1. Химиялық технологияның негізгі ұғымдары мен анықтамаларын сипаттап, мысалдар келтіріңіз. Технология, химиялық технология, шикізат, реагент, мақсатты өнім, жанама өнімдер, қосымша материалдар, қалдықтар. Технология



Pdf көрінісі
бет45/69
Дата09.03.2023
өлшемі1,56 Mb.
#171546
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   69
Байланысты:
1. Õèìèÿëû òåõíîëîãèÿíû íåã³çã³ ûìäàðû ìåí àíûòàìàëàðûí ñèï

Селитрадан алу (Глаубер әдісі) 
– XVII ғасырдың ортасынан бастап XX - ғасырдың басына дейін осы əдісті 
қолданды.
NaNO3+H2SO4 <—> NaHSO4+HNO3 
Бұл əдіс кейбір селитрасы көп жерде қолданылды. 
Ауадан алу
. Азот пен оттек 1200°С-та реакцияласа бастап (электр ұшқынында) 3000°С - та тепе-теңдік оңға 
қарай ығысады. 
N2 + О2 <—> 2NO - 181,4 кДж 
Осылай түзілген азот оксиді өздігінен оттекті оңай қосып алып, азоттың диоксидіне айналады: 
2NО + О2 → 2NО2 + 112кДж 
Азот диоксиді сумен реакцияласып азот қышқылын түзеді. 
3NО2+ Н2О →2HNО3 + NO + 136кДж 
Бұл əдіс электр энергиясы арзан болмаса, өте қымбат əдіс болғандықтан, қолданыстан қалып келеді. 
Аммиактан сұйытылған азот қышқылынан алу: 
Өндірістік технологиялық үдерісі: 
•Атмосфералық; 
•Жоғары қысымда; 
•Комбинерленген. 
Синтетикалық жолмен алынатын аммиактың
35%-ы азот қышқылын алуға кетеді. Өндірісте негізінен 
сұйытылған азот қышқылы алынады. 
Азот қышқылын аммиактан өндіру мына сатылармен жүреді: 
1. Аммиакты катализатор қатысуымен азот оксидіне дейін тотықтыру: 
4NH3 + 5O2 <—> 4NO +6Н2О + 907кДж 
2. Азот оксидін оның диоксидіне дейін тотықтыру 
2NO + O2 <—> 2NO2 +112кДж 


3. Азот диоксиді сумен абсорбцияланады. 
3NO2 +Н2O <—> 2HNO3 +NO +136 кДж 
Бөлінген азот оксиді диоксидке дейін тотығып қайтадан абсорбцияланады. 
Аммиактан азот қышқылын өндірудің принципиалдық сызбанұсқасының негізгі 6 операциясы: 
1 операция
- аммиак пен ауа араластырып сүзгіленеді 
2 операция
- аммиактың тотығу реакциясы жүреді
4NH3 + 5O2 = 4NO + 6H2O + 1105 кДж 
3,4 операция
- реакциядан бөлінетін жылудан газ қоспасы қызады, сондықтан салқындатуға жіберіледі, бұл 
жерде жартылай азот оксиді диоксидке дейін тотығады:
2NO + O2 = 2NO2 + 1240 кДж 
5 операция
- азот оксидінің аяғына дейін тотығуы азот қышқылын алумен, яғни диоксидінің 
суға абсорбциялануымен бірге жүреді. Осы жерде таза азот қышқылы бөлініп шығады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   69




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет