Тармақтардың кіріс және өзара өткізгіштігі.
Беттесу әдісін қолдана отырып электр тізбегінің кез келген тармағы үшін ток теңдеуін жазамыз, мысалы тармағы
(4.6)
Бұл теңдеудегі тоғы тармағының тоғы ал , және т.б. э.қ.к. бірінші, екінші және басқа тармақтарға қатысты. Осыған байланысты егер тоғы үшін э.қ.к. бағыты мен бағытталған оң бағытты таңдап алатын болсақ онда осы тармақтың құраушылары түрінде болады, ал басұа тармақтың э.қ.к. теріс таңбада болады.
(4.6) теңдеудің э.қ.к кезіндегі көбейткіші өткізгіштіктің өлшемдігіне ие болады. Сол себепті түрдегі екі бірдей индексі бар көбейткіштерді тармағының кіріс өткізгіштігі деп атаймыз, ал кері кіріс өткізгіштіктегі шаманы сол тармақтың кіріс кедергісі деп атаймыз. екі әртүрлі индексі бар кез келген көбейткішіті және тармақтың өзара өткізгішітігі деп атаймыз ал кері өзара өткізгіштіктегі шаманы сол тармақтың өзара кедергісі деп айтамыз.
Кіріс және өзара өткізгіштіктің бөлшектік мәні және тармақтың кедергісі келесі жолмен анықталуы мүмкін. Қарастырылған сұлбадағы барлық э.қ.к. нөлге теңестіреміз басқасын. Онда ток мұндағы
(4.7)
Әдетте, кез келген тармақтың кіріс кедергісі ток пен э.қ.к. қатынасынан тұрады, тармақтағы э.қ.к. нөлге тең кезінде ал кіріс кедергі тармақтардың кері кіріс өткізгіштігіне тең.
тармағына қосылған электр қозғаушы күші жалпы жағдайда барлық тармақтың токтарына теңей жағдайда тармағына. тармағындағы ток (4.6) теңдеумен анықталады басқа барлық э.қ.к. нөлге тең кезінде яғни мұндағы
(4.8)
, ескере отырып өзаралық қасиетте қалай болатындығын көруге болады.
Сонымен қатар кез келген екі тармақтағы өзара өткізгіштің анықталуы ток пен бір тармақтың э.қ.к. нен шығады, ал басқасы қалған тармақтағы э.қ.к. нөлге тең кезінде болады, ал екі тармақтың өзара кедергісі сол тармақтардың кері өзара өткізгіштіне тең.
Жалпы жағдайда кейбір тармақтың кіріс өткізгіштігі берілген тармақтағы және қалған тармақтағы өзара өткізгіштіктердің қосындысына тең яғни тармақ екі түйінмен байланысқан.
Мысалы, бірінші тармақтың кіріс кедергісі және , , өткізгіштіктердің қосындысына тең, яғни
Бұл қатынас Кирхгофтың бірінші заңына және өзаралық қасиеттен шығады және мұны электр тізбегін есептеу үшін қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: |