1-деңгей Жарық жөніндегі ілімнің дамуына қысқаша тарихи шолу



бет24/43
Дата19.09.2022
өлшемі1,29 Mb.
#149898
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   43
Байланысты:
Оптика сессия жауаптары

60. Сәуле шығару түрлері.
Саулелену – сауле шыгарудын кез-келген турінін обьектіге асері.
Саулелену Атом сауле шыгара бастауы ушін, оган белгілі молшерде энергия берілуі керек . Сауле шыгару турлері: – Жылулык сауле шыгару – Электролюминесценция – Катодолюминесценция – Хемилюминесценция – Фотолюминесценция
Жылулык сауле шыгару - жарык шыгаруга жумсалган атом энергиясы сауле шыгарушы дене атомдарынын жылулык козгалысынын энергиясы есебінен компенсацияланады.
Электролюминесценция - атомдар жарык шыгаруы ушін кажетті энергияны жылу коздері болып табылмайтын денелерден алады.
Катодолюминесценция - катты денелерді электрондармен аткылаганда жарык шыгаруы.
Хемилюминесценция - энергия боліп шыгару аркылы журетін химиялык реакцияларда энергиянын жарты болігі жарык энергиясына айналады.
Фотолюминесценция - тускен жарык асерінен дененін жарык шыгаруы.

61 Жылулық сәуле шығару заңдары. Кунделікті бакылаулар жогары температурага дейін кыздырылган денелердін жарык шыгара бастайтынын корсетеді. Кыздырылган денелердін жарык шыгаруын жылулык сауле шыгару немесе температуралык саулелену (жарык шыгару) деп атайды. Жылулык сауле шыгару табигатта оте кен таралган, ол заттын атомдары мен молекулаларынын жылулык козгалыс энергиясынын ягни, денелердін ішкі энергиясынын есебінен іске асады. Жылулык сауле шыгару абсолют нолден жогары кез келген температурада журеді, бірак корінетін жарык тек жогары температурада шыгарылады (шамамен 500-800С). Томенгі температурада узын (инфракызыл) электромагниттік толкындар шыгарылады.
Стефан-Больцман жане Винн зандары
1879 жылы австриялык физик И.Стефан тажірибелердін натижелерін зерделей отырып,ал 1884 жылы А.Больцман теориялык зерттеуге термодинамикалык тасілді колдана отырып, мынаны тагайындады: абсолют кара дененін интегралдык энергетикалык жаркырауы абсолют температуранын тортінші дарежесіне тура пропорционал:

Бул - Стефан–Больцман заны. Мунда  Стефан-Больцман турактысы деп аталады.
Неміс физигі Винн абсолют кара дененін саулелену кабілетінін максимумы сайкес келетін жиіліктін температурага тауелділігін тагайындайды:

Абсолют кара дененін энергетикалык жаркырауынын спектрлік тыгыздыгынын максимумына сайкес келетін жиілік дененін абсолют температурасына тура пропорционал. Адетте, Винн занын жиілік емес, толкын узындыгына аркылы мына турде жазады:

мундагы  Винн турактысы деп аталады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   43




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет