4. Қаңлылардың астанасы

57                                                

  

E) Ащысай полиметалл комбинаты 

10.¥лы Отан соғысы кезінде мемлекеттік шет 

тілдер педагогика институты ашылған қала; 

A) Душанбе 

B) Ереван 

C) Ашхабад 

D) Тбилиси 

E) Алматы 

11.Кеңес әскерлерінің Ауғанстанға кірген 

жылы: 

A) 1953 ж. 

B) 1990 ж. 

C) 1958 ж. 

D) 1979 ж. 

E) 1965 ж. 

12.1992 жылы наурызда Қазақстан 

мҥшелікке қабылданған ҧйым: 

A) БҦҦ 

B) ЕҚЫҦ 

C) ШЫҦ 

D)      ТМД 

Е) ЕЭО 

13.Беғазы-Дэндібай мэдениетінің ерекшелігі: 

A) Екі жерлеу орындарының болуы 

B) Жылқы сҥйектерінің кӛп кездесуі 

C) Еркек пен эйел қатар жерленген 

D) Жерлеу орындары қҥрылыстарыиың 

ірілігі 

E) Адам мен жылқы қатар жерленген 

14.1141 жылы біріккен салжҧқ-карахан 

әскерін талқандаған мемлекет: 

A) Қарлҧқ қағанаты 

B) Қашқария мемлекеті 

C) Қимақ қағанаты 

D) Қыгішақ хандығы 

E) Қарақытай мемлекеті 

15.Тәуекел ханның билік еткен уақыты: 

A) XV ғасырдың аяғында 

B) XVI ғасырдың аяғы мен XVII ғасырдың 

басы 

C) XVII ғасырдың басында 

D) XV ғасырдың аяғы мен XVI ғасырдың 

басы 

E) XVI ғасырдың аяғында 

16.XI ғасырда «Қҧтадғу білік» еңбегі алғаш 

рет осы тілде жазылды: 

A) монгол 

B) араб 

C) тҥрік 

D) кердері 

E) парсы 

17.Жоңғарларды ойсырата жеңген Аңырақай 

шайқасы ӛткен жер: 

A) Тобыл бойы 

B) Зайсан кӛлінің маңы 

C) Аягӛз ӛзенінің бойы 

D) Ертіс жағасы 

E) Балқаш кӛлінің маңы 

18.Қазақстандық теміржол желілерін 

салынуы бойынша хронологиялық дҧрыс 

ретін анықтаңыз: 

1) Орынбор-Ташкент 2) Ацмола-Қарталы 3) 

Тҥркістан-Сібір 

A) 1.3.2 

B) 3.2.1 

C) 1.2.3 

D) 2.1.3 

E) 2.3.1 

19.Ерте темір дәуірінде шаруашылықта 

болған ірі ӛзгерістер: 

A) Теселі-кетгіенді шаруашылық дамыды 

B) Ірі қалалар дамыды 

C) Сауда кҥшейді 

D) Кӛшпелі мал шаруашылығы голық 

қалыптасты 

E) Тайпааралық соғыстар жиіледі 

«Мемлекет қалпы 

Россия демократиялық, федеративті 

республика болу. (Демократия мағынасы - 

мемлекетті жҧрт билеу. Федерация 

мағынасы - қҧрдас мемлекеттер бірлесуі. 

Федеративті республикада әр мемлекеттің 

іргесі бӛлек, ынтымағы бір болады. 

Әрқайсысы ӛз тізгінін ӛзі алып жҥреді.) 

Ҥкімет басында Учредительное собрание 

мен Г. Дума қалауынша кесімді жылға 

сайланатын президент болу. Президент 

халықты министрлер арқылы бағу, ол 

министрлер Учредительное собрание мен Г. 

Дума алдында жауапты болу. 

Депутаттар тегіс, тең, тете һәм қҥпия 

сайлаумен болады. Сайлау хҧқында қан, дін, 

еркек-эйел талгаусыз болу. 

Законды жалғыз ғана Г. Дума шығару һәм Г. 

Дума  ҥкімет  ҥстінен  қарап,  ісін  тексеру, 

запрос  (сҥрау)  жасау  хҥқы  да  Г.  Думада 

болу.  Мемлекет  салығы  Г.  Думасыз 

салынбау. 

