1 Қадашева Қ., Омарова С. К., Карипжанова Г. Т


СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫНА



Pdf көрінісі
бет328/365
Дата23.12.2021
өлшемі5,41 Mb.
#128181
1   ...   324   325   326   327   328   329   330   331   ...   365
Байланысты:
Каз.яз-В1В2-1

СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫНА 
АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР 
 
 
№1 Тақырып: Парламент пен Үкіметтің үйлесімді жұмысы қажет.  
 
 

 
Мәтінді оқыңыздар. 
 
Құрметті Мәжіліс пен Сенат  депутаттары! 
 
              Еліміздің    әлеуметтік-экономикалық  дамуында  жылдар  бойғы 
оңтайлы  үдерістердің  қалыптасуы  Парламентіміздің  жұмысымен  де 
тікелей  байланысты  екенін  ерекше  атап  өткім  келеді.  Парламент  алдағы 
уақытта  да  осы  қарқыннан  таймай,  халық  өкілі  ретіндегі  өз  міндетін 
абыроймен  атқатарынына  сенімдімін.  Қазіргі  таңда  біз  дамудың  ең 
шешуші  сатысы  –  «Қазақстан  2050»    Стратегиясын  жүзеге  асырудамыз. 
Бұл  құжатты  заңнамалық  тұрғыдан  қамтамасыз  ету  сіздердің  айрықша 
міндеттеріңіз болып табылады.  
                Бүгінде  ашылған  «мүмкіндіктер  терезесін»  ұтымды  пайдалану 
үшін  Парламен  пен  Үкіметтің  үйлесімді  жұмысы  қажет.  Қазақстанның 
дамыған 30 елдің қатарына кірумен байланысты басты міндеттердің бірі   -  
әкімшілік реформаларды жалағастыру мен кәсіби және шағын мемлекеттік 
аппарты бар тиімді мемлекеттік басқару жүйесін құру. 
               Бүгінгі 
экономикалық 
жағдайларда 
Үкімет 
әлеуметтік-
экономикалық  саясаттың  негізгі  бағыттарын  жүзеге  асыру  бойынша 
стратегиялық  мәселелерге  назар  аударуы  тиіс.  Министрліктерге 
заңастылық актілерді – түрлі ережелерді, нұсқамаларды және т.б. қабылдау 
бойынша  компетенцияны  беру  қажет.  Әр  министр    өзі  басқаратын 
саласына  қажетті  барлық  өкілеттіктерге  ие  болуы  және  қабылданған 
шешімдер  үшін  толықтай  жауапкершілікті  мойнына  алуы  тиіс.  Бұл 
талапты  заңнамалық  тұрғыдан  реттеу  керек.  Халық  пен  бизнеске 
мемлекеттік  қызметкөрсетуді  оңайлату  қажет.  «Электронды  үкімет» 
функционалын кеңейту керек. 
           Сот  жүйесі  тарапынан  түрлі  реформаларғы  мұрындық  болып, 
халықтың  сотқа  деген  сенімін  нығайтуға,  тәуелсіз  Қазақстанда  адам 
құқының  аяқасты  болмай,  бостандық  пен  теңдіктің  сақталуын  биік  мұрат 
етіп келеді. Сонау «Қасым ханның қасқа жолы», «Есімханның ескі жолы», 
«Тәуке  ханның  Жеті  Жарғысынан»  бастау  алатын  құқықтық  қағиданы 
замана  легіне  сай    жетілдірген  сот  билігінің  бұл  мақсатқа  жету  үшін  не 
істегені  жөн?  Әрине,  ол  үшін  соттың  жұмысы  мінсіз  іске  асып,  халықтың 
көңілінде  күмән  болмайтындай  тазалық  пен  ашықтық  керек.  Еліміздің 
конституциясын  басшылыққа  ала  отырып,  заман  талабына  сай  өмірге 
келген  «Қазақстан  Республикасының  сот  жүйесі  мен  судьяларының 


218 
 
мәртебесі  туралы»  Заңның  басты  мақсаты  еліміздегі  сот-құқықтық 
реформаны одан әрі жетілдіру болды. 
Тәуелсіздіктің  алғашқы  жылдарында  жұмысын  бастаған  сот  жүйесі 
мен  бүгінгі  соттың  жағдайы  мүлде  салыстыруға  келмейді.  Заңдық,  кәсіби 
біліктілік  тұрғысынан  ғана  емес,  сот  саласы  материалдық  ,  әлеуметтік 
жақтан  да анағұрлым артты. 
  

 
Сіздер  оқып  отырған  газет  «Сыр  бойы»  деп  аталады.  Ол  қай  облыстың 
газеті? Болжам жасап көріңіздер. 
 

 
Тақырыпты  дауыстап  оқыңыздар.  Тақырыпқа  қатысты  есіңізге  қанша  сөз 
түседі? Сіздер тізімін жасаңыздар.  
 

