2. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – білім алушыларды креативті ойлауға бағыттау. Олардың ойларын ауызша еркін жеткізуіне және жаза білуіне қолдау көрсету, дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау, бағалау дағдыларын қалыптастыру. Білім алушылар әдеби жанрларға эксперимент жасау арқылы драмалық шығарманы проза тілімен, прозаны поэзия тілімен жазу тәсілдерін меңгере алады.
3. "Қазақ әдебиеті" оқу пәнін оқытудың негізгі міндеттері:
1) "Қазақ әдебиеті" бағдарламасы білім алушылардың сауаттылығын, олардың әдеби және эстетикалық талғамдары мен сезімдерін дамыту, ойлау қабілеттері мен танымдық және коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру бағытында құрастырылған;
2) қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын құрметтейді және бағалайды;
3) қазақ әдебиетінің мәдениетаралық қарым-қатынастағы рөлін, қазақ халқының қалыптасқан тарихын, алға қойған міндеттерін, мәселелерін, қарама-қайшылық пен қиындықтарын анықтайды және түсінеді;
4) түрлі жағдайларға бейімделе білу және өздігінен шешім қабылдау дағдыларын қалыптастырады;
5) заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес дүниетанымын дамытады.
4. "Қазақ әдебиеті" пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 10-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағатты;
5. "Қазақ әдебиеті" пәндік білімнің мазмұны бөлімдерге бөлінген: түсіну және жауап беру, анализ және интерпретация, бағалау және салыстырмалы анализ, сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бөлімшелерден тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімі пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады.
6. "Түсіну және жауап беру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
5) қазақ әдебиетіндегі ұлттық құндылықтардың әлемдегі орнын білу.
7. "Анализ және интерпретация" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
5) қазақ және әлем әдебиетіндегі құндылықтар.
8. "Бағалау және салыстыру" бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
9. Оқу пәнінің 10-сыныптағы базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру: әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну; әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану; көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану; ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру;
2) анализ және интерпретация: әдеби шығарманың әртүрлі композициялық ерекшеліктерін талдау; автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісі; шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін ашу;көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс жазу;қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау;
3) бағалау және салыстыру: шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап,бағалау; көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру; шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу; ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, әдеби сын жазу.
10. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Абай Құнанбаев "Сегіз аяқ", "Қалың елім, қазағым, қайран жұртым", "Лай суға май бітпес қой өткенге" өлеңдері; Он жетінші қарасөз, Отыз екінші қарасөз, "Масғұт" поэмасы;
6) Ш. Мұртаза "Бесеудің хаты" драмасы;
Жылына 68 сағат.
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
|
Тақырыптар
|
Оқу мақсаты
|
Cағат саны
|
Күні
|
Ескерту
|
1-тоқсан 16 сағат
|
|
|
1.«Қалың елім, қазағым»
|
Абай шығармашылығы.
|
10.1.3.1 - көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
|
1
|
|
|
Ақындыққа біржола ден қоюы
|
10.2.2.1 - автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
10.1.5.1 - ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру;
|
1
|
|
|
Ақынның балаларына арнауы
|
10.3.3.1-шығарманың идеясын адамгерші
лік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
10.1.2.1 - әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
«Сегіз аяқ»
|
10.2.1.1 - әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;
10.1.4.1 - көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
|
1
|
|
|
Менің де күнім күн емес...
|
10.3.1.1 - шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.1.2.1 - әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
Жалғыз қалдым тап шыным...
|
10.2.4.1 - көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
|
1
|
|
|
«Қалың елім, қазағым, қайран жұртым»
БЖБ
|
10.3.2.1 - көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
|
1
|
|
|
«Лай суға май бітпес қой өткенге»
|
10.1.2.1 - әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
10.2.3.1 - шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау;
|
1
|
|
|
«Он жетінші» қара сөзі
|
10.1.5.1 - ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру;
10.2.3.1 - шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау;
|
1
|
|
|
«Отыз екінші» қара сөздері
БЖБ
|
10.3.4.1 - ғылыми еңбектерге сүйене отырып әдеби сын жазу
|
1
|
|
|
«Масғұт» поэмасы
|
10.1.1.1 - әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.3.2.1 - көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
|
1
|
|
|
Қызыл жеміс
|
10.2.3.1 - шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау;
10.1.3.1 - көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
|
1
|
|
|
Аян беру
|
10.3.4.1 - ғылыми еңбектерге сүйене отырып әдеби сын жазу;
10.1.3.1 - көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
|
1
|
|
|
Тоқсандық жиынтық бағалау
|
1
|
|
|
Ұлы ақынның сүйікті ойыны
«Тоғызқұмалақ»
|
10.2.5.1 - қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау;
|
1
|
|
|
Абайды оқы, таңырқа!
|
10.1.4.1 - көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
10.2.4.1 - көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
|
1
|
|
|
2-тоқсан 16 сағат
|
|
|
2.Қазақтың қанышы
|
М. Сәрсеке «Қаныш Сәтбаев» роман-эссе
|
10.1.1.1. әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
|
1
|
|
|
«Қаныш Сәтбаев» роман-эссе
|
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
Романның көркемдік ерекшелігі
|
10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
Сібір шамшырағында
|
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме) жазу
|
1
|
|
|
Сібір шамшырағында
|
10.1.5.1 ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру
|
1
|
|
|
Оқу жылдарындағы сәттер
|
10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
|
1
|
|
|
Оқу жылдарындағы сәттер
БЖБ
|
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу
|
1
|
|
|
Ұлытау жотасында
|
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу;
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;
|
1
|
|
|
Ұлытау жотасында
|
10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме) жазу
|
1
|
|
|
Зобалаң жылдар
|
10.1.1.1. әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме) жазу
|
1
|
|
|
Зобалаң жылдар
|
10.1.5.1 ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру
|
1
|
|
|
Алатау баурайында
|
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
|
1
|
|
|
Алатау баурайында
БЖБ
|
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
|
1
|
|
|
Тоқсандық жиынтық бағалау
|
1
|
|
|
Ғалымның ғылымға қосқан үлесі
|
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
|
1
|
|
|
Қазақстанда өндірілеген кен өндірісі
|
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу;
|
1
|
|
|
3-тоқсан 20 сағат
|
|
|
3. Парасат пайымы
|
А. Кемелбаева «Шашты» әңгімесі,
|
10.1.5.1 ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру;
10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
|
1
|
|
|
«Шашты әңгімесі»
|
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
|
1
|
|
|
Әңгіменің көркемдік ерекшелігі
|
10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
|
1
|
|
|
Тасқұл қарттың арманы
|
10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
|
1
|
|
|
Тасқұл қарттың арманы
|
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
|
1
|
|
|
Т. Сұлтанбеков «Көшпелі алтын»
|
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.1.5.1 ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру
|
1
|
|
|
«Көшпелі алтын»
|
10.2.4.1 көркем шығармадада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
Таудағы от
|
10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
10.2.5.1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау
|
1
|
|
|
Таудағы от
|
10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
|
1
|
|
|
Шайтантауға сапар
|
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
|
1
|
|
|
Шайтантауға сапар
БЖБ
|
10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
|
1
|
|
|
Үңгірдегі оқиға
|
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
|
1
|
|
|
Үңгірдегі сыр
|
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау;
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
|
1
|
|
|
Үңгірдегі сыр
|
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу;
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;
|
1
|
|
|
Қиял әлемі
|
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
10.2.4.1 көркем шығармадада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
|
1
|
|
|
Оразақын Асқар «Шетте жүрген бауырларға» өлеңі
|
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
«Шетте жүрген бауырларға»
|
10.2.5.1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау
10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру;
|
1
|
|
|
Атажұртқа оралу
БЖБ
|
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.2.4.1 көркем шығармадада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
|
1
|
|
|
Тоқсандық жиынтық бағалау
|
1
|
|
|
«Өзге елде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол!»
|
10.2.4.1 көркем шығармадада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу;
|
1
|
|
|
4-тоқсан 16 сағат
|
|
|
4. Тарих тағылымы
|
Ш. Мұртаза шығармашылығы
|
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
Ш.Мұртазаның драмалық шығармалары
|
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
«Бесеудің хаты»
|
10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу
|
1
|
|
|
«Бесеудің хаты»
|
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
|
1
|
|
|
«Үй толы тозақ»
|
10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау;
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
|
1
|
|
|
«Үй толы тозақ»
|
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу;
10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;
|
1
|
|
|
«Рысқұлов пен Мүсірепов»
|
10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;
10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау;
|
1
|
|
|
«Рысқұлов пен Мүсірепов»
БЖБ
|
10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
|
1
|
|
|
Жәркен Бөдешұлы шығармашылығы
|
10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (өлең, әңгіме ) жазу;
|
1
|
|
|
«Жалғыз» поэмасы
|
10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (өлең, әңгіме ) жазу;
10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану
|
1
|
|
|
«Жалғыз» поэмасы
|
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау;
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
|
1
|
|
|
«Бұл жалғанда кім жалғыз»
|
10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау;
|
1
|
|
|
«Бұл жалғанда кім жалғыз»
|
10.2.5.1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау;
10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану;
|
1
|
|
|
Лирикалық кейіпкер бейнесі
БЖБ
|
10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (өлең, әңгіме ) жазу;
|
1
|
|
|
Тоқсандық жиынтық бағалау
|
1
|
|
|
Әдеби-теориялық ұғымдар
|
10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу
|
1
|
|
|