Жергілікті бостандық. 

Қазақ  жҥрген  облыстардың  бәрі  бір 

байланып,  ӛз  тізгіні  ӛзінде  болып,  Россия 

Республикасының  федерациялық  бір  ағзасы 

болу.  Реті  келсе,  қазақ  автономиясы 

сыбайлас  жҥрттармен  әзірге  бірлесе  болу, 

реті келмесе, бірден-ақ ӛз алдына жеке болу. 

Қайткенде де осы кҥнгі земстволықты қабыл 

алу. 

Партия  қазақтың  би,  болыс,  ауылнайлары 

сияқты  орындарында  қызмет  ететін  адамдар 

жҥртқа  пайдалы,  жҥрт  ҥшін  қызмет  етерге 

VK.COM/OFFICIAL_GLOBUS

58                                                

  

кӛңілді 

адамдар 

болуына 

тырысады. 

Земстволардың 

управаларында, 

милицияларында  таза  қызметші  боларлық 

адамдардың атын халық қалауына салады...» 

Мәтінді оқып, мемлекетті халық 

басқаруыньщ ғылыми атауын табыңыз: 

А)монархия 

В)федерация 

С)земство 

Д)партия 

Е)демократия 

 

2303 НҰСҚА 

1.  Неолит дәуірінің басты ерекшелігі: 

A) Тебінді жайылым қалыптасты 

B) Ӛндіруші шаруашылық пайда болды 

C) Жер бетін мҧздық басты 

D) Мыстан жасалған еңбек қҧралдары 

шықты 

E) Адамдар тобыры рулық қауымға айналды 

2.  Ҥйсіндердің билеушісінің лауазымы: 

A) Кҥнби 

B) Тҥменбасы 

C) Тәңірқҥты 

D) Патша 

E) Қаған 

3.  Қарахан мемлекетінде 955 жылы билікті 

қолына алған хан: 

A) Мҧса 

B) Оғҧлшақ 

C) Осман 

D) Сатҧқ Боғрахан 

E) Ибраһим 

4.  Аттиланың сарайында болып, ол туралы 

дерек қалдырған шежіреші: 

A) Чжан Цянь 

B) Прииск 

C) Марцеллин 

D) Сыма Цянь 

E) Верди 

5.  Қазақ хандығымен алғаш достық қарым-

қатынас орнатқан ел: 

A) Моғолстан 

B) Сібір хандығы 

C) Әбілқайыр хандығы 

D) Бҧхар хандығы 

E) Ноғай Ордасы 

6.  Атом сынақ алаңы орналасқан жер: 

A) Плицеск 

B) Байқоңыр 

C) Капустин Яр 

D) Барсакелмес 

E) Канавералл 

7.  1859 жылы ¥лы жҥз бен Қырғыз елінің 

солтҥстік шекарасына тҧрғызылған бекініс: 

A) Қастек 

B) Іле 

C) Лепсі 

D) Торғай 

E) Қоқан 

8.  1867-1868 жылдардағы реформа негізінде 

қҥрамына Ақмола, Семей облыстары кірген 

генерал-губернаторлық: 

A) Закаспий 

B) Орынбор 

C) Тҥркістан 

D) Астрахан 

E) Батыс Сібір 

9.  XX ғасырдың басындағы қазақтың ҥлттық 

мемлекеттігін қҥру идеясын ҧсынған партия: 

A) Алаш 

B) Болыдевиктер 

C) Ҥш жҥз 

D) Кадетгер 

E) Эсерлер 

10.XIX ғ. 80-жылдары Ор қаласында 

ашылған: 

A) медресе 

B) тілмаштар мектебі 

C) қолӛнер мектебі 

D) әскери училище 

E) мҧғалімдер мектебі 

11.Кеңес әскерлерінің Ауғанстанға кірген 

жылы: 

A) 1958ж. 

B) 1979 ж. 

C) 1965 ж. 

D) 1990 ж. 

E) 1953 ж. 

