1сабақ. Өлкетанудың ұғымы, мақсаты мен міндеті. Негізгі түсініктер және олардың анықтамасын жаз

Негізгі түсініктер және олардың анықтамалары

жүктеу/скачать 0,91 Mb.

бет	7/9
Дата	25.10.2019
өлшемі	0,91 Mb.
	#50643

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Байланысты:
лкетану ж мыс д птер¦

1 Негізгі түсініктер және олардың анықтамалары

1.Топонимика______________________________________________________________

___________________________________________________________________________

2. Қалалар, елді мекендер_____________________________________________________

___________________________________________________________________________

3. Ономастика мен оның салалары_____________________________________________

___________________________________________________________________________

4. Гидроним________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

5. Ороним__________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

6. Басқа пәндермен байланысы_________________________________________________

___________________________________________________________________________

7. 1889 ж ережелер___________________________________________________________

___________________________________________________________________________

8. Қазақ этнонимдері_________________________________________________________

___________________________________________________________________________

2 Текстпен жұмыс жасаңыз.
А) Қоршаған табиғат жайлы адам санасында белгілі бір түсініктер, .............. түрінде сақталады. Сонымен табиғи обьектілерге және құбылыстарға ат қою ............. процесін адам ізденісінің, тәжірбиесінің тілдік көрінісі ретінде қарастыруға болады. Топонимдердің шығуы және даму тарихын зерттеуде негізінен ........дерекке ерекше көңіл қойылады: 1) археологиялық қазбалар; 2) көне жазу ескерткіштерінің мағлұматтары; 3) ежелден осы күнге дейін жетіп, үнемі жаңарып толысып отырған топонимдердің өлкетанудағы атқаратын рөлі ерекше. Жер-су атаулары туған өлке жайында айтарлықтай информациялық рөлде атқарады.

Б) Топонимдер-елдердің белгілі бір өңірді қоныстану тарихынан, кәсібінен, ............... мекен-жайынан, миграциялық үрдістерден мол дерек беретін рухани байлық, халық даналығының көрсеткіші. Кейбір ғалымдар жер беті гоеграфиялық атаулар арқылы жазылып қалған тарих кітабы деп те атайды. Мамандар топонимдерді ............... және .................. деп екі топқа бөліп қарайды. Мұның алғашқысы әр халықтың өз жеріне, өз тілінде қойған аттары, ал екіншісі – сол жерлерді жаулап алғандардың бұрынғы атауларды өзгертіп, өз тілінің заңдылығына орайластырды.

3 Терминдердің мағынасын табыңыз?

№	Терминдер атауы	Мағынасы
1.	Топонимика
2.	Абстаркциялар
3.	Номинация
4.	Информация
5.	Эндонимдер
6.	Экзонимдер
7.	Гидроним
8.	Қазақ этнонимі.
9.	Транскрипция
10.	Индикатор
11.	Доминанта
12.	Картография

4. Тақырып бойынша сөзжұмбақты шешіңіз.

1
2
3
4
5

1. Х ғасырда атақты Түркістан ғалымы топонимдер белгілі бір елді тілі бөтен жатжұрттықтар бағындырған кезде тез өзгере бастайтынын айтқан кім екен.

Әбу Райхан Бируни*

2. Қай патша тұсында 1894 жылы Ресей қарамағындағы барлық генерал-губернияларына жіберген құпия хатында:

а) империянның күллі өңіріндегі елді-мекендерге орысша ат қоюды;

ә) мұндай мүмкіндік болмаса жергілікті атаулардан тікелей аударып, калька жолымен орысша нұсқасын жасап, қалыптастыруды міндеттеген.

ІІІ Александар*

3. Қазақстан территориясының оңтүстік-шығыс бөлігінде орта және биік тау жүйелерін (Тянь-Шань, Сауыр Тарбағай, Алтай) алып жатыр. Тау жүйесінің термині қалай аталады?

Орография*

4. Құрамындағы терминдер рельефтің жіктелу сипатын дәл бейнелейді.

Оронимдер*

5. Қай жылы және кімдер жасаған төңкерістен кейінгі жылдардан қазіргі кезге дейнгі аралықта елемізде жалпы одақтық, республикалық және аймақтық географиялық атауларды қамтитын әр түрлі сөздіктер баслып шықты.

1917 жылғы большевиктер*

№ 12сабақ . Жамбыл облысындағы өлкетану мұражайының

қалыптасу тарихы.

1. Қалып қойған сөздерді тауып, сөйлемдерді толықтыр.
Револцияға дейінгі Қазақстанда --------------------------- бар болатын. 1920 жылы Қазақстанда зерттеу қоғамы құрылып, өз ----------- ------ жан- жақты зерттеуді ------------- қойды. Зерттеу жұмысымен қатар өлкетану--------------------- бастапқы жоспар етіп қойды. 1925 жылы мұражай ісі бойынша ---------------- Оңтүстік Қазақстанға ----------------------- Ортағасырлық тарихи ескерткіштерді қорғау үшін ------------------------- ұйымдастырылды.

2. Ойлан және жаз.

1.-------------------------------------

Мұражай қоры

2.------------------------------------

3.-------------------------------------
4.------------------------------------

3. «Тарихи мозайка» Берілген сөздерден сөйлем құра.
1931 жылы Мұражай Әулие –Атада 1939ж Қайта облыстық құрылды болып аудандық кейінен

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Өзіңді тексер
Ия Жоқ

Талас даласына – архелогиялық экспедиция ұйымдастырылды, осы экспедицияны Гордецкий басқарды

1954 жылы А.Г Шопов мұражайында қызмет істейді.

Облыс аумағынан 2000 нан астам археологиялық орындар табылған.

В.Н Каллаур 1903 жылы Әулие ата тарихын жазған ғалым

№ 13сабақ. Тараз қаласының тарихы

1. “Менің сүйікті Таразым ” тақырыбына шағын әңгіме құрап жаз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

жүктеу/скачать 0,91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9