1 Тақырыбы. Бастауыш мектепте көркем еңбекті оқыту теориясы. Бастауыш мектепте көркем еңбекті оқытудың теориясы, оның басқа ғылымдармен байланысы Мақсаты
жүктеу/скачать 18,86 Kb.
|
1 Дәріс
|
1 Тақырыбы. Бастауыш мектепте көркем еңбекті оқыту теориясы. Бастауыш мектепте көркем еңбекті оқытудың теориясы, оның басқа ғылымдармен байланысы Мақсаты: Көркем еңбек пәнінің әдістемесі-бастауыш мектеп мұғалімдерін дайындау жүйесі, оқу үрдісін ұйымдастырудың талаптары. Жоспар: Кіріспе. Пән аралық байланысы: философиямен, эстетикамен, педагогикамен, баланың физиологиякалық дамуымен және арнайы әдістемелер. Курсты оқыту әдістемелері: әдебиеттерді оқу, педагогикалық әрекетті бақылау, Оқыту мен дамытуда үш өзара тығыз байланысты процестер бар: оқытудың мазмұны,мұғалімнің қызметі – оқыту, оқушылардың қызметі – оқу. Әдістеменің мінднті – осы үш заңдылықтардың байланыстарың зерттеу және соның негізінде оқу пәнінің, оқытудың, оқудың мазмұнының талаптарын құрастыру.Сонымен, әдістемінің объектісі болып оқыту процесі саналады.Оқыту едістемесі әрдайым бір мақсатқа бағыттала-ды. Қазіргі мектепте оның мақсаты тек оқушыларды біліммен, білікпен және дағдымен қаруландырып қою емес, сонымен қатар денесі шыныққан, иілімді ақылы-мен, жақсы эстетикалық талғамымен және жоғары ізгілік қасиеттерімен жан-жақты дамыған адамдарды дайындау. Оқыту әдістемесі машықтық тәжірибсні тсориялық жағынан қорытындылайды, өзін дәлелдейтін және жақ-сы нәтижелер беретін оқыту әдістерін үсынады. Қазіргі әдістемеде, соның ішінде көркем еңбекке баулу әдістемесінде, оқу пәніне және оны қүру жүйесінде ғылыми материалды таңдауда белгілі мөлшерде айқындалады. Көркем еңбек пәнінің әдістемесі-бастауш мектеп мұғалімдерін дайындау жүйесіндегі негізгі пәннің бірі. Көркем еңбек әдістемесі — бастауыш мектеп мүғалімдерін дайындау жүйесіндегі негізгі пәннің бірі. Өйткені ол педагогика, психология және техника мен енеркәсіп технологиясындағы қазіргі ғылыми жетістіктерінде негізіделген. «Көркем еңбек» курсын, психология, оқу процесін ұйымдастырудың талаптарын, сонымен қатар техника, технология, өнеркәсіп экономикасының заңдылықтарын білмей, меңгеру мүмкін емес. Педагогикалық мамандықты игеру үшін оқу-тәрбие процесімен тынгылықты меңгеруді үйрету қажет, әрбір нақты жағдайда қандай оқу өдістері жақсы нөтюкелер беретінін, қандай көрнекіліктерді пайдалану неғүрлым тиімдірек болатынын және т.б білу қажет. Мұғалім өзінің шығармашылық, сонымен қатар ғылыми-әдістемелік деңгейін үнемі жетілдіріп түруы қажет. Оқыту процесінде оқушыларға адамгершілік, еңбек, эстетикалық т.б. төрбие көрсету, еңбектің маңыздылығын, оның қоғам өміріндегі өлеуметтік-экономикалық рөлін түсіндіру; -мектеп оқушыларын еқбекке баулуда Мемлекеттік стандартгың негізгі тараулары бойынша теориялық және практикалық білімдерін, іскерліктерін, дағдыларын қалыптастыру; -сабақта жөне өнеркөсіптерде қолданылатын қүрал-саймандармен, қүрал-жабдықтармен жүмыс істей білуге үйрету; -Қазақстан Республикасының Мемлекетгік жалпыға міндетті білім стандартында көрсетілген түрлі бұйымдарды жасауға, оқушылардың өзін-өзі күтуге, көркем, техникалық еңбекке қатысты жүмыстарды орындауға үйрету; -мектеп оқушылары белгілі бір мамандық жөнінде нақты кәсіптік бағдар алу үшін оларды үнемі кәсіби - техникалық училищелерге, фабрикаларга, зауыттарға және т.