12.1996 жылы Қазақстан: 

A) Біріккен Ҥлтгар ¥йымына мҥше болып 

қабылданды 

B) Тәуелсіз Мемлекетгер Достастығы 

қҥрамына кірді 

C) Кедендік Одақ қызметінің басталуы 

D) Шанхай ынтымақтастық ҥйымын қҥруға 

қатысты 

E) Ядролық қарусыз аймаққа айналғанын 

жариялады 

13.Адамның шығу тегі мен дамуын, адам 

нәсілдерінің пайда болуы мен сыртқы 

биологиялық қасиеттерін зерттейтін ғылым: 

A) Нумизматика 

B) Топонимика 

C) Антропология 

D) Этнография 

E) Геральдика 

14.Қарахан мемлекетін қҥлатгы: 

A) Қарлҧқ және Қимақ қағанаты 

B) Қимақ және Самани мемлекеттері 

VK.COM/OFFICIAL_GLOBUS

59                                                

  

C) Салжҥқ және Керейіт мемлекеттері 

D) Оғыз және Қарлҧқ қағанаттары 

E) Хорезм және Найман мемлекеттері 

15.Ақ Орда мемлекетін әлсіреткен негізгі 

жағдай: 

A) Әмір Темірдің шапқыншылығы 

B) Шыңғыс хан шапқыншылығы 

C) Қытай шапқыншылығы 

D) Ойраттардың шапқыншылығы 

E) Ӛзара қырқыстар 

16.Арыстан-баб, Қожа Ахмет Йасауи 

кесенелері орналасқан ӛңір: 

A) Солтҥстік Қазақстан 

B) Батыс Қазақстан 

C) Орталық Қазақстан 

D) Шығыс Қазақстан 

E) Оңтҥстік Қазақстан 

17.Сырым Датҥлының Красногор бекінісіне 

бағытталған әрекетінің нәтижесі: 

A) бекініс кӛтерілісшілер тірегіне айналды 

B) сәтсіз болды 

C) соғыс қаруларын қолға тҥсірді 

D) бекіністі ӛртеп жіберді 

E) патша ҥкіметі келіссӛз жҥргізуге мәжбҥр 

болды 

18.«Алаш» жэне «Ҥш жҥз» партияларының 

ҧқсастығы: 

A) 1917 жылы автономия қҥрды 

B) Кеңес ӛкіметіне қарсы болды 

C) Большевик партиясын жақтады 

D) 1917 жылы негізі қаланды 

E) Семей қаласында қҥрылды 

19.Тасмола мәдениетінің басты ерекшелігі: 

A) Тайпа кӛсемдері жерленген 

B) Сағана ҥш бӛлікке бӛлінген 

C) Екі жерлеу орнынан тҧрады 

D) 16 ат бірге кӛмілген 

E) Бальзамдап жерленген 

20.«Мемлекет қалпы 

Россия демократиялық, федеративті 

республика болу. (Демократия мағынасы - 

мемлекетті жҥрт билеу. Федерация 

мағынасы - қҧрдас мемлекеттер бірлесуі. 

Федеративті республикада әр мемлекеттің 

іргесі бӛлек, ынтымағы бір болады. 

Әрқайсысы ӛз тізгінін ӛзі алып жҥреді.) 

Ҥкімет басында Учредительное собрание 

мен Г. Дума қалауынша кесімді жылға 

сайланатын президент болу. Президент 

халықты министрлер арқылы бағу, ол 

министрлер Учредительное собрание мен Г. 

Дума алдында жауапты болу. 

Депутаттар тегіс, тең, тӛте һәм купил 

сайлаумен болады. Сайлау хҥқында қан, дін, 

еркек-эйел талғаусыз болу. 

Законды жалғыз ғана Г. Дума шығару һәм Г. 

Дума ҥкімет ҥстінен қарап, ісін тексеру, 

запрос (сҧрау) жасау хҧқы да Г. Думада 

болу. Мемлекет салығы Г. Думасыз 

салынбау. 

Жергілікті бостандық. 

Қазақ жҥрген облыстардың бәрі бір 

байланып, ӛз тізгіні ӛзінде болып, Россия 

Республикасының федерациялық бір ағзасы 

болу. Реті келсе, қазақ автономиясы 

сыбайлас жҥрттармен әзірге бірлесе болу, 

реті келмесе, бірден-ақ ӛз алдына жеке болу. 

Қайткенде де осы кҥнгі земстволықты қабыл 

алу. 

Партия қазақгың би, болыс, ауылнайлары 

сияқты орындарында қызмет ететін адамдар 

жҧртқа пайдалы, жҧрт ҥшін қызмет етерге 

кӛңілді адамдар болуына тырысады. 

Земстволардың управаларында, 

милицияларында таза қызметші боларлық 

адамдар дың атын халық қалауына салады...» 

Мәтінді оқып, мемлекетті халық 

басқаруының ғылыми атауын табыңыз: 

A) монархия 

B) федерация 

C) демократия 

D) земство 

E) партия 

 

 

 

 

2304 НҰСҚА 

1.  Қола дәуірінің Орал тауының шығысынан 

Ертіс ӛңіріне дейінгі аралыкты қамтитын 

мәдениет: 

A) Атасу 

B) Нҧра 

C) Алакӛл 

D) Федоров 

E) Беғазы-Дәндібай 

2.  Сақ қоғамында айрықша бас киімі мен 

тостағаны танымал белгісі болған топ 

мҥшелері: 

A) Егіншілер 

B) Әскербасылар 

C) Абыздар 

D) Малшылар 

E) Жауынгерлер 

3.  Парсы тарихшысы Гардизидің жазуынша 

Қимақ еліндегі тайпалардың ішіндегі ең 

атақтысы: 

A) эймур 

B) татар 

C) байандур 

VK.COM/OFFICIAL_GLOBUS

60                                                

  

D) қимақ 

E) ланиқаз 

4.  Сармат қоғамының сипатын анықтаңыз: 

A) Монархиялық 

B) Рулык 

C) Әскери-аристократиялық 

D) Алғашқы қауымдық 

E) Әскери-демократиялық 

5.  1370 жылы Мауараннахрдағы билікті ӛз 

қолына алған билеуші: 

A) ¥рҧс 

B) Әмір Темір 

C) Тоқтамыс 

D) Абд ар-Рашид 

E) Есен-бҧға 

6.  Атом сынақ алаңы орналасқан жер: 

A) Канавералл 

B) Байқоңыр 

C) Капустин Яр 

D) Барсакелмес 

E) Плицеск 

7.  1858 жылы Ресеймен келісімге келіп, 

патша билігін мойындаған кӛтеріліс 

басшысы; 

A) Есет 

B) Махамбет 

C) Кенесары 

D) Исатай 

E) Жанқожа 

8.  XVIII ғасырда Қазақстанның солтҥстік - 

батысында салынған бекініс: 

A) Павлодар 

B) Гурьев 

C) Петропавл 

D) Орынбор 

E) Жәміш 

9.  XX ғасырдың басындағы қазақтың ҧлттық 

мемлекеттігін қҧру идеясын ҧсынған партия: 

A) Эсерлер 

B) Кадеттер 

C) Ҥш жҥз 

D) Болыиевиктер 

E) Алаш 

10.1836-1838 жылдары Бӛкей Ордасындағы 

кӛтеріліске қатысқан ақын: 

A) Шӛже 

B) Шернияз 

C) Жанақ 

D) Сҥйінбай 

E) Орынбай 

11.Мал шаруашылығында кадрлар мәселесін 

шешу ҥшін Семей облысы: 

A) мал басын облыстар арасында бӛлуді 

ҥсынды 

B) шопандар жалақысын бірнеше есе 

кӛбейтті 

C) шетелдік қазактарға оралуға кеңес берді 

D) мал жайылымдарын механикаландырды 

E) комсомол-жастар бригадасын қҥруға 

шақырды 

12.Қазақстандағы этнос ӛкілдерін 

біріктіретін, этносаралық және 

конфессияаралық қатынастарды ҥйлестіруші 

институт: 

A) Халықтар достығы институты 

B) Эгносаралық бірлік пен татулық 

институты 

C) Дҥниежҥзі орыстардың қауымдастығы 

D) Қазақстан халықтарының форумы 

E) Қазакстан халқы Ассамблеясы 

13.Адамның шығу тегі мен дамуын, адам 

нәсілдерінің пайда болуы мен сыртқы 

биологиялық қасиеттерін зерттейтін ғылым: 

A) Нумизматика 

B) Антропология 

C) Геральдика 

D) Топонимика 

E) Этнография 

14.1212 жылы Батые Қарахан мемлекетінің 

соңғы билеушісі Османды жеңді: 

A) Ибраһим ибн Насыр 

B) Насыр ибн Сейяр 

C) Жалайыр Жамҧқа 

D) Хорезм шахы Мухаммед 

E) Найман ханы Кҥшлік 

15.Тәуекел ханның беделін және кҥш-қуатын 

арттырған жеңіс: 

A) Ташкент қаласының тҥбіндегі Абдаллах 

ханды талқандауы 

B) Жетісу жерін қайтарып алуы 

C) Атлах шайқасында жеңісі 

D) Баба сҥлтанды жеңуі 

E) Сыр бойы қалаларын қайтарып алуы 

16.Махмуд Қашғари ӛмір сҥрген кезең: 

A) IX ғ. 

B) XI ғ. 

C) X ғ. 

D) XII ғ. 

E) XIII ғ. 

17.Кенесары ханның ӛмір сҥрген жылдары: 

A) 1802-1845 жж. 

B) 1802-1840 жж. 

C) 1803-1849 жж. 

D) 1802-1847 жж. 

E) 1802-1843 жж. 

18.Қазақстандық теміржол желілерін 

салынуы бойынша хронологиялық дҥрыс 

ретін анықтаңыз: 

VK.COM/OFFICIAL_GLOBUS

61                                                

  

1) Орынбор-Ташкент 2) Ацмола-Қарталы 3) 

Тҥркістан-Сібір 

A) 2.3.1 

B) 1.2.3 

C) 1.3.2 

D) 3.2.1 

E) 2.1.3 

19.―Жу патшасының тарихьГ шығармасында 

қаңлылар туралы жазьшған мәлімет: 

A) Қытаймен соғысын 

B) Кӛшпелілердің ӛмірі мен тҧрмысын 

C) Кӛптеген елдермен сауда байланысын 

D) Мемлекеттің қҧрылған уақытын 

E) Билеушілер тарихын 

20.«....§ 1. Орынбор шекара комиссиясы 

жанынан қырғыздардан 30 тәрбиеленушіге 

арналған мектеп ашылсын. 

§2. Мектепті ашудағы басты мақсат - 

қырғыздар арасында орыс тілі мен жазуын 

таратудан басқа,бил еу ш і -султан дар

  мен дистанция 

бастыктарының жанынан ордада басқару 

жӛніндегі хатшылар комитетіне лайықты 

адамдарды және басқа да тек қырғыздар 

тағайындалатын орындарға қызметкерлер 

даярлау болып табылады. 

§3. Мектеп тікелей шекара комиссиясының 

басқаруында болады, оның жҧмысын тікелей 

бақылау тӛрағаның жолдасына, ал ондай 

қызмет жоқ болса, не ол ҧзақ уақыт орнында 

болмайтын жағдайда, тӛрағаның қалауы 

бойынша жэне Орынбор әскери 

губернаторының бекітуімен комисия 

кеңесшілерінің біреуіне жҥктеледі. 

§4. Мектепте мыналар жҧмыс істейді: 

бақылаушысы (мектеп орналасқан ҥйде 

тҥратын), орыс тілі, таза жазу және есеп 

мҧғалімі, татар тілінің мҥғалімі мен 

мҥсылман дінінің ҥйретушісі. 

§5. Жоғарыда аталған қызметкерлерді 

тағайындау жэне жҧмыстан шығару тэртібі 

Орынбор қырғыздарын басқару туралы 

ережеде белғіленғен. 

§6. Мектепте бақылаушы және мҥғалім 

қызметтерін орындау нағыз қызмет болып 

саналады. 

§7. Бақылаушыға мектепті тікелей басқару 

жэне шәкірттерді бақылау тапсырылады. Бҥл 

қызметті атқаруға қажетті адамгершілік және 

басқа да қасиеттері бар отставкадағы 

офицерлер немесе азаматтық қызметтегі 

шенеуініктер таңдалынады ...». 

Ережені оқып, Орынбор шекара комиссиясы 

жанынан мектеп ашудың басты мақсатын 

анықтаңыз: 

A) қазақ ғалымдарының санын кӛбейту 

B) мҥсылман дінін ҥстануға тиым сапу 

C) қазақ балаларына тек жазу ҥйрету 

D) қазақтілінің қолдану аясын кеңейту 

E) қазактар арасында орыс тілін тарату 

 

2305 НҰСҚА 

1.  Мыс-тас дәуірінің Солтҥстік Қазақстан 

аумағынан табылған қонысы: 

A) Шебір 

B) Ботай 

C) Алексеев 

D) Музбел 

E) Пеньки 

2.  Ҥйсіндердің ордасы Қызыл Аңғар 

орналасқан жер: f 

A) Шу мен Кеген ӛзендерінің аралығы 

B) Тҥркістанның маңы 

C) Жоңғар ойпаты 

D) Ыстықкӛл мен Іле ӛзенінің оңтҥстік 

жағалауы 

E) Алакӛл жағалауы 

3.  Парсы тарихшысы Гардизидің жазуынша 

Қимақ еліндегі тайпалардың ішіндегі ең 

атақтысы: 

A) татар 

B) ланиқаз 

C) эймур 

D) байандур 

E) қимақ 

4.  Қаңлы елі бес иелікке бӛлініп, оларды 

басқарғандар: 

A) Тайпа кӛсемдері 

B) Ру ақсақалдары 

C) Тҥменбасылар 

D) Бектер 

E) Кіші хандар 

5.  Монгол империясының басты заңы: 

A) «Шыңғыснама» 

B) «Тарих» 

C) «Яса» (Жасақ) 

D) «Жылнамалар жинағы» 

E) «Алтын шежіре» 

6.  1950-1960 жж. іске қосылған цемент 

зауыты ашылды: 

A) Ақтӛбеде 

B) Семейде 

C) Екібастҧзда 

D) Қызылжарда 

E) Жамбылда 

7.  1856 жылы Қазалы бекінісін қоршап 

алды: 

A) Жанқожа Нҥрмҧхамедҧлы 

B) Жоламан Тіленшіҥлы 

C) Кенесары Қасымҥлы 

VK.COM/OFFICIAL_GLOBUS

62                                                

  

D) Сырым Датҧлы 

E) Махамбет Ӛтемісҧлы 

8.  Е.Пугачев бастаған шаруалар соғысына 

қатысқан қазақ жҥздері: 

A) Тек қана Кіші жҥз 

B) ¥лы және Орта жҥз 

C) Ҥш жҥздің ӛкілдері 

D) Орта және ¥лы Жҥз 

E) Кіші және Орта Жҥз 

9.  1960 жылдарда титан-магний комбинаты 

салынған қала: 

A) Успен 

B) Ӛскемен 

C) Қарқара 

D) Ембі 

E) Екібастҥз 

10.XIX ғасырдың 30-жылдары орыс ақыны 

А.С.Пушкин болған жерлер: 

A) Маңғыстау, Торғай 

B) Жетісу, Сырдария 

C) Омбы, Семей 

D) Орынбор, Орал 

E) Ӛскемен, Зайсан 

11.Кеңес әскерлерінің Ауғанстанға кірген 

жылы: 

A) 1979ж. 

B) 1965 ж. 

C) 1958ж. 

D) 1953 ж. 

E) 1990 ж. 

12.Қазақстан Республикасы ЕҚЫ¥-на 

тӛрағалық етті: 

A) 2011 жылы 

B) 2010 жылы 

C) 2007 жылы 

D) 2009 жылы 

E) 2008 жылы 

13.Беғазы-Дәндібай мәдениетінің ерекшелігі: 

A) Жерлеу орындары қҥрылыстарының 

ірілігі 

B) Еркек пен әйел қатар жерленген 

C) Жылқы сҥйектерінің кӛп кездесуі 

D) Екі жерлеу орындарының болуы 

E) Адам мен жылқы қатар жерленген  

J4. Тҥрік қағанаты екіге бӛлінген мерзімі: 

A) VII ғ. аяғында 

B) Vf\ ортасында 

C) VII ғ. басында 

D) VI ғ. ортасында 

E) V ғ. аяғында 

15.Тәуекел ханның билік еткен уақыты: 

A) XVI ғасырдың аяғында 

B) XV ғасырдың аягында 

C) XVII ғасырдың басында 

D) XV ғасырдың аяғы мен XVI ғасырдың 

басы 

E) XVI ғасырдың аяғы мен XVII ғасырдың 

басы 

16.Қышлақ хандыі ының сол қанатының 

орталығы: 

A) Қаялық 

B) Жент 

C) Сайрам 

D) Сығанақ 

E) Сауран 

17.Жоңғарларды ойсырата жеңген Аңырақай 

шайқасы ӛткен жер: 

A) Тобыл бойы 

B) Балқаш кӛлінің маңы 

C) Аягӛз ӛзеншің бойы 

D) Ертіс жағасы 

E) Зайсан кӛлінің маңы 

18.Қазақстандық теміржол желілерін 

салынуы бойынша хронологиялық дҧрыс 

ретін анықтаңыз; 

1) Орынбор-Ташкент 2) Ақмола-Қарталы 3) 

Тҥркістан-Сібір 

A) 2.3.1 

B) 3.2.1 

C) 1.2.3 

D) 1.3.2 

E) 2.1.3 

19.Ерте темір дәуірінде шаруашылықта 

болған ірі ӛзгерістер: 

A) Тайлааралық соғыстар жиіледі 

B) Сауда кҥшейді 

C) Кӛшпелі мал шаруашылығы толық 

қалыптасты 

D) Тесел і-кетпенді шаруашылық дамыды 

E) Ірі қалалар дамыды 

20.«...Штабс-ротмистр Шоқан Шыңғысҧлы 

Уәлиханов атты әскер қҥрамында қызмет 

етеді. Жиырма тӛрт жаста. Орта қырғыз-

қайсақ ордасының сҧлтандарынан шыққан, 

1853-1856 жылдардағы соғысты еске алу 

қҥрметіне Владимир лентасына тағылған 

мыс медальмен марапатталған. Сібір кадет 

корпусында тиісті ғылымдар курсын бітірген 

соң, офицер шені берілген. Қызметке Сібір 

кадет корпусын бітірген соң, он сегіз 

жасында корнет шенінде мың сегіз жҥз елу 

ҥшінші жылы қараша айының сегІзі кҥні 

кірісті. Атты әскер қатарына қабылданып, 

әскер бойынша берілген №245 бҧйрыққа 

сәйкес Сібір белдеулік казак әскерінің 6-

полкіне 1853 жылдың 6 желтоқсанында 

қызметке жіберілді... 1854 жылдың 12 

қазанынан бастап, Жеке Сібір корпусының 

командирі, инфантерия генералы 

VK.COM/OFFICIAL_GLOBUS

63                                                

  

Гасфорттың қарамағына жіберілген. 1856 

жылы қызметге ерекше кӛзге тҥскені ҥшіи 

поручик шені берілген. I860 жылы 7 сәуірде 

Қашқардың сипаттамасын тҥзгені ҥшін 

жоғары мархабатпен штабс-ротмистр шені 

беріліп, тӛртінші дэрежелі «Әулие 

Владимир» орденімен марапатталған. 

Дворяндық сайлау бойынша қызмет 

істемеген. Мерзімді уақыты келмесе де, 

шенін ӛсіруге лайық. Осы полкте қызмет 

еткен кезінде ерекшелік белгілері мен 

марапаттауға кедергі келтіретін жағдайларға 

ҥшыраған емес» 

Мәтін бойынша Ш.Ш. Уәлихановтың штабс-

ротмистр шенін алуына себепкер болған 

оқиғаны анықтаңыз: 

A) «Манас» жырын жазып алуы 

B) Аға сҥлтандық қызметі 

C) Қазақ жерінің картасын жасауы 

D) Қашқар жеріне сапары 

E) Черняев экспедициясына қатысуы 

жүктеу/скачать 1,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: