1. 11Антика ойшылдарының этикалық көзқарастары
жүктеу/скачать 0,52 Mb.
|
Әлеметтану ргр1
- Бұл бет үшін навигация:
- Нейл Смелзер
| Энтони Гидденс
Болгар социологі Чавдар Кюранов “Әлеуметтік стратификация тұтас қоғамдық құрылымдағы көлденең топтар жүйесін білдіреді” деп санайды. Чавдар Кюранов Нейл Смелзер “стратификация теңсіздіктің бір ұрпақтан бір ұрпаққа берілуіне көмектесетін тәсілдермен байланысты; бұл ретте қоғамның әртүрлі топтары пайда болады” деген ұйғарым жасайды. Нейл Смелзер “Әлеуметтік стратификация” ұғымының теориялық-әдістемелік негізін жасауға елеулі үлес қосқан М. Вебердің, К.Маркстің, П.Сорокиннің, У.Л. Уорнердің, Д.Дж. Трейманның, Б.Барбердің еңбектері, Т.Парсонстің функционалдық мектебіне жататын социолог ғалымдардың жұмыстары болып табылады. Әлеуметтік теңсіздік проблемасын қақтығыстар теориясының өкілдері де назардан тыс қалдырмаған. П.Сорокиннің стратификациялық теориясы жалпы қоғамды әртүрлі әлеуметтік топтарға бөлу принциптерін сипаттайтын неғұрлым салмақты тұжырымдамалардың бірі болып табылады. Әлеуметтік мобильдік құбылысының екі өлшемі бар: мобильдіктің жылдамдығы көлем Мәселен, біреулер қысқа мерзімде жоғары статусқа ие болса, екінші біреулердің ондай дәрежеге көтерілуі үшін бірнеше сатылардан өтуі және бұл процестің ұзақ уақытқа созылуы мүмкін. Әлеуметтік мобильдіктің жылдамдығы белгілі бір уақыт аралығындағы тік бағыттағы әлеуметтік дистанцияның (сатылар саны) немесе жеке индивидтің осы бағытта жоғары өрлеуі немесе төмендеуіндегі экономикалық, саяси, кәсіби страталардың санымен өлшенеді. Ал, мобильдіктің көлемі немесе қарқыны белгілі бір уақыт аралығындағы өздерінің әлеуметтік статустарын өзгерткен индивидтердің санымен өлшенеді. Бұл сан абсолюттік болады да, оның қоғам халқының жалпы санына қатынасы салыстырмалы көлемді пайыз арқылы көрсетіледі. Алдыңғы қатарлы дамыған елдерде халықтың үштен екі бөлігі мобильді болып келеді және ол қоғамдарда жеке вертикалды өрлеу бағытындағы мобильдіктің көлемі жоғары. Әлеуметтік мобильділік адамның қоғамдағы мінез -құлқына және бейімделуіне әсер ету құралы ретінде әрекет етеді, бұл әрбір жеке әлеуметтік мәртебеге тән белгілі бір үлгі үлгісінің болуымен, сондай -ақ адамның әлеуметтік өзгерістерге бейімделу қабілетімен байланысты шарттар. Әлеуметтік мобильділік феноменінің болуы қоғамның мәніне, оның стратификациясына, құрылымдылығына, белгілі бір әлеуметтік таптардың болуына және әлеуметтік теңсіздігіне байланысты. Бұл әлеуметтік таптардың құрылымына және тұтастай қоғамның қалыптасуына әсер ететін және әлеуметтік теңсіздіктің тетігі ретінде қызмет ететін әлеуметтік ұтқырлық. Ал әлеуметтік жәрдемақы алуға ұмтылыс жеке адамның әлеуметтік ұтқырлығының факторына айналады, оның қоғамдағы мінез -құлқын бұрын қол жетімсіз болатын жеңілдіктерге қол жеткізуді қамтамасыз ететін етіп реттейді. жүктеу/скачать 0,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|