5-Дәріс Тақырыбы: «Атмосфераның сапасы және оны экологиялық нормалау»


Атмосфералық ауаға зиянды заттардың әсері



бет2/2
Дата26.10.2022
өлшемі284 Kb.
#154911
1   2

Атмосфералық ауаға зиянды заттардың әсері

  • ТІКЕЛЕЙ
  • ЖАНАМА

Экологиялық нормативтер

  • ШРК – зиянды заттектердің рұқсат етілген концентрациясы
  • ШРД – әсер етудің шекті рұқсат етілген деңгейі
  • ШРШ – зиянды заттардың шекті рұқсат етілген шығарындысы
  • ШРТ – зиянды заттардың шекті рұқсат етілген төгіндісі
  • ШРЖ – қоршаған ортаға түсетіншекті рұқсат етілген жүктеме

Атмосфералық ауаның нормативтері

  • Максималды (ШРКмб) – 30 минут уақыт аралығында адамға рефлекторлық реакция (иісті сезу, аллергиялық реакция және т.б.) тудырмайтын концентрация (мг/м3).
  • Орта тәуліктік (ШРКот) – 24 сағат аралығында тыныс алу кезінде адамға зиянды әсер етпейтін (жалпы токсикологиялық, канцерогенді, мутагенді) концентрация (мг/м3).
  • Атмосфералық ауадағы әр ластаушы зат үшін санитарлық-гигиеналық талаптар бойынша келесі шарт орындалуы қажет:
  • мұнда Сi – зиянды заттың жерге жақын қабаттағы (жер бетінен 2 м биіктік) факталы концентрациясы, мг/м3; ШРКi – ластаушы заттардың шекті рұқсат етілген (ШРК) максималды бір жолдық концентрациясы, мг/м3

ШРК -1 м³ ауаның құрамындағы ластаушы заттардың адамдардың денсаулығына әсер етпейтіндей мөлшері.

  • ШРК -1 м³ ауаның құрамындағы ластаушы заттардың адамдардың денсаулығына әсер етпейтіндей мөлшері.
  • Егер J > 1 ден үлкен болса, ауаның ластану қаупі бар
  • Егер J <1 ден кіші болса, ауаның ластану қаупі жоқ

ҚР ластаушы заттардың ШРК

  • N
  • Заттар
  • Қауіптілік класы
  • ШРКМб, мг/м³
  • ПДКОТ, мг/м³
  • 1
  • Көміртегі оксиді (СО)
  • 4
  • 5
  • 3
  • 2
  • Азот диоксиді (NO2)
  • 3
  • 0,2
  • 0,04
  • 3
  • Азот оксиді (NO)
  • 3
  • 0,4
  • 0,06
  • 5
  • Метан
  • -
  • 50 (ОБУВ)
  • -
  • 6
  • Күкірт диоксиді (SO2)
  • 3
  • 0,5
  • 0,05
  • 7
  • Аммиак
  • 4
  • 0,2
  • 0,04
  • 8
  • Күкірт сутегі
  • 2
  • 0,008
  • -
  • 9
  • Озон
  • 1
  • 0,16
  • 0,03
  • 10
  • Формальдегид
  • 2
  • 0,05
  • 0,01
  • 11
  • Фенол
  • 2
  • 0,01
  • 0,006
  • 12
  • Бензол
  • 2
  • 0,3
  • 0,1
  • 13
  • Толуол
  • 3
  • 0,6
  • -
  • 14
  • Параксилол
  • 3
  • 0,3
  • -
  • 15
  • Стирол
  • 2
  • 0,04
  • 0,002
  • 16
  • Этилбензол
  • 3
  • 0,02
  • -
  • 17
  • Нафталин
  • 4
  • 0,007
  • -
  • 18
  • Жүзгінді заттар PM10
  • -
  • 0,3
  • 0,06
  • 19
  • Жүзгінді заттар PM2,5
  • -
  • 0,16
  • 0,035
  • I – төтенше қауіпті
  • II – жоғары қауіпті
  • III – орташа қауіпті
  • IV – қауіптілігі аз
  • Қауіптілігіне байланысты ластаушы заттардың қауіптілік кластарға жіктелуі

Эффектілер

  • НЕЙТРАЛИЗАЦИЯ
  • СУММАЦИЯЛАР
  • СМОГ

Ауадағы зиянды заттардың ШРК критерилері

  • Елді мекен зоналары
  • (атмосферадағы ластаушы заттектер
  • Тәулік бойы әсер етеді)
  • Жұмыс зоналары (зиянды ластаушы заттар
  • 6-8 сағаттық уақыт аралығында әсер етеді)


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет