3. Сабақ түрі: тәжірибелік
ІІІ септеу зат есімдерінің сөздік формасы
жүктеу/скачать 7,69 Mb.
|
Әд.-өңд.-лат.т-Мейірбике-2-курс-лат.т
- Бұл бет үшін навигация:
- ІІІ септеу зат есімдерінің негізін анықтау.
- Nom. Gen
| ІІІ септеу зат есімдерінің сөздік формасы
3 бөліктен тұрады: 1. Зат есім атау септігінде жекеше түрде (Nom. sing.) толық беріледі. 2. Жекеше түрдегі ілік септігінің (Gen. sing.) жалғауы жалғанады. а) тең емес буынды зат есімдерде негізінің соңы бірге беріледі б) тең буынды зат есімдерде тек қана жекеше түрдегі ілік септігінің (Gen. sing.) –is жалғауы беріледі. в) бір буынды зат есімдер ілік септігінде толық жазылады М.: homo, inis m – адам auris, is f – құлақ flos, floris m – гүл 3. Грамматикалық тегі көрсетіледі. ІІІ септеу зат есімдерінің негізін анықтау. ІІІ септеу зат есімдерінің негізін анықтау үшін, алдымен зат есімді ілік септігіне қойып, ілік септігінің –is жалғауын алып тастау арқылы анықтаймыз. Сосын осы негізге басқа септіктердің жекеше және көпше түрдегі жалғаулары жалғанды. NB! Ережеге бағынбайтын сөздер: оs, ossis n –сүйек, os, oris n – ауыз, cor, cordis n – жүрек, tuber, eris n – төбе, gaster, tris f – асқазан, mater, tris f – ана. Әйел тегінің ерекшеліктері. Кейбір зат есімдер әйел тегінің жалғауымен аяқталып тұрса да ерекшелігімен еркек немесе орта тектеріне жатады. axis, is m – ось canalis, is m – өзек dens, dentis m – тіс vas, vasis n – сосуд margo, inis m – край sanguis, inis m – кровь tendo, inis m – сухожилие Ережеге бағынбайтын сөздер: ren, renis m – бүйрек lien, lnis m – көкбауыр Nom. Gen -o -onis pulmo, pulmon-is -inis homo, homin-is -or -oris liquor, liqur-is -os -oris flos, flor-is -er -eris aether, aether-is -es -itis stipes, stipit-is -etis paries, pariet-is -edis pes, ped-is -ex -icis cortex, cortic-is Nom. Gen -do -inis hirudo, hirudin-is -go -inis mucilago, mucilagin-is -io -inis solutio, solution-is -as -atis sanitas, sanitat-is -us -utis senectus, senectut-is -udis incus, incud-is -is -idis Thermopsis, Thermopsid-is -is -is auris, aur-is -es -is pubes, pub-is -x (ax, ux, ix) -cis borax, borac-is nux, nuc-is radix, radic-is -(nx) -ngis meninx, mening-is -s -tis pars, part-is жүктеу/скачать 7,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|