Саяси процесс дегеніміз
– саяси оқиғалардың бірізді ішкі байланыс, әр түрлі саяси жеке
адамдардың саяси ӛкіметті қоғамда ұстап қалу үшін ӛзіндік бірізді әрекеті.
Саяси процестің негізгі кезеңдері
● басқару туралы шешім кезеңдері институт саяси тобы мен бӛліктерінің
саяси қызығушылығының бӛлінуі
● саяси еріктің қалыптасуы, шешімнің қабылдануы
● саяси еріктің басқару шешім түрінде іске асуы.
Саяси процестің тіршілік ету режимі (күн тәртібі)
●
қызмет ету тәртібі
– саяси жүйе ӛкімет ету институты мен азаматтардың қалыптасқан
қарым қатынас аясынан шықпайды: элита мен эектор араларында қарапайым қарым-
қатынастарды қалыптастыруды байқатады;
●
даму тәртібі
- ӛкімет мемлекеттер ішіндегі және дүниежүзілік аренадағы қатынас
ӛзгерісін реттейді.
●
құлдырау тәртібі
– саяси тұтастықтың құлдырауы, интеграция үстінен энтропия және
орталық күш басым түседі; шешім басқару қабілетін, ал тәртіп – легимдігін жоғалтады.
Саяси процестің құрылымы:
●
саяси қарым-қатынас:
ӛндіріс, бӛлу, алмасу, қоғамдағы саяси ӛнімдерді тұтыну
жағынан.
●
саяси процестің субъектілері:
әлеуметтік, конституциялық.
●
саяси тәртіп:
саяси белсенділік, саяси қызмет.
● Ӛкіметтің қайта құрылу сипатына қарай:
тӛңкерістік
- ӛте тез, ӛкіметтің сапалы ӛзгеруі, Конституцияны қайта қарау, бұрынғы
тәртіпті бұзу үшін бейбіт те күштеу құралдарын пайдалану, кӛпшілік саяси қозғалыс
формасын еркін формамен алмастыру; ӛкімет ету деңгейінің барлығында басқару
шешімін қабылдауға уақыттың жетіспеуі; эксперт және консультациялық ұйымдарының
рольдерінің түсуі, саяси жетекшілердің жауапкершілігінің артуы; ескі және жаңа
элиталық қақтығысының ӛсуі;
эволюциялық
– қайшылық пен қақтығыстың бірте-бірте ӛршуі;шешім қабылдаудың
механизмнің беріктігі; электорат пен элитаның бірлесе қызмет етуі; статус аясындағы
еркін әрекет етуі; конструтивтік қатыстардың міндетті этикасы электорат пен элитаның
ӛз қызметтерін кӛпшілікте іске асыруы – ашық саяси процесс топпен пен азаматтардың
саяси қызығушылығын электорат деңгейінде шешуі, қоғамдық пікірдің әсерімен саяси
бағдардың түзетілуі, қоғамның даму құрамы мен бағдарламаның жалқылануы; саяси
шешімдердің қоғамдық әр түрлі фазаға түсінікті болуы.
Достарыңызбен бөлісу: