40. Ортақ базалы, ортақ коллекторлы және ортақ эмиттерлі күшейткіш каскадтардың қолданылу аясын түсіндіріңіз. Бипорлярлы транзистор – бұл ені p-n өтпеден тұратын, яғни p-n-p және n-p-n
құрылымды үш шықпасы бар жартылай өткізгішті аспаптар. Электр
өткізгіштігі электронды және кемтігі заряд тасымалдаушылармен
түзілетіндіктен мұндай транзисторларды биполярлы деп аталады. Кеңінен n-
p-n құрылымды транзистор ретінде қолданылады. Схемаларда “б” индексімен
база , “к” коллектрмен, “э” эмиттер байланысы көрсетіледі. Ал эмиттердегі
стрелканың бағыты элементтер өтпесіндегі токтың бағытын көрсетіп тұрады.
p-n-p типті транзистор коллекторды теріс полюсті көзге, ал n-p-n типті
транзистор коллекторды оң полюске жалғайды. Белгінің кіріс көзі мен
транзистордың
шығыс
тізбегінің
аралығындағы
транзистордың
қорытындыларына тәуелді транзисторды қосудың үш негізгі сұлбасы бар.
Оларға, ортақ эмиттер, ортақ коллектор, ортақ база жатады. Үш жалғану
сүлбелерінің барлығында қуат бойынша күшейту коэффициенті Кэ
осы
теңдікпен анықталады;
Ортақ базалы сүлбе, ортақ эмиттермен және ортақ коллектормен
салыстырғанда ең кіші кіріс және ең үлкен шығыс кедергілермен
сипатталынады.
Ортақ эмиттер сұлбасы салыстырмалы үлкен кірістік және ең кіші шығыстық
кедергілерімен сипатталады, яғни
1
I ;
1
U ;
Ал ортақ коллекторлы сұлбасы салыстырмалы ең үлкен кірістік және ең
кіші шығыстық кедергілерімен сипатталады, мұндағы
1
I ;
Ортақ базалы сұлбаның өте жақсы жиіліктік сипаттамасы бар және де ол
транзистордың физикалық мағыналарын ашуға тиімдірек болып табылады.
Бірақ ток бойынша күшейтуді қамтамасыз ете алмайтындықтан және кірістік
кедергінің аз болу себебі оны көптеген қолданыстар үшін керексіз етеді.
Сондықтан көбіне транзисторлық техникада ортақ эмиттерлі сұлбалар
мейлінше көбірек пайдаланылады.Бұндай қосылыста кіріс электрод база
болып саналады, эмиттер болса кемиді , ал шығыс электроды коллектор
қызметін атқарады.