Метафора (ауыстыру) Ирония (кекесін)
Метонимия (алмастыру) Әсірелеуг(ипербола)
Аллегория (пернелеу Литота
Кейіптеу (олицетворение) Гротеск (Ұлғайту)
Символ (астарлау) Табу
Синекдоха (мегзеу) Эвфемизм
Сарказм (шенеу мысқыл)
Метафора-(ауыстыру)- екі нәрсені, құбылысты салыстыру және жанастырып жақындату негізінде жасалған астарлы ,тың мағына беретін бейнелі сөз немесе сөз тіркесі.Мысалы жастық оты, жүректің көзі т.б.(Абай).
Ақын-жел,есер,гүлер жүйрік желдей ,
Ақын- от, лаулап жанар аспанға өрлей.
Қиялы, жан,жүрегі ойнаған от,
Ақынды аласұртар, тыныштық бермей. (М.Жұмабаев)
Әдеби тілдің әсемдігі ғана емес, әсерлігі үшін де орасан қажет тәсіл- құбылту,яки троп,- деген пікірдің авторы (З.Қабдолов)
Әдеби тілдегі құбылтудың бір түрі (Метафора)
Метафора термині қай тілден алынған? (Грек)
Метафораның ерекшелігі (Затты,құбылысты айқындау үшін ұқсас басқа затқа не құбылысқа балау.
Екі нәрсені,құбылысты салыстыру және жанастырып жақындату негізінде астарлы тың мағын,а беретін бейнелі сөз (Метафора)
Жастықтың оты, жүректің көзі, дүние есігі, өмірдің өрі деген мысалдар көркемдік тәсілдің қай түрі?( Метафора)
Құладың құстың құлы еді,
Тышқан жеп жүнін түледі, - деген жолдардағы Асан қайғының ойын жеткізу үшін қолданған көрккемдік құрал ((Метафора)'>Тұспалдап жеткізу)
Сыртым- құрыш,жүзім болат,
Тасқа салсаң, майрылман Ақтамбердіден алынған бұл өлең жолдарындағы астысызылған (Метафора)__Көздің_жасы,_жүректің_қанымен_,__Ерітуге_болмайды_іштің_мұзын.(Абай)Троптың_түрі_(Метафора'>Метафора)
Сен-бұзау терісі шөпшіксің,
Мен-өгіз терісі талыспын.- деген Бұхар жыраудың өлеңінде кездесетін көркемдегіш құрал (Метафора)
Таудан мұнартып ұшқан тарланым ,
Саған ұсынсам қолым жетер ме?
Арызым айтсам өтер ме?
Арыстаным көп болды-ау ,(Махамбет)- деген жыр жолдарындағы метафоралар (Тарланым ,арыстаным )
Сәлем – борыш,сөз қулық болғанннан соң.(Абай)Көркем бейнелеудің түрі (Метафора)
Күн күйеу, жер қалыңдық сағынышты ,
Құмары екеуінің сондай күшті , - деген Абай өлең жолдарындағы бейнелеу құралы (Метафора)
Көздің жасы, жүректің қанымен ,
Ерітуге болмайды іштің мұзын.(Абай)Троптың түрі (Метафора)
Сенсің- тән шарбаты .
Иісің – гүл аңқыған,
Нұрың –күн шалқыған ,шумағында колданылған құбылтудың түрі (Метафоралық эпитет)
Ойым – у, өмірім- су, үмітім- бу, - деегн тіркесте Шәкәрім қолданған тәсіл (Метафора)
Ақ иық мұзбалақпын жерге түспес,
Кең қолтық арғымақпын алқымы іспес. Көркем бейнелеудің түрі (Метафора)
Шыңы – бұлт, екпіні- жел, аттар- қаңбақ І.Жаңсүгіров).Осы тармақта кездесетін тәсіл (метафора)
Қабаққа біткен қайыңның
Беріші еді, безі еді.
Өтіндей-ақ аюдың Әкемнен қалған көзі еді.(І.Жансүгіров) Үзіндіде қолданылған бейнелеу тәсілі (Метафора)
Бұлбұлмын , даусы көкте дамылдаған …
Тұлпармын , топтан озған, тосырқаман…( І.Жансүгіров Әнші)Үзіндідегі көркемдегі құрал (Метафора)
Сом тұяқ тасты жарар сермегенде,
Жүйріктің жаны кірер терлегенде.
Өлеңнен тоят іздеп түлеп ұшқан
Қыранмын қанат қақпас өрлегенде , деген шумақта көркемдік тәсілдің қай түрі қолданылған?(Шашубай Қошқарбайұлы айтысынан). (Метафора)
Шөгіп жатқан мұнармын,(Сүйінбай)- деген тармақтағы құбылтудың түрі (Метафора)
Ауыстыруды (метафораны)табыңыз.
Қыр төсінде мөлдір айдын – ақ сынап,
Жиегінде жасыл кірпік – жас құрақ.Ақ сынап жас құрақ.(Ақ сынап,жас құрақ)
Метафораны табыңыз (Жел – тым тентек бір бала)
Метафораны табыңыз (Дәулет- қызық,бала-бал)
Сөзім – жаңбыр,даусым- дауыл,әнім- ескен,
Ойнақтап басылайын аз желдетіп Троптың түрі (Метафора)
Не сыйласын ,несін берсін ел маған?
Тұрсақ екен елім де аман ,мен де аман.
Таулар –менің таусылмайтын бақытым,
Ал ырысым-ұлап-ғайып кең далам. Үзіндідегі асты сызылған сөздер құбылтудың қай түрі?(Метафора)
Төмендегі мысалдардан метафораға тәні (Әйнегі-күн,шатыры-аспан)
Исатай – ел еркесі, ел серкесі.Троптын түрі (Метафора)
Достарыңызбен бөлісу: |
