1 дәріс. Пән бойынша кіріспе, құрылымы, ұсынылатын әдебиеттер тізімі. Электрондық (цифрлық) гидтермен және жолсілтегіштермен таныстыру
Дәріс 5. Туризмдегі электрондық (цифрлық) гидтер мен жолсілтегіштерге қойылатынталаптар мен құжаттамалар жинағы
жүктеу/скачать 85,35 Kb.
|
лекции гидтер
| Дәріс 5. Туризмдегі электрондық (цифрлық) гидтер мен жолсілтегіштерге қойылатынталаптар мен құжаттамалар жинағы
Туризм қазіргі уақытта әлемдік экономиканыңең жоғары рентабельді және серпінді дамып кележатқан секторларының бірі болып табылады. Мұндай жағдайда ол ақпараттық ресурстардыпайдаланбай өмір сүре алмайды. Туризм үшін аса маңызды ресурстардың бірі анықтамалық-ақпараттық басылымдар, атап айтқандажолсілтемелер болып табылады. ГОСТ Р7.60-90 анықтамасына сәйкес"анықтамалық басылымдар - бұл жүйелі құрылымыбар немесе мақалалардың атаулары бойыншаалфавиттік ретпен реттелген қолданбалы, практикалық басылымдар". Жалпы алғанда, олардың анықтамалық басылымдардың жинақтауфункциясымен байланысты бірқатар ерекшеліктерібар – ғылым мен практика тексерген деректердідайындау кезінде, сондай – ақ оларды пайдаланусипатында-жеке сілтемелер алу үшінжарияланымдардың осы түріне бірнеше рет жүгіну. Анықтамалық басылымның негізгі міндеті-оқырманға қажетті немесе қызықтыратынақпаратты мүмкіндігінше қысқа мерзімде беру. Айта кету керек, ақпаратты таңдау және олардыбелгілі бір басылымға орналастыру принциптеріболжанған мақсатқа тікелей байланысты. Туризмде анықтамалықтарға, ең алдымен, гидтер кіреді. Нұсқаулық-бұл қолданбалы, практикалық сипаттағы, жүйелі құрылымы бар немесе мақалалардың атаулары бойыншаалфавиттік ретпен құрылымдалған анықтамалықжарияланымның бір түрі. Онда көруге ыңғайлытәртіпте орналасқан географиялық орналасқанжері, мекемесі немесе қызметі туралы қысқашаақпарат бар. Бұл анықтама "жолсілтеме – негізінентуристерге арналған географиялық, тарихи, көркемжәне ел, қала, жергілікті көрікті жерлер, қатынасбағыттары және т.б. туралы басқа да ақпараттысипаттайтын қысқаша анықтамалықбасылым"МЕМСТ-да толықтырылып, нақтыланды. Нұсқаулық-бұл көптеген оқырмандардыңпайдалануына арналған білім беру сипатындағыанықтамалық басылым. Бұл белгілі бір қалағанемесе ауданға алғаш келген туристерге ғана емес, сонымен қатар осы қаланың тұрғындарына да қажет. Туризмдегі нұсқаулықтың негізгіфункцияларын бөліп көрсету керек: а) ақпараттық; б) білім беру; в) жарнама; d) экономикалық; д) коммуникативті. Әлемдік тәжірибеде саяхатшылардыңқұрылуының басталу уақытын Ежелгі Грециядапайда болған бұрынғы адамдардан байқауғаболады. Ежелгі Грек тарихшысы Паузания өзінің "Хелланыңсипаттамасы" кітабын нұсқаулық негізінде құрды. Бұл кітапта ежелгі Грецияның бірнешеқалаларының көрікті жерлерінің толықсипаттамасы берілген. Ежелгі Римде гидтердіңпрототиптері де Болған. Олар жол құрылысшылары(itineraria) деп аталды. Бұл басылымдар екі түрліболды: itineraria ad notata немесе scripta-белгіліжолда орналасқан нүктелерге географиялықатаулар мен қашықтықтарды қамтитын жолдардыңсипаттамалары және itineraria picta. өлшемдер жәнегеографиялық карталар. Орта ғасырлардасаяхатшылардың прототипі ретінде қызмет еткенәдеби шығармаларда көбінесе қажылықтыңсипаттамалары болған бағыттар. Мұндай жұмыстардың екі түрлі жанры бар-бұлнұсқаулықтардың өзі (практикалық ақпарат пен ұсыныстардан тұратын шығармалар) және"серуендеу", онда жасалған саяхаттардыңсипаттамалары берілген. "Бордо саяхатшысы" кітабы бізге жеткен ортағасырлық саяхатшылардыңалғашқысы болып саналады. Оны 333 жылыИерусалим мен Константинопольге барғанФранцияның Бордо қаласының белгісіз тұрғыныжазған. Кітаптың бірінші бөлімінде БордоданИерусалимге дейінгі жолдағы елді мекендер жәнеолардың арасындағы қашықтық көрсетілген. Кітаптың екінші бөлімінде Палестинаның қасиеттіжерлерінің, кейбір киелі жерлердің қысқашасипаттамасы, сондай-ақ олардың географиялықорналасуы көрсетілген. Ежелгі Ресейде бұлжанрдың алғашқы танымал мысалы Иерусалимдеигумен Даниэль орындаған "өмір және жүру" болды (12 ғасырдың басынан басталады). Бұлжұмыс өзінің тарихи құндылығымен ерекше. Мүмкін, ең танымал жұмыс - тверскийдің "үштеңізде жүру" көпес Афанасий Никитин. Бұлкөрнекті жұмыс осы нұсқаулықтан тыс. "Үш теңізде жүру" ежелгі Ресей әдебиетініңескерткіші ретінде танылған, ол әлемнің көптегентілдеріне аударылған. Нұсқаулықтың географиялықәдебиеттің жанры және анықтамалық басылымныңерекше түрі ретінде дамуындағы қазіргі тарихикезең неміс баспагері Карл Бедекердің (1800 – 1859) есімімен байланысты. Ол 1827 жылыГерманияның Кобленц қаласында гидтер баспасынқұрды. Карл Бедекердің нұсқаулықтары Еуропаелдерінде өте танымал болды, содан кейін оларкөптеген тілдерге аударылды. Бұл Болаттыңақпараттық материалын таңдауға және жеткізугемұқият көзқараспен "Бедекерлер" 19 ғасырдыңортасы мен 20 ғасырдың басында Ресейдежарияланған ең жақсы нұсқаулықтарға арналғанүлгілер. Аударылған "бедекерлер" және басқа да осындай басылымдармен қатар Ресейде "орысбедекері"деп аталатын шет елдерге арналғанжоғары сапалы түрлі-түсті нұсқаулықтар пайдаболды. Олар әртүрлі түрлі-түсті жоспарлар мен карталармен бірге елдер мен қалаларды егжей-тегжейлі сипаттады. жүктеу/скачать 85,35 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|