 
Парламент пен Үкімет бірігіп іс-әрекет жасау үшін не қажет? 
 

 
«Үйлесім» сөзін  Түсіндірме  сөздігінен қараңыздар. 
 

 
үйлесім    -    келісім, жарасым 
 –  белгілі бір істі  бағыттап отыру 
 

 
Мәтіннің  бірінші  абзацын  оқыңыздар.  Осы  мәтінде  «оңтайлы  үдеріс» 
тіркесі кездеседі. Түсіндірме және аударма сөздігінен қараңыздар. 
 
             оңтайлы    -  ыңғайлы, икемді, қолайлы іс 
             үдеріс   -   процесс 

 
Сіздер  ел  дамуының  ұзақ  мерзімге  арналған  «Қазақстан  2050» 
бағдарламасымен таныс шығарсыздар.  

 
Біліміңізді тексеріңіздер.  
 
 
 
                        ?                                                                      ?   
                                                                                                           
 
                                                         
                                                     
                                                         ?     
                                        Экономиканы дамыту 
 

 
Елбасы «халық өкілдері» деп кімдерді айтып отыр? Үкімет мүшелерін бе, 
Парламент депутаттарын ба? 
 

 
Мәтіндегі негізгі ақпаратты тауып, оның мағынасын түсіндіріңіздер. 
 

 
Мәтіннің екінші абзацын оқып, танысыңыздар. 
 
      Қазақстан 2050 


219 
 
 
Тырнақшаларға алынған сөйлем кімнің сөзі: 
                                           Елбасының 
                                           Үкімет басшысының 
                                           Парламант төрағасының 
                                           Министрдің 
 

 
Тәуелсіз Қазақстанның басқару жүйесі қандай тармақтардан  тұрады және 
тұруы мүмкін: 
 
Басқару жүйесі 
Ел Президенті 
Билік 
Президент, үкімет 
Парламант 
басқарады 
басқарады 
 

 
Биліктің  үш  тармағы  туралы  Ата-Заңда  не  айтылған:  Олардың  міндеттері 
мен құқықтары туралы не білесіздер? Ой бөлісіңіздер. 
 

 
Биліктің үш тармағы: 
                   БИЛІК   -  ҮКІМЕТ   -   СОТ  жүйесі 
 

 
Үшінші мәтінді оқыңыздар.  
 

 
Елбасы  сөзін  полилогке  айналдырыңыздар.  Полилог  құру  үшін  мәтіндегі 
тірек сөздерді пайдаланыңыздар: 

 
Экономикамыз дамып жатқан 

 
Саяси тұрақтылық бар 

 
Ауызбіршілік пен ынтымақтастық орнаған 

 
Мемлекет  бағдарламалары:  «Қазақстан  2050»,  «100  нақты  қадам», 
«Нұрлы жол  -  болашаққа бастар жол». 

 
Дамыған 30 ел қатарына ену. 
 

 
Төртінші  мәтінді  оқыңыздар.  Осы  мәтінде  «Қасым  ханның  қасқа  жолы», 
«Есімханның  ескі  жолы»,  «Тәуке  ханның  Жеті  жарғысы»  деген  құқықтық 
қағидалар  аталған.  Сіздер  бұл  есімдерді  тарих  пәнінен  білесіздер.  Еске 
түсіріңіздер. 
 

 
Еліміздің  Ата  Заңының  75-ші  бабында  «Қазақстан  Республикасында  сот 
төрелігін»  тек  қана  сот  жүзеге  асыратыны  атап  көрсетілсе,  74-ші  бабында 
«судья  сот  төрелігін  жүзеге  асыру  незінде  тәуелсіз,  ол  Конституция  мен 
Заңға  ғана  бағынады»  деп  көрсетілген.  Сіздер  осы  баптарды  Ата  Заңнан 
қарап, жазып алыңыздар. 
 


220 
 

 
Өздеріңізді  тексеріңіздер,  барлық  сөздер  мен  сөз  тіркестерін  есте 
сақтадыңыздар ма? 
 

 
Мәтін  мазмұнын  өз  сөздеріңізбен  баяндар  беріңіздер.  Ел  басқару  жүйесі, 
биліктің үш тармағы жөнінде толық хабарлама жасаңыздар. 
 

 
Мәтін мазмұнынан берілген қанатты сөздердің бірімен түсіндіріңздер: 
 

 
Заңға құрмет  – елге құрмет. 

 
Бірлік болмаса   –  тірлік болмас. 

 
Алтау  ала  болса,  ауыздығы  кетеді,  төртеу  түгел  болса,  төбедегі 
келеді. 

 
Қадамдары қалыпты, саясаттары салмақты. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   324   325   326   327   328   329   330   331   ...   365




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет