1. Мұхиттық аралдардың халқын зерттеген ғалым
A) Р.Пири
B) Н.Пржевальский
C) Р.Амундсен
D) Ф.Нансен
E) Н.Миклухо-Маклай
2. Жоғары қысым белдеулерінен экваторға қарай соғатын желдер:
A) муссон
B) цунами
C) пассат
D) батыс желдер
E) бриз
3. Антарктида ежелгі қай материктіњ қ±рамында болды
A) Гондвана
B) Лавразия
C) Антарктида
D) Америка
E) Еуразия
4. Солт‰стік Америкадаѓы ењ ірі µзен
A) Юкон
B) Миссисипи
C) Лаврентия
D) Миссури
E) Макензи
5. «Жоңғария очерктері»-нің авторы:
A) Қ.Сәтбаев
B) М.П.Герасимов
C) Л.И.Бутаков
D) П.П.Семенов
E) Ш.Уәлиханов
6. Абсолюттік биіктік деп ... айтамыз.
A) теңіз деңгейінен бастап есептегендегі биіктікті
B) жер бетіндегі бір нүктенің екінші нүктеден биіктігі
C) қабатты бояуларды
D) горизонталь сызықтарды
E) көркем суретті
7. “Оттегі фабрикалары” болып саналатын организмдер:
A) Фитопланктон.
B) Микроорганизмдер.
C) Өсімдіктер.
D) Жануарлар.
E) Су шөптері.
8. Табиғат кешенінде жүретін табиғи үрдістер ... тәуелді.
A) қатерлі жағдайларға
B) аумақтың көлеміне
C) рельефке
D) зат пен энергия алмасуына
E) жылу мен ылғалға
9. Үндістер ... байырғы халықтары.
A) Австралияның
B) Азияның
C) Европаның
D) Американың
E) Антарктиданың
10. Қазақстандағы ең биік шың.
A) Народная.
B) Ақбет.
C) Талғар шыңы.
D) Хан-Тәңірі.
E) Мұзтау.
11. Батыс Қазақстанның ... өзенінде бекіре балықтары тіршілік етеді.
A) Жайық.
B) Сағыз.
C) Ульба.
D) Өзен.
E) Ембі.
12. Қазақстан Алтайындағы қоршаған ортаны ластайтын негізгі көздердің бірін атаңыз.
A) Металлургиялық заводтардағы өнеркәсіп қалдықтары.
B) Автокөлік.
C) Су қоймасы.
D) Қазақстан Алтайында экологиялық проблемалар жоқ.
E) Ауыл шаруашылық қалдықтары.
13. Қазақстанның ... экономикалық ауданында украин, неміс ұлттарының үлесі жоғары
A) Шығыс Қазақстан.
B) Батыс Қазақстан.
C) Солтүстік Қазақстан.
D) Орталық Қазақстан.
E) Оңтүстік Қазақстан.
14. Ғылыми-техникалық прогрестің нәтижесінде қалдықсыз өнім беретін шаруашылықтың бір саласы ...
A) мұнай өндіруші өнеркәсіп.
B) химия өнеркәсібі.
C) тамақ өнеркәсібі.
D) металлургия.
E) көмір өнеркәсібі.
15. Көкжиек тұсының азимуты 1350 A) Оңтүстік.
B) Оңтүстік батыс.
C) Солтүстік батыс.
D) Солтүстік шығыс.
E) Оңтүстік шығыс.
16. Судың толысуы мен қайтуы ... болады.
A) ағыстан
B) жердің әр түрлі қабаттарының температурасынан
C) желден
D) айдын тартуынан
E) жер сілкінісінен
17. Географиялық қабықта болатын процесстер ... энергиясы арқылы жүреді :
A) желдің
B) күннің
C) судың
D) судың толысуы
E) судың қайтуы
18. Адам қай қабықтың бөлігі?
A) Биосфераның.
B) Гидросфераның.
C) Литосфераның.
D) Табиғат кешенінің.
E) Табиғат компонентінің.
19. Қазақстан территориясына шамалы жауын-шашын әкелетін ауа массалары.
A) Экваторлық.
B) Тропиктік.
C) Қоңыржай.
D) Арктикалық.
E) Субтропиктік.
20. Құрғақ даланың топырағының түсі қандай?
A) Орманның сұр топырағы.
B) Қызғылт күрең.
C) Күлгін топырақ.
D) Карбонаттық топырақ.
E) Қара топырақ.
21. Қазақстан импорт тауарлардың басым бөлігін әкеледі.
A) Қырғызстан мен Тәжікстаннан.
B) Австрия мен Венгриядан.
C) Қытай мен Ресейден.
D) Швеция мен Бельгиядан.
E) АҚШ пен Канададан.
22. Петропавл өнеркәсіп торабы ... маманданған.
A) боксит кенін өндіруге
B) кен өндіруге
C) тоқыма өнеркәсібіне
D) тамақ және ауыл шаруашылық машиналарын жасауға
E) тамақ және жеңіл өнеркәсіпке
23. Экспертқа көп мөлшерде шығарылатын дақыл
A) Жүзім
B) Кофе
C) Банан
D) Ананас
E) Какао
24. Табиғи газ өндіруден алдыңғы орында:
A) Өзбекстан.
B) Индонезия.
C) Ресей.
D) Ұлыбритания.
E) Канада.
25. Мұхит суын қозғалысқа келтіретін басты себеп:
A) Өсімдіктер.
B) Температура.
C) Жануарлар.
D) Тұздылық.
E) Жел.
26. Торрес бұғазы Австралияны … аралынан бөліп тұр.
A) Жаңа Зеландия
B) Жаңа Гвинея
C) Тасмания
D) Тимор
E) Сулавеси
27. Тянь-Шань тауының ең әдемі өсімдігі.
A) Сарғалдақ.
B) Долана.
C) Көкнар.
D) Еңлікгүл.
E) Итмұрын.
28. Қазақстандағы бокситтің мол қоры:
A) Торғайда
B) Қарағандыда
C) Көкшетауда
D) Құсмұрында
E) Жетіқарада
29. Жүзім жинау мен шарап өндіруден ең алдыңғы қатардағы мемлекет:
A) Германия.
B) Польша.
C) Дания.
D) Италия.
E) Чехия.
30. Астанасы Веллингтон:
A) Бисмарк архипелагі.
B) Мариан аралдары.
C) Жаңа Гвинея.
D) Жаңа Зеландия.
E) Жаңа Каледония.
21 нұсқа
1. Дүние жүзінде халқының саны көп мемлекет :
A) Бразилия
B) Қытай
C) Үндістан
D) АҚШ
E) Ресей
2. Нәсілдік белгілердің қалыптасуына ... әсер етті:
A) Ақыл- ой қабілеті
B) Қоғамның дамуы
C) Қоршаған орта
D) Экономикалық даму
E) Халықтың дамуы
3. Қазақстан Ғылым академиясының тұңғыш Президенті :
A) Қ. Карпеков
B) Ә. Бейсенова
C) Қ. Сәтбаев
D) А. Қонаев
E) Ш. Уәлиханов
4. Алюминий зауыты бар қала:
A) Зырян
B) Ақтау
C) Жезқазған
D) Көкшетау
E) Павлодар
5. Торғай үстіртіндегі негізгі кен түрі
A) полиметалл
B) мұнай
C) мыс
D) темір рудасы
E) фосфор
6. Жердің жазықтықтағы сызбасы.
A) План.
B) Шартты белгілер.
C) Масштаб.
D) Глобус.
E) Азимут.
7. Шығыс бағытына сәйкес келетін азимут:
A) 270°
B) 90°
C) 180°
D) 0°
E) 360°
8. Екі жарты шардың қоңыржай белдеулер бойымен соғатын желдер:
A) пассаттар
B) бриздер
C) муссондар
D) солтүстік–шығыс желдер
E) батыс желдер
9. ... тұрғылықты халық жоқ
A) Африкада.
B) Антарктидада.
C) Австралияда.
D) Оңтүстік Америкада.
E) Солтүстік Америкада.
10. Астана және Петропавл қаласы ... өзен жағасында орналасқан
A) Арыс
B) Ақсу.
C) Обаған.
D) Есіл.
E) Ертіс.
11. Қазақстан аумағындағы негізгі топырақ түрі:
A) Қара
B) Қызыл
C) Сұр
D) Күлгін
E) Қоңыр
12. Қазақстанның ең ірі су қоймасы
A) Сергеев
B) Теміртау
C) Қапшағай
D) Бұхтырма
E) Шардара
13. Қазақстанның ежелгі қалалары.
A) Шымкент, Астана.
B) Екібастұз, Балқаш.
C) Павлодар, Өскемен.
D) Теміртау, Рудный.
E) Түркістан, Тараз.
14. Азиядағы экономикасы жоғары дамыған ел:
A) Қытай.
B) Жапония.
C) Үндістан.
D) Иран.
E) Ауғанстан.
15. Мұхиттан судың құрамымен, ағысымен және тіршіліктерімен өзгешеленетін мұхиттың бір бөлігі:
A) Өзен.
B) Көл.
C) Сарқырама.
D) Теңіз.
E) Канал.
16. Аң шаруашылығына пайдалануға толығымен босатылған территория.
A) Қорықша.
B) Курорттық зона.
C) Ұлттық парк.
D) Қорық.
E) Ботаникалық бақ.
17. Мұхиттық жер қыртысы ...жыныс қабаттарынан тұрады.
A) Базальт және шөгінді.
B) Базальт.
C) Гранит.
D) Базальт және гранит.
E) Гранит және шөгінді.
18. Тауда табиғат зонасының алмасып келуі ... деп аталады.
A) биіктік белдеулілік.
B) табиғат кешендері.
C) таулы зона.
D) зоналылық.
E) ендік зоналылық.
19. Қазақстан территориясында жауын-шашын көп түсетін жер.
A) Тұран ойпаты.
B) Каспий маңы ойпаты.
C) Жоңғар Алатауы.
D) Орал алды үстірті.
E) Батыс Алтай.
20. Қазақстандағы алғаш ашылған қорық:
A) Ақсу-Жабағылы.
B) Үстірт.
C) Алматы.
D) Қорғалжын.
E) Наурызым.
21. Қазақстанда ауыл шаруашылығы машиналарын шығаратын орталық ... қаласында орналасқан.
A) Ақтау
B) Астана
C) Атырау
D) Алматы
E) Ақтөбе
22. Қазақстандағы жалғыз Шығыс Қазақстан ғана өсіретін мал түрі:
A) Құс.
B) Марал.
C) Жылқы.
D) Түйе.
E) Шошқа.
23. Дүние жүзінде робот жасау және пайдаланудан I орында:
A) АҚШ
B) Италия.
C) Жапония.
D) Финляндия.
E) Канада.
24. Орал экономикалық ауданы темір рудасын ... алады.
A) Қырғызстаннан
B) Өзбекстаннан
C) Қазақстаннан
D) Батыс-Сібірден
E) Түрікменстаннан
25. Альпі тауларындағы шыршалы ормандардың биіктік белдеуі ... басталады.
A) 1500 м
B) 500 м
C) 700 м
D) 2300 м
E) 2000 м
26. Дүние жүзіндегі ең үлкен маржан рифі:
A) Австралияда.
B) Үнді мұхитында.
C) Оңтүстік Америкада.
D) Африкада.
E) Тынық мұхитында.
27. 1932 жылы ... басқарған экспедиция Солтүстік Мұзды мұхитын бір жүзу маусымында (навигация) өту мүмкіндігін дәлелдеді.
A) Ф.Нансен
B) Баренц
C) О.Ю.Шмидт
D) И.Д.Папанин
E) Г.Седов
28. Географиялық қабықтың біртұтастығы – бұл …
A) экваторлық полюске қарай табиғат компоненттері мен кешендерінің өзгеруі.
B) табиғат кешендерінің қалыптасу тарихы.
C) адамның шаруашылық іс-әрекеті.
D) табиғи құбылыстардың уақытылы қайталанып келуі.
E) табиғат компоненттерінің өзара байланысы мен өзара тәуелдігі.
29. Бетпақдаланың биік нүктесі.
A) Ақдым.
B) Мұзтау.
C) Жамбыл.
D) Ақсораң.
E) Абай.
30. АҚШ-тағы жеміс-көкөніс өсіретін негізгі аудан :
A) Небраска.
B) Техас.
C) Мичиган.
D) Калифорния.
E) Юта.
22 нұсқа
1. Органикалық заттар массасын ыдыратып, µњдейтіндер
A) с‰тқоректілер
B) балықтар
C) микроорганизмдер
D) қ±стар
E) жыртқыштар
2. Жер бетіндегі мемлекеттер саны.
A) 420
B) 510
C) 345
D) 230
E) 100
3. Жайық, Сырдария өзендері туралы алғашқы мәліметтер қалдырған :
A) Әл-Фараби
B) Геродот
C) М. Қашқари
D) Әл-Идриси
E) Ш. Уәлиханов
4. Қазақстандағы ферроқорытпа зауыттары:
A) Жезқазған, Жезді
B) Қостанай, Көкшетау
C) Ақсу, Ақтөбе
D) Кентау, Ақтау
E) Арал, Алматы
5. Солтүстік Қазақстанның өнеркәсіп торабы
A) Жезқазған
B) Теміртау
C) Петропавл
D) Қарағанды
E) Балхаш
6. Жаңа Жер ашуда ... әсері мол болды.
A) меридиан бойынша Жердің көлемін анықтаудың
B) тұсбағдарды ойлап табудың
C) ағаштан кеме жасаудың
D) жерді сызба арқылы бейнелеудің әсері
E) желкенді кеме жасаудың
7. Төрт мұхитпен ұласып жатқан материк:
A) Австралия
B) Евразия
C) Солтүстік Америка
D) Африка
E) Оңтүстік Америка
8. 30-шы ендіктен экваторға қарай соғатын желдер:
A) пассат
B) муссон
C) самум
D) торнадо
E) бриз
9. Солтүстік Американың ең биік нүктесі
A) Элберт.
B) Митчел.
C) Маста.
D) Уитни.
E) Мак-Кинли.
10. Каспий теңізінің порттары.
A) Қапшағай, Ақтау.
B) Семей, Павлодар.
C) Павлодар, Өскемен.
D) Атырау, Ақтау.
E) Орал, Ақтөбе.
11. Қазақстан жерінің көпшілік бөлігі мынадай табиғи апатқа бейім
A) жер сілкінісіне
B) дауылға
C) селге
D) қуаңшылыққа
E) торнадоға
12. Қазақстан Республикасының солтүстігіндегі ең шеткі облысы.
A) Батыс Қазақстан.
B) Солтүстік Қазақстан.
C) Қарағанды.
D) Ақтөбе.
E) Павлодар.
13. Қала рөлінің басымдылығы мен қала халқы санының артуы:
A) Урбандалу.
B) Агломерация.
C) Миграция.
D) Реурбандалу.
E) Мегаполис.
14. Суармалы егіс егетін негізгі аймақ
A) Еуропа
B) Азия
C) Оңтүстік Америка
D) Австралия
E) Африка
15. Параллель доғасының экватордан берілген жерге дейінгі градуспен алынған шамасы:
A) ендік
B) меридиан
C) бойлық
D) экватор
E) параллель
16. Аса ірі цунами толқындары пайда болады
A) Әр түрлі тереңдіктегі су температурасының шұғыл өзгеруі.
B) Дауылды желден.
C) Атмосфералық ортада қысымның шұғыл өзгеруінен.
D) Ірі кеме апаттарының нәтижесінен.
E) Су асты вулкандарының атқылауынан және жер сілкіністерінен.
17. Атмосфера қысымы төмен жерлер
A) Жазықтарда.
B) Аласа тауларда.
C) Тау жоталарында.
D) Теңіз жағасында.
E) Биік тауларда.
18. Биіктік белдеулердің саны ... байланысты
A) ауа массаларына
B) табиғат кешендерінің азоналылығына
C) қыраттардың орографиясына
D) таулардың биіктігі мен географиялық орнына
E) таулардың мұхитқа жақын орналасуына
19. Солтүстік полюстен Гренланд теңізіне дейін ығып барған экспедиция басшысы
A) И.Д.Потанин.
B) Р.Амундсен.
C) М.Ломоносов.
D) С.Макаров.
E) Г.Седов.
20. Мұхит түбінің үштен бір көлемін құрайтын Үлкен қайраң (шельф) ... орналасқан.
A) Тынық мұхитында
B) Аравия теңізінде
C) Үнді мұхитында
D) Атлант мұхитында
E) Солтүстік Мұзды мұхитында
21. 1977 жылы құрылған Ұлттық табиғи парктің аты:
A) Баянауыл.
B) Алтын Емел.
C) Қарқаралы.
D) Марқакөл.
E) Іле Алатауы.
22. Шымкенттің фосфор тұздарын өндіретін зауыты шикізатты алады.
A) Арқалықтан.
B) Қаратаудан.
C) Павлодардан.
D) Қызылордадан.
E) Ақтөбеден.
23. Батыс Қазақстанды Солтүстік Кавказдың аудандарымен байланыстыратын жол.
A) Орынбор-Ташкент.
B) Орал-Соль-Илецк.
C) Мақат-Бейнеу.
D) Ақтау-Жаңа Өзен.
E) Атырау-Астрахань.
24. Табиғи газ өндіруден алдыңғы орында:
A) Ресей.
B) Өзбекстан.
C) Индонезия.
D) Канада.
E) Ұлыбритания.
25. Аталғандардың ішіндегі ұлттық дін -
A) будда, ислам.
B) христиан, ислам, синтоизм.
C) ислам, христиан.
D) синтоизм, конфуциан, индуизм.
E) будда, индуизм, ламаизм.
26. Антарктиданы қоршайтын теңіздер саны:
A) 4
B) 1
C) 3
D) 5
E) 2
27. Шығыс-Еуропа жазығының Қазақстан бөлігінің климатының құрғақ болу себептерінің бірі.
A) Жауын-шашын режимі мен тәуліктік температураның өзгеруі амплитудасының үлкендігі.
B) Жер бедерінің жазық болуы.
C) Ірі су қоймаларының (көл, батпақ) болмауы.
D) Континентальды ауа массаларының жыл бойы әсер етуі.
E) Ірі ауа массаларының болмауы.
28. Үстірттің Қазақстан территориясындағы бөлігі:
A) Солтүстік-Шығыс.
B) Батыс.
C) Шығыс.
D) Солтүстік.
E) Солтүстік-Батыс.
29. Астанасы Антанариву, аралдағы мемлекет:
A) Калимантан.
B) Камор.
C) Мадагаскар.
D) Бахрейн.
E) Сан-Томе.
30. Бокситтің дүниежүзілік қорының 1/3 бөлігі:
A) Оңтүстік Америкада.
B) Солтүстік Америкада.
C) Австралияда.
D) Еуропада.
E) Азияда.
23 нұсқа
1. Топырақтыњ мол µнім алуды қамтамасыз ете алатын қабілеті:
A) эррозиясы
B) сулылыѓы
C) қышқылдылыѓы
D) қ±нарлылыѓы
E) қалыњдыѓы
2. Т‰сі мен басқа да сыртқы белгілері µзара ±қсас адамдар тобы
A) монголоидтар
B) ±лт
C) халық
D) елді мекен
E) нәсіл
3. Антарктида ежелгі қай материктіњ қ±рамында болды
A) Антарктида
B) Лавразия
C) Гондвана
D) Еуразия
E) Америка
4. Солт‰стік Америкадаѓы ењ ірі µзен
A) Макензи
B) Миссисипи
C) Миссури
D) Лаврентия
E) Юкон
5. Шоқан Уәлихановтың досы :
A) Г.Н. Потанин
B) А.И. Бутаков
C) П.К. Козлов
D) И.В. Мушкетов
E) Н.А. Северцов
6. Материктің жер қыртысының қалыңдығы:
A) 40-60 км
B) 6-15 км
C) 15-20 км
D) 35-70 км
E) 20-25 км
7. Қазіргі кезде географиялық қабықты өзгертетін негізгі фактор:
A) Климат.
B) Ішкі процесс.
C) Антропогендік.
D) Сыртқы процесс.
E) Жер бедері.
8. Қазақстанның «Алтын» тауы:
A) Алтай.
B) Тянь-Шань.
C) Памир.
D) Саян.
E) Жоңғар Алатауы.
9. Арал алабының өзендері.
A) Сырдария, Келес, Арыс.
B) Лепсі, Тентек.
C) Ертіс, Тобыл.
D) Жайық, Жем.
E) Есіл, Қаратал.
10. Жер бетінің жоғарғы құнарлы қабаты:
A) Топырақ.
B) Магма.
C) Биосфера.
D) Жер бедері.
E) Литосфера.
11. Батыс Сібірдің Қазақстан жеріндегі өзендері:
A) Ойыл, Нұра, Жетісу.
B) Ертіс, Тобыл, Есіл.
C) Жем, Жайық, Сағыз.
D) Сырдария, Арыс, Шу.
E) Іле, Қаратал, Арыс.
12. Қазақстанның маңызды рекреациялық аудандары:
A) Алтай, Қостанай, Арқалық.
B) Атырау, Көкшетау, Ақтау.
C) Көкшетау, Ұлытау, Семей.
D) Қарағанды, Іле, Жоңғар Алатауы.
E) Көкшетау, Іле, Жоңғар Алатауы, Алтай.
13. Қазақстандағы миллионер-қала.
A) Қарағанды.
B) Астана.
C) Тараз.
D) Орал.
E) Алматы.
14. Ауыл шаруашылығының шикізатын өндейтін салалар.
A) Химия, құрылыс.
B) Қағаз, диірмен.
C) Құрылыс, тамақ.
D) Жеңіл, химия.
E) Жеңіл, тамақ.
15. Меридиан доғасының экватордан берілген жерге дейінгі градуспен алынған шамасы:
A) меридиан
B) экватор
C) параллель
D) бойлық
E) ендік
16. Жер бетіндегі бір полюстен екінші полюске қарай шартты түрде жүргізілген сызық:
A) параллель
B) бергштрих
C) экватор
D) меридиан
E) горизонталь
17. Мұхит суының тұздылығы ... өлшенеді:
A) килограммен.
B) граммен.
C) промиллемен.
D) тоннамен.
E) пайызбен.
18. Жыл бойы бағытын 2 рет өзгертіп отыратын жел.
A) Бриз.
B) Цунами.
C) Антициклон.
D) Циклон.
E) Муссон.
19. Жер бетінде тұрақты желдердің пайда болуы:
A) Жер өз осі бойынша айналғандығынан.
B) Жыл мезгілдерінің ауысуынан.
C) Жоғарғы және төменгі қысым болуынан.
D) Күннің түсуінен.
E) Ауа массаларының қозғалуынан.
20. Кіші табиғат кешендеріне ... мысал бола алады.
A) тайга
B) тропикалық шөлдер
C) жар, көл, өзен аңғарлары
D) жалпақ жапырақты ормандар
E) экваторлық ормандар
21. Қазақстанның солтүстігінде шілде айының орташа температурасы.
A) +22 С
B) +14 С
C) +26 С
D) +24 С
E) +16 С
22. Қазақстандағы көне қорықты көрсетіңіз.
A) Марқакөл.
B) Ақсу Жабағылы.
C) Науырзым.
D) Үстірт.
E) Алматы.
23. Ертіс мыс қорыту заводы орналасқан жер.
A) Октябрьскіде.
B) Ақжолда.
C) Боко поселкесі.
D) Глубокое поселкесі.
E) Әуезовте.
24. Ірі су бөгендері көп елдер:
A) Чили, Кувейт, Непал.
B) АҚШ, Канада, Ресей.
C) ОАР, Бутан, Қытай.
D) Мексика, Египет, Алжир.
E) Сауд Аравиясы, Монғолия, Түркменстан.
25. Адамның шаруашылық әрекеттерінен жердегі көп өзгерген табиғат кешені:
A) Таулар.
B) Саванналар.
C) Ормандар.
D) Тоғайлар.
E) Шөлдер.
26. Ең тұңғыш «Ермак» мұзжарғыш кемесі жасалды:
A) М.Ломоносовтың жобасымен.
B) Ю.Шмидтің жобасымен.
C) Ф.Нансеннің жобасымен.
D) С.Макаровтың жобасымен.
E) Седовтың жобасымен.
27. Мамандандыру мен кооперативтендіру кең тараған өндіріс саласы.
A) Машина жасау.
B) Металлургия.
C) Тамақ өнеркәсібі.
D) Көлік.
E) Ауыл шаруашылығы.
28. Жоғары дәрежеде дамыған аудандар:
A) Калифорния.
B) Орталық Африка.
C) Монғолия.
D) Оңтүстік Италия.
E) Вьетнам.
29. ОАР неге қосарлы экономикалы ел:
A) Еңбекке жарамды адамдардың көп болуы.
B) Халқының санының көп болуы.
C) Қала агломерациясы жоғары дамыған.
D) Оған экономикасы дамыған, дамушы елдердің де белгілері тән.
E) Ауыл шаруашылығы дамыған.
30. Миллионнан астам тұрғыны бар қала:
A) Самарқанд.
B) Ташкент.
C) Бішкек.
D) Ферғана.
E) Душанбе.
