5 дәріс. Ерітінділер
жүктеу/скачать 55,15 Kb.
|
лекция 5
| Сутектік көрсеткіш. Таза су аз мөлшерінде өзін құрайтын иондарға диссоциацияланады:
H2O → H+ + OH , . K – судың диссоциация тұрақтысы; оның 22°С-дағы мәні тең: K = 1,8∙10-16. Судың өте аз мөлшері ғана иондарға ыдырайтындықтан теңдеудегі судың концентрациясын тұрақты шама деп есептеуге болады, ол 1 л. Массасын судың молярлық массасына бөлгенге тең: [H2O] = 1000/18 = 55,56 моль. Енді жоғарыдағы теңдеуді былай жазуға болады: [H+][OH ] = K∙[H2O] = Kс. Kс – судың иондық көбейтіндісі деп аталатын тұрақты шама. Судың иондық көбейтіндісінің сандық мәнін табамыз: Kс = [H+][OH ] = 1,8∙10-16 ∙55,56 = 1∙10-14. Таза суда сутегі ионының концентрациясы гидроксид ионының концентрациясына тең, өйткені судың бір мелекуласында бір Н+ бір ОН түзіледі, яғни бұл иондардың әрқайсысының 22°С-дағы концентрациясы өзара тең болады: . Ерітіндінің қышқылдығын немесе сілтілігін анықтау үшін сутегі иондарының конценрациясын қолданады. Бұл жағдайда бейтарап орта үшін [H+] = 10-7, сілтілік ортада [H+] > 10-7, қышқылдық ортада [H+] < 10-7. Сутектік көрсеткіш деп сутек иондары концентрациясының теріс таңбамен алынған ондық логарифмін айтады: . Гидролиз дегеніміз – тұз иондары мен су иондары әрекеттескенде әлсіз электролит түзілуі нәтижесінде ерітіндідегі сутегі және гидроксид иондары өзгеруі арқылы жүретін реакцияны айтады. Гидролизге келесі тұздар ұшырайды: әлсіз қышқыл және күшті негіз; әлсіз негіз және күшті қышқыл; әлсіз қышқыл және әлсіз негіз. Күшті негіз және күшті қышқыл гидролизденбейді, нәтижесінде бейтараптану процесі жүреді. Әлсіз қышқыл және күшті негіз арасындағы гидролиз (натрий ацетаты): CH3COONa + H2O = CH3COOH + NaOH, CH3COO + H2O = CH3COOH + OH . Бұл жағдайда анион тұзы гидролизге ұшырайды, нәтижесінде ОН- ион түзіледі. Реакция ортасы – сілтілік. Әлсіз негіз және күшті қышқыл арасындағы гидролиз: NH4NO3 + H2O = NH4OH + HNO3, NH + H2O = NH4OH + H+. Бұл жағдайда тұздың катионы Н+ түзіледі . Реакция ортасы – қышқылдық. Әлсіз негіз және әлсіз қышқыл арасындағы гидролиз: CH3COONH4 + H2O = CH3COOH + NH4OH, CH3COO + NH + H2O = CH3COOH + NH4OH. Гидролиз бұл жағдайда катионды және анионды бірден екі әлсіз электролит түзіледі. жүктеу/скачать 55,15 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|