1 html тілінің негіздері 4 1 Мәтіндермен жұмыс 6

1.1 Мәтіндермен жұмыс 6

1.2 Сілтемелер 13

1.3 Бейне суреттермен жұмыс 25

1.4 Тізімдер, кестелер, стильдер, түстер, фрейімдер, тегтер 32

1.5 НTML тілінің қосымша мүмкіндіктері 34

2.1 Delphi-да жоба құру жолдары 56

2.2 Объектілер инспекторы терезесі 57

2.3 Мәтіндермен жұмыс істеуде пайдаланылған компоненттер 57

2.4 Жұмыс сипаты 58
ҚОРЫТЫНДЫ 61
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 62
ҚОСЫМША 63

КІРІСПЕ

Қазіргі кезде мәліметтерді сақтау және өңдеу жұмыстарын соңғы жылдарда шыққан программалық өнімдер арқылы жылдам әрі тиімді ұйымдастыруға болады.

Сондықтан мен Delphi-дің мүмкіндіктерін пайдалана отырып «HTML-тілін оқыту» электронды оқулығын жасауды ойладым. Жасап шығарылған бағдарлама қолданушыға кез-келген уақытта HTML тілін толық қолдану жолдары мен бағдарламасын пайдалануға мүмкіндік береді.

Жұмыстың өзектілігі: HTML тілін Delphi программалау тілінің көмегімен қолданушыға қазақ тілінде тиімді қолдану әдістерін ашып жазып, олардың барлығын мысалдар келтіре отырып көрсету.

Дипломдық жұмыстың мақсаты:«HTML - тілін оқыту» электрондық оқулығын Delphi ортасында құру, қолданушыға ыңғайлы түрде өңдеу және программалауда тиімді пайдалану жолдарын көрсету. Осы мақсатқа жету үшін алдыма келесі міндеттерді қойдым:

• 
  Delphi программалау тілін терең оқып үйрену;
  
• 
  Арнайы оқулықтармен танысу;
  
• 
  Delphi ортасында электронды оқулық жасау үшін қажетті компоненттерді, олардың қасиеттерін оқып үйрену;
  
• 
  Delphi-де «HTML тілін оқыту» электрондық оқулық құру
  

Интернеттің бар мәліметтерінің, яғни барлық Web-парактарының бір ортақ қасиеті-олардың барлығы да HTML тілінде жазылған HTML тілінде Web-парақтар жасау программалауға ұқсас болғанмен, ол қарапайым программалау тілі емес HTML - гипермәтінді белгілеу тілі. Ол кәдімгі мәтіндерді Web-парақтар түрінде бейнелеуге арналған ережелер жиынын анықтайды.

Құжаттарды әрбір тұтынушының әртүрлі құрылғыларында және әртүрлі броузер программалармен көретіндіктерін ескерсек, HTML тілін мәтіндерді пішімдеу (форматтау) тәсілдерін жазуға арналған тіл деп айтуға болмайды. Ол Интернеттегі мәтін бөліктерінің аткаратын кызметін анықтап, соларды әрбір түтынушыға бейімдеп жеткізе алатын құжат функционалды түрде белгілейтін тіл болып табылады.

Мысалы, егер мәтін тақырыбын бейнелеу керек болса онда HTML коды оны такырып ретінде көрсетуге тырысады. Такырыптың белгілеу коды алынған соң, оны броузер-программа өз мүмкіндіпн пайдаланып, оны үлкейтіп ірі әріптермен жазуы ыктимал немесе экран жолдарының ортасына жылжытып қана көрсетуіне де болады. Ал егер бұл құжат мәтіні дыбыс синтезаторы аркылы берілетін болса, онда такырып қаттырақ шьғатын дауыс аркылы айтылып, одан сон аздап үзіліс жасалуы да мүмкін.

HT ML тілінде мәтінді пішімдеу тәсілдерінің де бар екенін айтып кету керек, бірақ алғашқы тұрғыдан алғанда құжаттың мазмұны мен оны безендіріп көрсету жолдарының айырмашылығы сакталып отырады. Мысалы, тілдің соңғы HTML 4.0 нұсқасында мәтін пішімдеу командаларын пайдалану ұсынылмаған.

E-mail бұл электрондық поштаның ағылшынша аталуы, ол-желі қызметтерінің ішіндегі электрондық мәлімет алмасудың ең негізгісі. Электрондық пошта көмегімен барлық құрылықтарда тұратын адамдар бір-біріне электрондық хаттар мен файлдар жібере алады.

Usenet жүйесінің бірнеше анықтамалары бар, олар - тармакталған дискуссия клубты телеконференция, жаңалықтар тобы. Мұның электрондық поштадан айырмашылығын мәліметті бір адамға ғана емес, бірнеше абоненттер тобына (телеконференциялар) жақтайсыз. Әр түрлі мәселелерді талқылау кезінде конференцияға қатынасушылар тең құқықты болып саналады. Әрбір телеконференция бір тақырыпқа(ғылымда өнерде, спорта, т.с.с. арналады және оның өзіндік адресі болады, мұндағы қарастырылатын мәселелер ауқымы әр түрлі бола береді - өте аукымды тақырыптан (бір сұрақтың барлық жағы) тек бір ғана сұраққа дейін (мысалы, филателия) қамтылады.

ISQ (I seek you - мен сені іздеймін) – желі тұтынушыларына накты уақыт кезеңнен (масштабында) хат-хабарлармен алмасып, бірден чат (chat- әңгіме) құрып, файл жіберуге әңгімелесуге мүмкіндік беретін қызмет түрі.

IRC (Internet Relay Chat) - нақты уақыт кезеңінде телеконференция өткізудің бір түрі тұтынушылардың бір-бірінен әңгіме-дүкен құруға болатын қызметі. IRC-сервсрлері мен IRC-клиенттері көмегімен тұтынушылар бір-бірімен «виртуальды» әңгіме өткізуді перне тақтада сөздерді теру арқылы жүргізеді.

IP-телефония. Интернетте телефондағы дабыс арқылы мәлімет алмасуды өте тиімді деп айтуға болмас, бұл тек TCP/IP хаттамалары негізінде электрондық мәліметті алмасудың жеке бір түрі ғана. Адамның дауысы цифрлы файлға (аудиофайлдар жасау сияқты) түрлендіріледі де, желідегі, қарпайым мәліметтер пакеттсрі тәрізді түрде тасымалданады. Қазақстан Республикасы байланысынын ұлттык операторы болып саналатын «Қазактелеком» ААҚ-ы осы байланыс түрін практикада пайдаланып жүр.

1.1 Мәтіндермен жұмыс

Әріп мәтінді өңдеу үшін арналған және оның үлкейтілген алғашқы әріпі, базалық сызық одан бірнеше жол төмендеп тұрады. Әріп оқушының көңілін мәтінге аударады. Егер бұл бетте басқа айқын белгілер болмаса. Әдетте символдың өзінен басқа өсімдік, жануар және басқа заттар қолданылады. Бұл әрине міндетті емес. Бірақта ол мәтінге белгілі бір мән бере алады. Егер де сайтты тура солай жасағыңыз келсе, оған бәрінен де оң жағымен түзетілген сурет жақсы келеді.

1-мысал. Әріпті сурет көмегімен жаса

Әріппен мәтін арасындағы шегіну vspace және hspace параметрлері арқылы тігінен және көлденеңнен беріледі.

Суреттің әріптің сапасына лайық болуы келесідегідей: кез келген қаріп пенен әр түрлі есеп қолданылады. Методтың қарапайымдылығы сондай-ақ GIF сапалық форматта қолдану мүмкіндігі, бұл өңдеуше қосымша мүмкіндік туғызады. Кемшілігі: егер әріп сайтте көп қолданылса, көптеген суреттерді әр түрлі әріптерге қолдану керек. Мәтінді редактрлеудің мүмкіндігі қиындайды. Жай ғана әріпті өзгертудің орнына басқа сурет қоюға тура келеді.

Мәтіндегі бірінші әріп қисайту үшін, ұяшыққа сол жақпен қисайтылған кестені сызу керек.

Қалауымызша фонның түсін және жақтаушысын bgcolor және bordercolor параметрін қолдану керек. Әріп пенен текстін арасындағы шегіну HTML арқылы реттеледі. Символдың қаріптің және көлемін өзгерту үшін стиль қолданылыды. Бұл жағдайда код HTML айқындалмайды.

Әріпті сол жағынан негізгі мәтіннен бөлуге ештеңке кедергі бола алмайды.Осы әрекетпен қарапайым эффекті жасай аламыз. Әріпті орналастыру үшін міндетті түрде екі ұяшықты кесте құру керек, сол жағында бірінші символ, ал екінші жағында қалған мәтін орналасады.

В немесе В немесе

valign=top> Кескіннің мәтінмен ағуы Веб парақтар беттеулеріндегі (верстка) танымал мүмкіндіктердің бірі, браузер терезесінің шетінде кескін орналасқан, ал мәтін оның басқа жақтарында айнала орналасқан осы кескіннің мәтінмен ағуы қолданылады Ағуды құру үшін бірнеше әдістер бар, олар НТМL тегтерімен байланысқан сияқты стильдерді қолданумен де байланысады. Align mega IMG параметрін қолдану. Кескінді түзету Align mega IMG параметірі мен анықталады. Бұл параметр қай терезенің жанында сурет орналасатындығын береді, және сол кезде анықтай отырып мәтінің ағу әдісін бірге қарастырады. Оң жақ шеті бойынша кескінді тузету және сол жақ бойынша ағуды беру үшін right мәнін және сәйкесінше оған қарама қарсы left мәнін орнатады. Олар ағатын мәтінен кескінге дейінгі ара қашықтықты анықтайды. Бұл атрибуттарсыз кескін мен мәтін бір – біріне тым жабысып тұратындығы 1-мысалда көрсетілген. 1- мысал. Кескін қасиеттерін қолдану hspace=10 vspace=10 align=left>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diem nonummy nibh euismod tincidunt ut lacreet dolore magna aliguam erat volutpat. Ut wisis enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tution ullamcorper suscipit lobortis nisl ut aliquip ex ea commodo consequat.