16.Көшбасшылықтың ең танымал идеялары мен теориялары туралы түсінікті 3 стильге бөлген ғалым?
К. Левин
Ол көшбасшылықтың үш стилін бөлді:
• көшбасшылықтың авторитарлық стилі – қатаңдығымен, талапшылдығымен, бір ӛзі басқаруымен, қатаң бақылауы және тәртібімен, нәтижеге бағытталғандығымен, әлеуметтікпсихологиялық факторларды ескермейтіндігімен сипатталады;
•көшбасшылықтың демократиялық стилі – алқалық сенімге, бағынушылардың хабардарлығына, бастамашылдығына, шығармашылығына, ӛзіндік тәртіпке, саналылыққа, жауапкершілікке, мадақтауға, жариялылыққа, нәтижеге ғана емес, оған жетудің тәсілдеріне бағдарлануына сүйенеді;
•көшбасшылықтың либералдық стилі – төмен талапшылдығымен, салғырттығымен, тәртіп пен талаптың жоқтығымен, басшының қарамағындағыларға еркіндік беруімен айрықшаланады.
17 Басқару стилі дегеніміз не? Және оған қай ғалым сипаттама берді?
Р.Лайкерттің еңбектерінде басқару теориясы 1961 ж. стиліні Оның позициялары басқару, жұмысқа жұмылу, адамға бағытталу, басқа көшбасшылық мінез-құлық типтері болып табылады. Лайкерттің теориясына сәйкес, басқарудың тӛрт стилін бӛледі:
•эксплуататорлық – авторитарлық – анық автократтық сипатқа ие басшы, қол астындағыларға сенбейді, оларды шешім қабылдауға кейде тартады, міндеттерді ӛзі құрады. Негізгі стимул – жазалаудың қорқынышы және қаупі, кездейсоқ сыйақы, ӛзара әрекет сенімсіздікке құрылады.
•патерналистік-авторитарлық – басшы қарамағындағыларға шешім қабылдауға шектеулі түрде қатысуға мүмкіндік береді. Қызметкерлерді ынталандыруда сыйақы беру де, жазалау да қолданылады.
•консультативті – басшы стратегиялық шешімдер қабылдайды және сенім білдіріп, тактикалық шешімдерді қарамағындағылармен бӛлінген кӛшбасшылық арқылы бӛліседі. Қызметкерлерді шешім қабылдау процесіне шектеулі түрде кіріктіру ынталандыру үшін қолданылады.
•Басшылықтың демократиялық стилі – толық сенім білдірумен сипатталады, ұйымды басқаруға кӛптеген қызметкерлерді тартуға негізделген.
18.Көшбасшылық теорияларына нақты ұғым берген ғалымдар?
«қаһармандық, батырлық» теория өкілдері (Т. Карлайл, Е. Е. Дженнингс, Дж. Дауд және т.б.)
Белгілер теориясы (Л. Л. Бернард, В. В. Винхам, О. Тэд, С. Е. Килбоурн және т.б.)
Қоршаған ортаның теориялары. Е.С.Богардус
Тұлғалық-жағдайлық теориялар. С. М. Казе, Р.М.Стогдия, С.М.Шартл, Х.Герт,С.В.Миллез
Өзара әрекеттесу - күту теориясы. Дж.С.Хаманса және Дж.К.Хемфилд, Р.Стогдилл
Достарыңызбен бөлісу: |