б. орындарға саяхат үйымдастыра білу; -оқушының түлғасын, оның еңбекке деген шығармашылық қатынасын қалыптастыру мен дамытуда кластан тыс және мектептен тыс іс-шараларды үйымдастыра білу. - сңбсккс үйрсту әдістсмесін оқытудың психологиялық жәнс псдагогикалық негіздері; - қазіргі сңбеккс үйрсту сабагына қойылатын талаптардың мәні қарастырылады. - сңбсккс үйрстуді бала түлғасын жан-жақты дамытудың қүрамды бөлігі ретіндс мәнін ашу, - тсхникалық, тұрмыстық, қоғамға пайдалы. сңбектердің қолданылуына байланысты, әр түрлі материалдарды көркемдік өндеудің әдістемелерінің негіздерін үйрету; - дизайнды оқытудың теориялық негіздерін беру; -Көркем еңбек үйрету сабақтарында кіші мектеп жасындағы оқушыларды үйымдастыруда түрлі формаларын пайдалануды, қүралдармен әдістерді дұрыс таңдауға үйрету; - еңбек тәрбиесін, ақыл-ой, мінез-құлық , эстетикалық және дене төрбиесін біріктіру. Балаларды оқыту процесін ұйымдастыратын — мүғалім. Ол әр сабақтың мақсатын, құрылысын, тиімді әдіс-тәсілдерін анықтайды. Мұғалім оқу материалын жүйеге келтіріп, бағдарламаға сай одан әрі жетілдіреді. Сабақ нәтижелі болу үшін ол нақты дайыңдалып, сабақтың мақсаты мен түрін, әдіс-тәсілдерін, сабаққа қажетті материалдар мен қүрал-саймандарды, қолданатың оқу көрнекіліктері мен техникалық жабдықтарын алдын-ала ойластырғаны дүрыс. Сабақты жүргізу барысыңда мұғалім оның білімділік, тәрбиелік, дамытушылық міндсттерін нақты анықтайды. Бұл міндеттер сапалы орындалуы үшін мүғалім кластағы әр оқущының жас ерекшеліктерін, қабілеттерін, мінез-қүлқың үнемі зерттеп отыруы керек. Көркем еңбек пәні мүғалімі оқушылардың білімдерін, іскерліктерін, дағдыларын қалыптастыруымен қатар бір маманға кәсіби бағдар беріп отырады. Үлкен адамдардың еңбегін сыйлап қүрметгеуге, адамгершілік, эстетикалық, патриоттық тәрбие көрсетіп, өз еңбегіне жауапкершілікпен қарауға, өзін-өзі қадағалауға бейімдетуі керек. Мұғалім ез пәнін және оның едістемесін, сонымен қатар педагогика мен психологияны жетік білетін, біліктілігі жоғары мүғалім болуы керек. Ол өзінің педа-гогикалық жөне кәсіби шеберлігін үнемі жетіддіріл отырғаны дүрыс. Ол үшін мүғалім әрдайым білім саласындағы, өндіріс пен экономикадағы больш жатқан жаңалықтардан әрдайым хабар алып отыруы керек. Сонымен қатар мүғалімнің кәсіби білімдері мен педагогикалық шеберліктерін одан әрі жетілдіруге педагог кадырлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау институты көмек көрсетіп отырады. Бастауыш сыныптарда Көркем еңбек сабағында оқушылар: - еңбек затымен (өңдейтін материалдармен); - еңбек құралдарымен; - еқбектегі адамның қызметімен (еңбек қүралдары сүйенумен); - еңбек нәтижесімен (аяқталған бүйымдармен) таныстырады. Көркем еңбек сабақтарында мұғалім бастауышсынып оқушыларының еңбек қүралдары туралы танымдарын үлғайтады. Бастауыш сынып оқушылары жартылай өңдеуден өткен материалдармен, мысалы, қағаз, картон, мата, пластилин, ағаш сынығы, металл, полуфабрикат және басқаларды қолданады. Осымен қатар, балалар тірі таби-ғаттан алынған материалдарды өндейді, мысалы: шырша, емен жаңғақтары мен жапырақтарын, аққайьш қабықтары мен бұтақтарды, т.б. Сонымен қатар мұғалім балаларды аталған материалдардың физикалық және технологиялық қасиеттерімсн таныстырады. Әңгімелеу, тәжірибе, саяхат, практикалық жүмыс барысында оқушылар қағаз-картон, мата, пластмасса шығаратын, полиграфия және құрылыс өнеркәсіптері туралы жалпы мәліметтер алады. Материал қасиеттері мен оны өндеу тәсілдерін оқыту оқушылардың политехникалық бағдарларьш кеңейтіп қоймай, олардың еңбегінің нақты, тиімді және нәтижелі болуына ықпал етеді. Мұғалімнің маңызды міндеті ретінде оқушыларды еңбек құралдарымен жүйелі таныстырып отыруды санауға болады. Бастауыш сынып оқушылары жүмыстың тәсілін үйреніп, келесі жүмыс қүралдарын қолданады: қайшы, пышақ, біз, ине, отверткі, кемпірауыз, гайкалық кілт, бұрғы, қылара. Қол аспаптарымен жұмыс тәсілін оқытуды еңбектің машиналық қүралдарьң оқыту базасы ретіндс қарастыруға болады. Еңбек қүралдарының қол және машиналық негізінде бір ғана принциптердің болуына мүғалім көңіл аудару қажет. Осылайша құралы үлкен пилораманың құралынан қол пышағының - кесуші станок пышағынан, қол қайшыларының айырмашылығы жоқ. Мұғалім оқушыларды еңбектің қол құралдарымен таныстыра келе, ең күрделі машиналық жүмыс негізінде қол жүмысының принциптері енгізілгенін көрсетіп, еңбектін, қолдық құралдарын жақсы меңгеру машинадағы жүмыстың жемісті болуын қамтамасыз етуін мәлімдейді. Модельдеу процесінде мүғалім жалпы түрде балаларды кейбір машина жұмыстарының негізіне алынған жаратылыстану ғылымдық заңдарымен таныстырады. Маңызды болып есептелінетін міндеттер-оқушыларды еңбектегі адам қызыметімен таныстыру. Мұғалім нақты мысалдарда қандай да болмасын өнеркәсіптік бүйымның бірнеше сатысының болуымен таныстырады. Бірінші конструктор болашақ бүйымның сызбасың шығарады; технолог оның дайындалуының реттілігін жоспарлайды; кейін сызба дайындау реттілігі бейнеленіп өнеркөсіп орындарының цехтарына түседі, онда жүмысшылар танысып, оны шығаруға қажетті материалдарды, құралдарды, станоктарды дайындап, түрлі технологиялық өңдеулерді жүргізеді, осы қызметтің нәтижесінде тапсырылған еңбек өнімі пайда болады. Оны аяқталған бүйым деп санауға болады. Технологиялық процесс туралы әңгімелеуді мүғалім өнеркәсіптік еңбекте бәрі: еңбек пәні де, еңбек қүралы да, адамның еңбектегі қызметіде - «аяқталған бүйымда», «еңбек енімінде өшіріледі». Осы білімдер жалпыланған біліктердің қалыптасуына және оның жоғарғы кластарда политехникалық білім берудің жалғастыру базасының негізі болады. Бақылау сұрақтары: курстың мақсаты мен міндеттері қандай? Көркем еңбекке баулу пәні қандай бөлімдерден құралған? Әдебиет: 1. Давлетова К.Ш.Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың әдістемесі мен практикумы» РИО ЗКГУ, 2005ж. жүктеу/скачать 18,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|