1. Ежелгі дəуір ілімдеріндегі саясаттанудың элементтері
Жаңа замандағы саяси ой (Т.Гоббс, Монтескье, Руссо, Кант т.б.)
жүктеу/скачать 38,43 Kb.
|
1. Ежелгі д уір ілімдеріндегі саясаттануды элементтері
- Бұл бет үшін навигация:
- Жан Жак Руссо
- Томас Джефферсонның
- Иммануил Кант
| 3.Жаңа замандағы саяси ой (Т.Гоббс, Монтескье, Руссо, Кант т.б.)
Бұл дəуірдің көрнекті өкілдерінің бірі ағылшын ойшылы Томас Гоббс ( 1588-1679 ) .Оның ойынша , мемлекет қоғам дык келісімнің негізінде жалпыға бірдей бейбіт өмір мен қауіпсіздікті сақтау үшін пайда болды . Қоғамдық келісім бойынша патшаға жеке адамдардың құкы тапсырылады . Адамдар өз тілектері мен еріктерін шектеп , бар лық билікті мемлекетке берді . Ол монархиялық мемлекетті ұнатты . Франциядағы буржуазиялық революцияның көрнекті өкілі Шарль Луи Монтескье ( 1689-1775 ) əр халықтың адамгершілік бейнесін , оның заңдарының айырмашылығын , қоғамның дамуын Географиялык ортаға ( ауа райына , топырағына , жер бедеріне , көлеміне , т.б. ) байланыстырды . Бостандық – заң неге ерік берсе , соны істеу . Саяси бостандық экономиканың , өндірістін , сау даның дамуына əсер етеді . Ол сөз , баспасөз , ұждан бостандығын жақтады . Мемлекет азаматтарды өмірге кажетті каражаттармен камтамасыз етуге міндетті . Бостандықты баянды ету мақсатын да жане тоңкерістерге жол бермеу үшін билікті заң шығаратын , атқарушы жəне сот билігі етіп болу керек деді . Францияның ойшыл - ағартушысы Жан Жак Руссо ( 1712 1778 ) ұсақ буржуазиянын , шаруалардың мүшесін қорғады . Ол еркіндік пен теңдікті ең жоғарғы игілік деп санаған болатын. Еркіндіктің кепілі теңдік , ал теңдік саясатта ғана емес , мүлікте де болуға тиіс . Мемлекет шектен тыс байлық пен кедейлікке жібермей , адам дар арасында теңдікті сақтауы керек . Руссо тікелей халык билігін ұсынды . Егер елдің жері үлкен болса , халықтың өкілдігін қолдануға болады . Бірақ бұл ретте депутат халык кызметшісі болуға тиіс . Руссо оқтын - оқтын халық жиналысын өткізіп , онда үкімет есеп беруін талап етті . Америка халқының демократия жолында азаттық күресі Томас Джефферсонның ( 1743—1826 ) атына байланысты . Ол сол кездегi улы революциялық кұжат - Америка Құрама Штаттары ның " Тəуелсіздік Декларациясын " жазды . Мемлекеттік əкіметті кұрап , оны бакылау құкынан еш аламды шеттетуге болмайды . Егер өкімет халық құқын қорласа , ондай үкіметті ауыстырып , өзінің қалауына сай өзгертуіне болады . Мұнда Джефферсон рақымсыз билеушіге карсы халықтың көтеріліс жасауға құқы барлығын дəлелдеп , халық егемендігін жақтиды . Бұл дүние жүзілік прогрестің рөлі АҚШ - тын Тəуелсіздік декларацисын да одан əрі дамытылды . Онда теңдік , бостандық , көтеріліс жа сауға құқы барлық халықтың ажыратылмайтын табиғи құқы деп есептелді . Джефферсон үкімет тарапынан жеке адамның құкын бұзу қаупі тумауы үшін мемлекеттік биліктің міндеттерін шектеуді талап етті . Ол ұсақ өндірушілердің мақсатын кездегі , фермер лердің демократиялық республикасын аңсады . Жаңа заманда саяси санада айтарлықтай із қалдырған немістің классикалық философиясының негізін салушы Иммануил Кант ( 1724 – 1804 ) . Оның саяси пікірлері “ Космополиттік көзқарас жөніндегі жалпы тарихтың идеялары ” , “ Өмірлік бейбітшілікке ” деген еңбектерінде баяндалған . жүктеу/скачать 38,43 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|