1.«Қазақстан тарихы» курсының пәні, мақсаты мен міндеттері
«Қазақстан-2030» Стратегиясы: негізгі ережелері, Қазақстанның даму векторы
жүктеу/скачать 0,86 Mb.
|
тарих сессия
| 81.«Қазақстан-2030» Стратегиясы: негізгі ережелері, Қазақстанның даму векторы.
"Қазақстан-2030" - Ел Президентінің 1997 жылғы Қазақстан халқына Жолдауында алғаш рет айтылған Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму бағдарламасы. Бұл құжатты қабылдау Қазақстанның алдағы жылдар ішінде өркендеген мемлекет құруға деген қарқынды қозғалысының бастапқы нүктесі болды. "Қазақстан-2030" Стратегиясында басты назар экономикалық өсуге аударылды. "Қазақстан-2030" Стратегиясының мақсаты – әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси қатынастарды жан-жақты жаңғырту арқылы тәуелсіз, тұрақты өркендеген Қазақстанды құру, жалпыұлттық бірлікті, әлеуметтік әділеттілікті және бүкіл халықтың әл-ауқатын дамыту. Өткен онжылдықты қорытындылай келе, экономикалық реформаларды мақсатты жүргізудің, қолайлы инвестициялық ахуал жасаудың, қоғамда тұрақтылықты қамтамасыз етудің арқасында Қазақстан экономикалық өсу қарқыны бойынша әлемдік көшбасшылардың біріне айналғанын атап өтуге болады. 1997 жылдан бергі кезеңде Қазақстан экономикасында айтарлықтай оң өзгерістер болды. Экономикалық реформаларды мақсатты жүргізудің, қолайлы инвестициялық ахуал жасаудың, қоғамда тұрақтылықты қамтамасыз етудің арқасында Қазақстан экономикалық өсу қарқыны бойынша әлемдік көшбасшылардың біріне айналды. Жан басына шаққандағы ЖІӨ мөлшері бойынша Қазақстан Дүниежүзілік банктің жіктеуі бойынша табысы орташа елдердің жоғарғы тобына кірді және әлемнің 211 елінің тізімінде Сербия, Болгария сияқты елдерді басып озып, 88-ші орынға көшті және Түркия, Бразилия, Малайзия сияқты елдерге жақындай түсті. Жоғары қарқынға қол жеткізу экономиканың барлық салаларының үйлесімді жұмысының арқасында мүмкін болды. Тауарлар мен қызметтерді өндіруде жоғары өсу қарқынына қол жеткізілді. Тау-кен өнеркәсібінен басқа, өңдеу өнеркәсібі, құрылыс, байланыс қызметтері және қаржылық қызметтер ең жылдам қарқынмен өсті. Экономиканың серпінді дамуы үшін тікелей шетелдік инвестициялар ағыны маңызды рөл атқарды - қазақстан оларды тарту бойынша көшбасшылардың біріне айналды. 1993-2006 жылдар аралығындағы кезеңде Қазақстан 51,2 млрд, АҚШ долларын тікелей шетелдік инвестицияларды тартты, оның ішінде тек 2006 жылы - 10,4 млрд, АҚШ доллары. Бағалау бойынша, Қазақстанның үлесіне бүкіл Орталық Азия өңірінің тікелей шетелдік инвестицияларының 80%-дан астамы тиесілі. Шетелдік инвестицияларды кеңінен тарту инвестициялық заңнаманы жақсарту және бизнес-ахуалды жақсарту жөніндегі тұрақты жұмыстың арқасында мүмкін болды. Инвесторлардың сенімін арттыруда және олардың мемлекеттік органдармен өзара қарым-қатынасын жетілдіруде ел Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың басшылығымен шетелдік инвесторлар кеңесінің жұмысы үлкен рөл атқарады. Қазақстанға ТМД елдерінің ішінде бірінші болып үш жетекші халықаралық рейтингтік агенттіктердің инвестициялық елдік рейтингі берілді. Елдің халықаралық имиджінің жақсаруы да инвестициялардың өсуіне ықпал етті. Отандық банктер мен компаниялардың қаржылық қуатының өсуімен Қазақстан шетелдік инвестицияларды алушы ғана емес, сонымен бірге жаңа нарықтарды игере отырып, шетелге көбірек инвестиция салатынын атап өткен жөн. Мәселен, 2006 жылы Қазақстанның тікелей инвестициялары 1 млрд. астам АҚШ долларын құрады. Мұнайдан түсетін кірістердің айтарлықтай өсуіне қарамастан, Үкімет жалпы ішкі өнімнің өсу қарқынымен үйлесімді бюджет шығыстарының теңгерімді саясатын жүргізді. 2000-2006 жылдары мемлекеттік бюджет тапшылығы 1% - дан жоғары емес деңгейде болды және орташа алғанда 0,1% - ды құрады. Мұнай кірістерінің бір бөлігін стерильдеу арқылы маңызды рөл атқаратын Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын құру макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін маңызды қадам болды. Ұлттық қор құрылғаннан бері оның активтерінің мөлшері осы жылдар ішінде айтарлықтай өсті. Мәселен, егер 2001 жылдың соңында оның мөлшері 1,2 млрд, АҚШ долларын құраса, онда ағымдағы жылдың соңына қарай ол бағалау бойынша 21 млрд, АҚШ долларына дейін ұлғаяды. Осылайша, 1997 жылдан бері өткен кезеңде Қазақстан "Қазақстан 2030" Стратегиясын тұтастай, атап айтқанда, оның үшінші басымдығын іске асыру бойынша айтарлықтай ілгерілеуге қол жеткізді. Қазақстан экономикасы жоғары қарқынмен өсуде, халықтың әл-ауқаты жақсаруда, ішкі жинақтардың деңгейі өсуде. Қазақстан экономикасы жеке сектордың белсенді рөлі және бәсекелестікті көтермелеу кезінде мемлекеттің экономикаға шектеулі араласуына негізделген дамудың сапалы жаңа моделіне ие болды. Сын:Бұл стратегияның басты проблемасы-мемлекет "сиырсыз сүт" алғысы келеді. Осы мақсаттарға жету үшін адал соттар, биліктің ауысуы, еркін саяси бәсекелестік және еркін және тәуелсіз БАҚ қажет. Демократиялық қоғамның осы элементтерінсіз барлық мақсаттарға қол жеткізу өте қиын болады. Ал мүлдем мүмкін емес. жүктеу/скачать 0,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|