ұсыныңыз (6.2-тапсырма).
оқушылардың математикалық сауаттылығын дамытумен байланысты.
оқушылардың функционалдық сауаттылығының бір бағыты болып саналады.
мұғалімдер үшін маңызды міндет болып табылады.
қолдану қабілетін анықтауға бағытталған.
PISA зерттеуінде ойлау, дəйектеу, мəселені қою жəне шешу, модельдеу,
нəтижелерді ұсынудың түрлі əдістерін пайдалану секілді қабілеттер
бағаланады. Халықаралық емтиханға қатысушылардың оқу біліктілігі үш
оқу-танымдық түрлері бойынша бағаланады – жаңғырту(қайталау), қолдану
жəне пайымдау.
23
Біздің еліміз зерттеудің төрт цикліне қатысты (2009, 2012, 2015, 2018 ж.).
2021 жылы өтетін зерттеуге дайындық үстінде.
24
PISA-2015 зерттеуінде ЭЫДҰ мемлекеттерге 15 жастағы оқушылардың
«Мəселелерді бірлесіп шешу» (МБШ) дағдыларын бағалауды ұсынды.
Қазіргі таңда PISA жобасы əртүрлі опциларды, оның ішінде «қаржы
сауаттылығы»,
«мəселені
бірлесіп
шешу»,
«жаһандық
құзыреттілік»
бағыттарын ұсынуда.
25
Қазақстан
2018
жылы
математикалық,
жаратылыстану жəне оқу
сауаттылығымен қатар зерттеудің жаңа «жаһандық құзыреттілік» бағытына
қатысты.
26
Зерттеуге қатысушы оқушылардың функционалды сауаттылық деңгейі
таблица, диаграмма, график, сурет жəне сызбалар түрінде берілген
тапсырмалар арқылы анықталады.
Тест тапсырмалары жауаптың үш түрін қарастарады: еркін құрастырылған
(толық жəне негізделген жазбаша жауап),
жабық құрастырылған жауап
(оқиғаны ретімен орналастыру, қажетті сөзді немесе цифрды жазу)
жəне
берілген жауап нұсқасынан таңдау жасау
((a, b, c, d) жауап нұсқаларының
бірін таңдау).
Тапсырма жауаптары оқушылардан бірнеше таблица мен графиктерде
берілген ақпараттармен бір уақытта жұмыс істей білу қабілеттерін талап етеді.
27
Халықаралық бағалау 15 жастағы білім алушылардың құзыреттілігін алты
деңгей бойынша бағалауды қарастырады. Халықаралық бағалаудың «Ең
жоғарғы» (5 жəне 6 деңгей) бағасын ақпаратты сыни тұрғыдан бағалай білуі,
мəтінді ұғыну мен интерпретациялау, қорытындыны дəлелдеп, өзінің
болжамдарын ұсына алатын, дағдыларын көрсете білетін оқушылар иелене
алады.
3-4 деңгейге жаңа ақпаратты табу үшін білімі мен шеберліктерін қолдана
алатын қабілеттері сəйкес келеді. 2-деңгейде қарапайым күнделікті өмірде өз
білімі мен дағдысын қолдана білу ептілігі бағаланады. Оқушылардың
қарапайым базалық білімін көрсете білуі «Ең төменгі» 1-ші жəне 1-ден төмен
деңгейге сəйкес.
ЭЫДҰ-ның анықтауы бойынша тек қана бірінші жəне 1-ден төмен
деңгейдің тапсырмаларын орынған оқушылар «функционалды сауатсыз» деп
есептеледі
28
Сонымен, оқушылардың математиканы əртүрлі жағдайларда тұжырымдау,
қолдану жəне түсіндіру қабілеті математикалық сауаттылық ретінде
анықталады.
29
PISA зерттеуі оқушылардың əртүрлі өмірлік жағдайлардағы қабылдаған
жеке шешімдерін негіздеу үшін математикалық білімдерін қолдана білу
қабілеттерін бағалайды. Зерттеуге қатысушылар тапсырмада берілген
ақпаратты өздеріне таныс концепцияларды, процедуралар мен фактілерді
қолдана отырып түсіндіре білулері қажет. Сондай-ақ, сыни ойлау мен талдау
жасай білу дағдыларын көрсетулері тиіс.
30
Математикалық тапсырмалар мазмұны квантитативтік (сандық), кеңістік
жəне ықтималдылық теорияларын қарастырады. Халықаралық зерттеу
сұрақтарының ерекшелігі - оқушылар тест тапсырмаларын орындау
барысында күнделікті өмірлік жағдаяттарға байланысты математикалық
пайымдауларды қолданудың маңыздылығын түсінеді.
31
Халықаралық сарапшылар PISA жобасында «Математикалық сауаттылық»
бағытының негізін қалайтын екі принципті қарастырады: «Фундаметалды
математикалық идеялар», «Математикалық құзыреттілік».
Достарыңызбен бөлісу: