)Ақпаратты өңдеу тетіктері

Көру талдағышы немесе көру анализаторы (analisatoris visae, гр. analysis — талдау, лат. visa - көру) - жарық пен түсті ажыратуға бейімделген талдағыш. Көру талдағышы — көру рецепторынан (көз алмасы), өткізгіш жолдан (көру жүйкесі) және мидағы орталықтардан тұрады. Жарықты қабылдайтын рецепторлар (сезімтал фоторецепторлы нейроциттер дендриттері) көз алмасының ішкі торлы қабығында орналасқан.

Көру талдағыштың бөлімдері:1. Шеткі бөлімі: торлы қабықтағы фоторецепторлар:I. - Таяқшалар (110-115 млн);- Сауытшалар (6-7 млн).II. Биполярлық нейрондар қабаты III. Ганглиоздық нейрондар қабығы .Фоторецепторлар торлы қабық бетінде әркелкі орналасады:Шеттеріне қарай – таяқшалар;Орталығында – сауытшалар.Торлы қабықта орталық шұңқырда (fovea cenrtalis) тек қанасауытшалар болады (1 мм2 -140 мың сауытшалар)Осы ең жақсы көрінетін жерді сары дақ деп атайды.Соқыр дақ (көру нүктесінің көз алмасынан шығатын жері)жарықты сезбейді, себебі ол жерде фоторецепторлар болмайды.

2. Өткізгіш бөлімі:Көру жүйкесі (n. opticus) мидың негізінде

хиазма (көру жүйесінің қиылысқан жері) ортаңғы ми (алдыңғы жоғарғы төрт төмпешігі) аралық ми (латералды бүгелмелі денелер).

3. Орталық бөлімі:Ми сыңарлары қыртысының шүйде бөлімінде,тепкі сайының (fissura calcarina) аймағы.

23. Көру адаптациясы (бейімделу)- 1)Жарыққа бейімделуі - көздің жарыққа

бірте-бірте сезімталдығының төмендеуі.- 2)Қараңғылыққа бейімделуі - көру жүйесінің жарық аз қараңғылыққа икемделуі, оның механизмі: көздің қараңғылыққа жарықсезімталдығының жоғарылуы (көру пигменттерінің құрылуына байланысты)

431 бет