4 а топ элементтері
жүктеу/скачать 15,33 Kb.
|
4 А топ элементтері
|
4 А топ элементтері Көміртек пен кремнийдің жоғары оксидтері (C0 2, Si0 2) қышқылдық қасиетке ие, топшаның қалған элементтерінің оксидтері амфотерлі (Ge0 2, Sn0 2, Pb0 2). Көмір және кремний қышқылдары (H 2 CO 3, H 2 SiO 3) әлсіз қышқылдар. Германий, қалайы және қорғасын гидроксидтері амфотерлі, әлсіз қышқылдық және негіздік қасиеттерді көрсетеді: H 2 GeO 3 \u003d Ge (OH) 4, H 2 SnO 3 \u003d Sn (OH) 4, H 2 PbO 3 \u003d Pb (OH) ) 4. Сутегі қосылыстары: CH 4 ; SiH 4, GeH 4. SnH 4, PbH 4. Метан CH 4 - күшті байланыс, силан SiH 4 - күшті емес байланыс, қалғандары тұрақсыз. Табиғатта кездесетін көміртегі Жер бетінде онсыз өмір сүру мүмкін емес көптеген химиялық элементтердің ішінде көміртегі негізгі болып табылады. Атмосферадағы көміртегінің 99%-дан астамы көмірқышқыл газы түрінде. Элементтік көміртегі атмосферада аз мөлшерде графит және алмас түрінде, ал топырақта көмір түрінде болады. Алмаз. Алмаз - ең қатты табиғи зат. Алмаз кристалдары техникалық материал ретінде де, бағалы әшекей ретінде де жоғары бағаланады. Жақсы жылтыратылған гауһар алмас болып табылады. Жарық сәулелерін сындырып, ол кемпірқосақтың таза, ашық түстерімен жарқырайды. Осы уақытқа дейін табылған ең үлкен алмастың салмағы 602 г, ұзындығы 11 см, ені 5 см, биіктігі 6 см.Бұл гауһар 1905 жылы табылған және оған «Калиан» деген атау берілген. Күріш. Алмаз тор үлгісі. Көміртек ерте заманнан белігіл элемент. Табиғатта таралуы: Жер қыртысының 0,14%-і көміртектің үлесіне тиеді. Көміртек табиғатта бос күйінде алмаз, графит түрінде, қосылыс күйінде бордың, мрамордың СаСО3 магнезиттің МgCО3 , сидериттің FeСО3 , малахиттің Сu(OH)2, CuCO3 құрамына кіреді. Ауада 0,03% шамасында көміртек (IV) оксиді болады. Сондықтан көміртек көмірдің, мұнайдың, табиғи газдардың құрамында болады. Физикалық қасиеттері: Көміртек үш түрлі аллотропиялық түр өзгерістер түзеді. Оған алмаз, графит және карбин жатады. Бұл аллотропиялық түр-өзгерістер бір-бірінен құрылыстарының өзгешеліктерімен айырылады. Соған сәйкес бұлардың физикалық қасиеттері де әр түрлі болады. Алмаз түссіз, мөлдір зат, тығыздығы 3,5гсм3. Ол сәулені күшті сындырады. Электр мен жылуды нашар өткізеді., омырылғыш, минералдардың ішіндегі ең қаттысы. Қазіргі кезде алмаз қаттылығына байланысты техникада бұрғылау, кесу және тесу құралдарын жасауға қолданады. Алмаздың таза түрлері бриллиант деген атпен қымбат бағалы сәндік бұйымдары ретінде қолданады. Алмаз Африкада, Якутияда, Оралда өндіріледі. Бірақ алмаздың табиғи қоры техниканың қажетін қамтамасыз ете алмайды. 1955 жылы арнаулы камерада 10000КГСсм2 қысымда және 25000°С температурада гравиттен алмаздың кішкене кристалы алынады. Соңғы жылдары жасанды жолмен гравиттен алмаз алу техникада өріс алды. Графит сұр түсті, аздап жылтыры бар, қолға, денеге, қағазға оңай жұғады. Тығыздығы 2,17-2,3гсм3. Графиттен электродттар, отқа төзімді ыдыстар даярлайды. Графиттің маймен қоспасынан майлағыш заттар жасайды. Графиттің мол қоры Сібірде, Алтайда, Украйнада кездеседі. Графит техникадад кең түрде қолданады. Оның химиялық активтігінің кемдігі және электр өткізгіштік қасиеттерінің негізінде электродттар жасауға пайдаланады. Ол қарындаштар, машина майын жасауға қолданады. Графит өте қиын балқитын зат болғандықтан оның сазбен қоспасы металл балқытатын отқа төзімді ыдыстар жасауға жұмсалады. Алмаз бен графиттің қасиеттеріндегі үлкен айырмашылық олардың құрылыстарының ерекшеліктерімен түсіндіріледі. Алмаздың кристалында көміртек атомдары бір-бірімен бірдей қашықтықта орналасқан. Көміртектің әрбір атомы дұрыс тетраэдрдің ортасында болады да, ковалентті байланыс арқылы тетраэдрдің төбелерінде орналасқан төрт көміртек атомдарымен байланысқан. жүктеу/скачать 15,33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|