның газдық құрамын қамтамасыз ету жүйесі.
????? биогенді элементтерін тірі ағзалардың жинау жүйесі.
????? жердегі тотығу мен тотықсызданудың биогенді процестер жүйесі.
????? биосфералық – планеталық құбылыстардың космостық сәулеленумен байланыс жүйесі.

##### Табиғат байлығын қорғау -


????? тиімді пайдалану болып табылады.
????? сараптау болып табылады.
????? мөлшерлеу болып табылады.
????? жүйелілеу болып табылады.
????? ұйымдастыру болып табылады.

##### Табиғи орта деп -


????? өндіріске тікелей қатыспаса да адамзаттың, жан-жануарлардың тіршілік етуіне мүмкіндік беретін табиғи заттар мен табиғи күштер.
????? адамзат пайдаланатын немесе пайдалану мүмкіндігі бар табиғи заттар мен табиғи күштер.
????? өмір сүруге, шаруашылық ұйымдастыруға қолайлы күштер.
????? экономикалық жағынан табиғат байлықтары, табиғат күштері.
????? қоғамның экологиялық қауіпсіздік мәселелесін сараптау күштері.

##### Табиғат байлығы деп -


????? адамзат пайдаланатын немесе пайдалану мүмкіндігі бар табиғи заттар мен табиғи күштер.
????? өмір сүруге, шаруашылық ұйымдастыруға қолайлы күштер.
????? экономикалық жағынан табиғат байлықтары, табиғат күштері.
????? қоғамның экологиялық қауіпсіздік мәселелесін сараптау күштері.
????? өндіріске тікелей қатыспаса да адамзаттың, жан-жануарлардың тіршілік етуіне мүмкіндік беретін табиғи заттар мен табиғи күштер.

##### Пайдалану тиімділігіне байланысты экономикалық сұрыптау...


????? экономикалық бағалау негізінде құрылады.
????? экологиялық бағалау негізінде құрылады.
????? физикалық бағалау негізінде құрылады.
????? биологиялық бағалау негізінде құрылады.
????? химиялық бағалау негізінде құрылады.

##### Экологиялық шаруашылық -


????? табиғатты қорғауға, оның байлағын жаңғыртуға (молайтуға) бағытталған мақсатты еңбек.
????? табиғатты қорғау, табиғат байлығын тиімді пайдалану процестері.
????? қоғамдық еңбек тұрғысынан қарағанда табиғат байлығын игеру.
????? шаруашылықты ұйымдастыруға, басқаруға, жоспарлауға экономикалық тиімділігін анықтау.
????? табиғат пен экономиканың дамуын айтамыз.

##### Экология-экономикалық жүйе деп -


????? табиғат мен экономиканың, яғни қоғамдық өндірістің табиғи құбылыстарға сәйкес дамуы.
????? табиғатты қорғауға, оның байлағын жаңғыртуға (молайтуға) бағытталған мақсатты еңбек.
????? табиғатты қорғау, табиғат байлығын тиімді пайдалану процестері.
????? қоғамдық еңбек тұрғысынан қарағанда табиғат байлығын игеру.
????? шаруашылықты ұйымдастыруға, басқаруға, жоспарлауға экономикалық тиімділігін анықтау.

##### Экология-экономикалық қатынас -


????? адамдардың табиғат пайдалану процестерінде табиғат байлығын қорғау, игеру және ұқсату жөніндегі бір-бірімен қарым-қатынас.
????? табиғатты қорғауға, оның байлағын жаңғыртуға (молайтуға) бағытталған мақсатты еңбек.
????? табиғатты қорғау, табиғат байлығын тиімді пайдалану процестері.
????? қоғамдық еңбек тұрғысынан қарағанда табиғат байлығын игеру.
????? шаруашылықты ұйымдастыруға, басқаруға, жоспарлауға экономикалық тиімділігін анықтау.

##### Әлеуметтік қатынас негізіне ...


????? меншік табиғат байлығын иеленушілік жатады.
????? өндіріс күштердің даму дәрежесі және өндірістік қатынас жүйесі жатады.
????? аумақтың қайталануы жатады
????? табиғатты қорғау, табиғат байлығын тиімді пайдалану жатады.
????? қоғамдық еңбек тұрғысынан қарағанда табиғат байлығын игеру жатады.

##### Ұйымдастырушылық қатынас негізіне...


????? өндіріс күштердің даму дәрежесі және өндірістік қатынас жүйесі жатады.
????? аумақтың қайталануы жатады
????? табиғатты қорғау, табиғат байлығын тиімді пайдалану жатады.
????? қоғамдық еңбек тұрғысынан қарағанда табиғат байлығын игеру жатады.
????? меншік табиғат байлығын иеленушілік жатады.

##### Басымдылық принципі дегеніміз -


????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? өндірісті экологиязациялау – табиғат қорына нұқсан келтірмейтін технология арқылы өндірісті ұйымдастыру, экологиялық еңбектің өнімділігін арттыру.
????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.
????? ғылыми жолға қойылған табиғат байлығын пайдалану, оның тиімділігін арттыру.

##### Табиғат пайдалануды әлеуметтік қажетке бағыттау принципі дегеніміз -


????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? өндірісті экологиязациялау – табиғат қорына нұқсан келтірмейтін технология арқылы өндірісті ұйымдастыру, экологиялық еңбектің өнімділігін арттыру.
????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.
????? ғылыми жолға қойылған табиғат байлығын пайдалану, оның тиімділігін арттыру.

##### Өндірісті экологиязациялау принципі дегеніміз -


????? өндірісті экологиязациялау – табиғат қорына нұқсан келтірмейтін технология арқылы өндірісті ұйымдастыру, экологиялық еңбектің өнімділігін арттыру.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.
????? ғылыми жолға қойылған табиғат байлығын пайдалану, оның тиімділігін арттыру.

##### Табиғат байлықтарының қоғамдық пайдалылығын арттыру және ұлғаймалы қалпына келтіру принципі дегеніміз -


????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? өндірісті экологиязациялау – табиғат қорына нұқсан келтірмейтін технология арқылы өндірісті ұйымдастыру, экологиялық еңбектің өнімділігін арттыру.
????? ғылыми жолға қойылған табиғат байлығын пайдалану, оның тиімділігін арттыру.

##### Табиғат байлығын пайдалануды ғылыми негізде жүргізу принципі дегеніміз -


????? ғылыми жолға қойылған табиғат байлығын пайдалану, оның тиімділігін арттыру.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? өндірісті экологиязациялау – табиғат қорына нұқсан келтірмейтін технология арқылы өндірісті ұйымдастыру, экологиялық еңбектің өнімділігін арттыру.
????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.

##### Оптималдық принцип дегеніміз -


????? табиғат байлығын пайдалану мүмкіндіктері, варианттары сан алуан.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? өндірісті экологиязациялау – табиғат қорына нұқсан келтірмейтін технология арқылы өндірісті ұйымдастыру, экологиялық еңбектің өнімділігін арттыру.
????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.

##### Аймақтық принципі дегеніміз -


????? табиғат байлығының аймақтық орналасуы, ресурстың бір түрінің екінші түрімен бір аймақта үйлесімді орналасуы.
????? табиғат байлығын пайдалану мүмкіндіктері, варианттары сан алуан.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.
????? табиғат байлығын пайдаланушы салаларда ұлғаймалы өндіріс.

##### Кешенділік дегеніміз –


????? табиғат байлықтары адамзаттың сан алуан қажеттігін өтейді, оларды ұқсату, өндіру, өңдеу әдістері.
????? табиғат байлығының аймақтық орналасуы, ресурстың бір түрінің екінші түрімен бір аймақта үйлесімді орналасуы.
????? табиғат байлығын пайдалану мүмкіндіктері, варианттары сан алуан.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.
????? табиғатты адам игілігіне айналдыру болып табылады.

##### Нарықтың заңдарына сәйкес барлық табиғат байлықтарын пайдалану принципі дегеніміз -


????? төлемділік принципінің негізінде ғана табиғат байлығын пайдалану және арттыру.
????? табиғат байлықтары адамзаттың сан алуан қажеттігін өтейді, оларды ұқсату, өндіру, өңдеу әдістері.
????? табиғат байлығының аймақтық орналасуы, ресурстың бір түрінің екінші түрімен бір аймақта үйлесімді орналасуы.
????? табиғат байлығын пайдалану мүмкіндіктері, варианттары сан алуан.
????? табиғат заңдылығының қоғам заңдылығынан үстемдігі.

##### Табиғат қорғау оның байлығын пайдалану әр түрлі варианттарының тиімдісін таңдау үшін ...


????? салыстырмалы экономикалық бағалау қолданады.
????? ұзақ мерзімді экономикалық бағалау қолданады.
????? ренталық экономикалық бағалау қолданады.
????? өндірістік экономикалық бағалау қолданады.
????? абсолюттік экономикалық бағалау қолданады.

##### Халық шаруашылық деңгейде бағалау ең жоғарғы қажетті...


????? шығын негізінде есептеледі
????? баға негізінде болады
????? сапа негізінде болады
????? құн негізінде болады
????? жер негізінде болады

?????1
##### Шаруашылық деңгейінде – қолданылатын ...


????? баға негізінде болады
????? сапа негізінде болады
????? құн негізінде болады
????? жер негізінде болады
????? шығын негізінде есептеледі

##### Жанатын отын-энергия қорын көрсет -


????? көмір, мұнай, газ, жанғыш тақта тас, шымтезек
????? полимерлер
????? газ өнімдері
????? қара және түстті металдар, қымбат бағалы металл көздері
????? химия шикізаты, отқа төзімді материалдар, құрылыс материалдар шикізаты

##### Рудалы пайдалы қазбаларды көрсет -


????? қара және түстті металдар, қымбат бағалы, сирек кездесетін металдар кендері
????? көмір, мұнай, газ, жанғыш тақта тас, шымтезек
????? полимерлер
????? газ өнімдері
????? химия шикізаты, отқа төзімді материалдар, құрылыс материалдар шикізаты

##### Бейруда пайдалы қазбалар –


????? химия шикізаты, отқа төзімді материалдар, құрылыс материалдар шикізаты
????? қара және түстті металдар, қымбат бағалы металл көздері
????? көмір, мұнай, газ, жанғыш тақта тас, шымтезек
????? полимерлер, органикалық заттар
????? газ өнімдері, шикізаттар

##### Кешенді барлау деп –


????? минералды шикізаттың қорын ашу, зерттеу кезінде оның құрамын құрылымын, орналасуын, ондағы зиянды қоспаларды анықтау.
????? экономикалық бағалау минералдық шикізатты кешенді пайдалану
????? экономикалық бағалауға байланысты анықтау әдістері
????? пікір-таластар, практикалық ұсыныстар айтылуы керек.
????? көмір шахталарында есепке алынған қор мен өндірілген қор айырмашылығын анықтау.

##### Кеннің кондициясы дегеніміз -


????? кеннің сапалық және сандық көрсеткіштерінің шегі арқылы көрініс табады.
????? жер қойнауында шикізатты тиімді пайдалану.
????? сапасына шикізаттың сапасы әсер етпейтін өнімдер алынады.
????? кондиция шамасын бекіткенде халық шаруашылық мүдде көзделеді және ол экономикалық бағалау арқылы дәлелденеді.
????? ондай кенді игерусіз қалдыру тиімді деп есептейді.

##### Соңғы өнімдер деп -


????? сапасына шикізаттың сапасы әсер етпейтін өнімдер алынады.
????? кондиция шамасын бекіткенде халық шаруашылық мүдде көзделеді және ол экономикалық бағалау арқылы дәлелденеді.
????? ондай кенді игерусіз қалдыру тиімді деп есептейді.
????? кеннің сапалық және сандық көрсеткіштерінің шегі арқылы көрініс табады.
????? жер қойнауында шикізатты тиімді пайдалану.

##### Табиғи жағдайдың сақталып қалуы үшін қолданылатын терминдер қалай аталады?


????? Қорық
????? Ұлттық бақ
????? Табиғи бақ
????? Қорықтар
????? Дендрологиялық бақ

##### Кеннің ең төменгі өндірістік құрамы - ...


????? кенді тиімді пайдалануға мүмкіндік беретін кен құрамындағы ең төменгі орташа шамасы анықталады.
????? кондиция шамасын бекіткенде халық шаруашылық мүдде көзделеді және ол экономикалық бағалау арқылы дәлелденеді.
????? ондай кенді игерусіз қалдыру тиімді деп есептейді.
????? кеннің сапалық және сандық көрсеткіштерінің шегі арқылы көрініс табады.
????? жер қойнауында шикізатты тиімді пайдалану.
##### Қоршаған ортанының ластану деңгейіне қолданылатын түсінік:
????? Шектен тыс қоқыстың шығарылуы
????? Рециклизация
????? Трофикалық деңгей
????? Тропикалық деңгей
????? Байыту

##### Жердің ерекше қасиеті -


????? топырақтың құнарлығы болып табылады.
????? судың сапасы болып табылады.
????? атмосфералық ауа болып табылады.
????? трофикалық деңгей
????? тропикалық деңгей

##### Айналмалы егістік, жайылымдарды дұрыс пайдалану, суландыру, жерді пайдалану құрылымын жақсарту шараларын атап көрсет.


????? ұйымдастырушылық шаралары
????? агротехникалық шаралар
????? детальдық, региональдық, глобальдық
????? тұрақты, биосфераық, аудандық
????? глобальдық, антропогендік, кешендік

##### Жер асты қорының проблемаларына жататын


????? жер пайдаланудың аздығы
????? егін егетін жерледің аздығы
????? жарамды жерлердің аздығы
????? құрлық аудананың аздығы
????? құрылыс жерлердің аздығы

##### Әсердің нәтижесінде геожүйе әртүрлі экологиялық факторларға жатады:


????? экономиканы, табиғатты қолдану және табиғатты қорғау
????? рационалды қолдану және қорғау
????? экологиялық дестабилизациясы
????? табиғатқа антропогеннің әсері
????? техногенез

##### Табиғи ресурстарға байланысты қызыл кітап қандай қызмет атқарады


????? түрлерді сақтау және жаңарту
????? экология және ресурс қорлары
????? экожүйедегі тепе-тендік
????? табиғат қорғау
????? флора мен фаунаны көбейтудегі ғылыми еңбек

##### Топырақты құм басудан қорғау жолдарын көрсетіңіз?


????? ағаш, бұталар, отырғызу, көп жылдық шөптер егу.
????? мелиоративтік жұмыстар, сортаң жерлерді әкпен гипспен өңдеу, арнаулы әдіспен жырту.
????? гидромелиоративтік жұмыстар жүргізу, суғару жүйелерін жетілдіру.
????? пестицид, гербицид, тыңайтқыштар қолдану мөлшерін реттеу.
????? егістікті, жайылымдарды суғарудың озық тиімді әдістерін қолдану топырақты сортаңданудан сақтайды.

##### Жерді батпақтанудан қорғау үшін...


????? гидромелиоративтік жұмыстар жүргізу, суғару жүйелерін жетілдіру.
????? пестицид, гербицид, тыңайтқыштар қолдану мөлшерін реттеу.
????? егістікті, жайылымдарды суғарудың озық тиімді әдістерін қолдану топырақты сортаңданудан сақтайды.
????? ағаш, бұталар, отырғызу, көп жылдық шөптер егу.
????? мелиоративтік жұмыстар, сортаң жерлерді әкпен гипспен өңдеу, арнаулы әдіспен жырту.

##### Топырақтағы қоректік заттарды сақтау үшін...


????? мелиоративтік жұмыстар, сортаң жерлерді әкпен гипспен өңдеу, арнаулы әдіспен жырту.
????? гидромелиоративтік жұмыстар жүргізу, суғару жүйелерін жетілдіру.
????? пестицид, гербицид, тыңайтқыштар қолдану мөлшерін реттеу.
????? егістікті, жайылымдарды суғарудың озық тиімді әдістерін қолдану топырақты сортаңданудан сақтайды.
????? ағаш, бұталар, отырғызу, көп жылдық шөптер егу.

##### Топырақты уланудан қорғау жолын көрсетіңіз?


????? пестицид, гербицид, тыңайтқыштар қолдану мөлшерін реттеу.
????? егістікті, жайылымдарды суғарудың озық тиімді әдістерін қолдану топырақты сортаңданудан сақтайды.
????? ағаш, бұталар, отырғызу, көп жылдық шөптер егу.
????? мелиоративтік жұмыстар, сортаң жерлерді әкпен гипспен өңдеу, арнаулы әдіспен жырту.
????? гидромелиоративтік жұмыстар жүргізу, суғару жүйелерін жетілдіру.

##### Агроэкожүйе мен экожүйе арасындағы айырмашылық


????? мұнда адамның реттеуі жоғары роль атқарады
????? өзін-өзі реттейтін жүйе
????? бұл тұрақтылау жүйе
????? оған нағыз таңдаушылық әсер етеді
????? барлық жауап дұрыс

##### Экологиялық апаттан сақтану үшін бізге керек


????? көп уақытқа керек стратегия
????? органдардың ұсыныстары
????? экологиялық тәрбие
????? мамандарды дайындау
????? өнеркәсіптің баяу даму

##### Жердегі тірі заттар 5 негізгі биохимиялық қызметті атқарады. Тірі заттардың қызметіне жатпайды


????? морфологиялық және биологиялық әртүрлік
????? концентрациялық
????? тотығу-тотықсыздану
????? газдық
????? энергетикалық

##### Адамның қолдан жасаған биоценоздарды қалай аталады


????? агроценоз
????? биогеоценоз
????? популяция
????? қорық
????? қоршаған аймақ

##### Ауыз суында ауыру тудыратын бактериялардың болуы ластанудың қандай типіне жатады?


????? Биологиялық
????? Химиялық
????? Физикалық
????? Механикалық
????? Аралас

##### Қоршаған ортаның тұрақты даму стратегиясының концепциясы қай жылы қабылданды?


????? 1992ж
????? 1980ж
????? 1969ж
????? 1930ж
????? 1979ж

##### Жер планетасы -


????? глобальдық биотоп
????? организмдер
????? орта
????? тірі заттар
????? өлі заттар

##### Табиғатты қорғауды мемлекеттің қай мекемесі басқарады?


????? Қоршаған ортаны қорғау министірлігі
????? Госкомгидромет
????? Прокуратура
????? Денсаулық сақтау министірлігі


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет