Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Факультеті: «География және табиғатты пайдалану»
Кафедрасы: Тұрақты даму бойынша ЮНЕСКО
ПРАКТИКАЛЫҚ ЖҰМЫС № 6
Тақырыбы: АУА АЛМАСУДЫҢ ҚАЖЕТТІ ЖИІЛІГІН ЕСЕПТЕУ ЦЕХ ҮЙ-ЖАЙЫНДА
Орындаған: Сабырбаева Н. Қ.
Тексерген: Абдибаттаева М. М.
Алматы – 2020 жыл
№ 6 практикалық тапсырма
АУА АЛМАСУДЫҢ ҚАЖЕТТІ ЖИІЛІГІН ЕСЕПТЕУ
ЦЕХ ҮЙ-ЖАЙЫНДА
Vп көлеміндегі бөлмедегі ауа алмасудың қажетті жиілігін анықтау қажет, егер оған Vd (кесте) көлеміндегі аппараттың тығыздығы арқылы газ ағып кетсе. 1, 2). Берілген ауа құрамында қоспалар жоқ. Қорытынды жасаңыз және қажетті ұсыныстар беріңіз.
Кесте 1 Есептеу үшін бастапқы деректер
|
|
|
|
Бастапқы деректер
|
|
|
Vп мз
|
Vd мз
|
t, оС
|
Газдың атауы
|
қор коэффициенті
|
Қысымға тәуелді с коэффициенті
|
Газдың молекулалық массасы
|
1
|
600
|
10
|
180
|
Сероуглерод
|
1,5
|
0,121
|
76
|
2
|
700
|
12
|
180
|
Сероуглерод
|
1,0
|
0,166
|
76
|
3
|
800
|
14
|
150
|
Сероуглерод
|
1,3
|
0,121
|
76
|
4
|
900
|
16
|
100
|
Сероводород
|
1,1
|
0,166
|
34
|
5
|
1000
|
18
|
125
|
Сероуглерод
|
1,2
|
0,231
|
76
|
6
|
1200
|
20
|
125
|
Аммиак
|
1,5
|
0,151
|
17
|
7
|
1300
|
22
|
100
|
Аммиак
|
1,0
|
0,166
|
17
|
8
|
1400
|
25
|
90
|
Аммиак
|
1,2
|
0,121
|
17
|
9
|
1500
|
28
|
80
|
Фтористый водород
|
1,0
|
0,166
|
20
|
10
|
1600
|
30
|
70
|
Фтористый водород
|
1,2
|
0,141
|
20
|
11
|
1200
|
40
|
35
|
Этилацитат
|
1,5
|
0,121
|
88
|
12
|
1000
|
15
|
40
|
Бутилацетат
|
1,4
|
0,231
|
116
|
13
|
800
|
45
|
70
|
Ацетон
|
1,5
|
0,166
|
58
|
14
|
1500
|
30
|
120
|
Ацетон
|
1,3
|
0,121
|
58
|
15
|
600
|
15
|
160
|
Сероводород
|
1,1
|
0,231
|
34
|
16
|
1100
|
20
|
70
|
Этилацетат
|
1,0
|
0,166
|
88
|
17
|
500
|
10
|
45
|
Бензол
|
1,2
|
0,121
|
78
|
18
|
1500
|
50
|
25
|
Аммиак
|
1,3
|
0,166
|
17
|
19
|
1200
|
14
|
100
|
Метанол
|
1,1
|
0,121
|
32
|
20
|
960
|
25
|
50
|
Ацетон
|
1,5
|
0,166
|
58
|
Таблица 2
Жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың рұқсат етілген шекті концентрациясы
Заттар
|
Кластық қауіптілік
|
Шекті рұқсат етілген концентрация, ПДҚП , мг / м3
|
Амилацетат
|
4
|
100
|
Аммиак
|
4
|
20
|
Ацетон
|
4
|
200
|
Бензол
|
2
|
5
|
Бутилацетат
|
4
|
200
|
Ксилол
|
3
|
50
|
Сероводород
|
2
|
10
|
Сероуглерод
|
2
|
10
|
Скипидар (в пересчете на С)
|
4
|
300
|
Спирт метиловый (метанол)
|
3
|
5
|
Спирт бутиловый
|
3
|
10
|
Стирол (метилстирол)
|
3
|
5
|
Толуол
|
3
|
50
|
Фенол
|
3
|
0,3
|
Формальдегид
|
2
|
0,5
|
Фтористый водород
|
2
|
0,5
|
Этилацетат
|
4
|
200
|
МӘСЕЛЕНІ ШЕШУДІҢ НҰСҚАУЛАРЫ
1.Үй-жайға өтетін газдың мөлшері (q, кг / сағ),
q=ηcVa , (1)
η
|
– қор коэффициенті;
|
с
|
- аппарат ішіндегі қысымға тәуелді коэффициент;
|
Va
|
– аппараттың көлемі, м3;
|
М
|
– газдың молекулалық массасы;
|
Т
|
– аппараттағы газдың абсолютті температурасы, К.
|
Шешуі: q=ηcVa =1,3×0.166×50 =3кг/сағ
2.Үй-жайдан сорылатын ауа көлемі (L, м3 / сағ),
Мұн: СПДК – жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың шекті рұқсат етілген концентрациясы, мг/ м3 (кестені қараңыз. 2).
Шешуі:
3. Ауа алмасу жиілігі (к, рет/сағ),
Шешуі:
4.Алынған нәтижені ұсынылған мәнмен салыстыру және егер жалпы алмасу желдеткішінің ауа алмасуының есептік еселігі нормативтен артық болса (3-10 рет/сағ), жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың концентрациясын төмендету бойынша аппаратуралық және технологиялық шараларды ұсыну.
№ 2 тапсырма
ЖАЛПЫ АЛМАСУ МЕХАНИКАЛЫҚ ЖЕЛДЕТУДІ ЕСЕПТЕУ
ЦЕХТА БІР МЕЗГІЛДЕ АУАҒА ШЫҒАРУ КЕЗІНДЕ
БІРНЕШЕ ЗИЯНДЫ ЗАТТАРДЫҢ ЖҰМЫС АЙМАҒЫ
Кестеде көрсетілген мөлшерде бірнеше зиянды заттар жұмыс аймағының ауасына бір уақытта шығарылған кезде цехтағы жалпы алмасу механикалық желдетуді есептеу қажет. Кесте 3. Атмосфералық ауадағы зиянды заттардың құрамы елді мекендердің атмосфералық ауасындағы шекті рұқсат етілген концентрацияның 30% - на тең болуы тиіс. Механикалық желдету кезінде ауа алмасудың максималды рұқсат етілетінін ескере отырып, қорытынды жасаңыз және қажетті ұсыныстар беріңіз.
Сағатына 10 рет.
Кесте 3
Бастапқы деректер
|
|
|
|
Бөлінетін заттардың саны, г / с
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
18
|
12500
|
150
|
75
|
75
|
-
|
-
|
-
|
300
|
-
|
-
|
-
|
20
|
ЖҰМЫСТЫ ОРЫНДАУ ТӘРТІБІ
Көрсетілген заттардың буларының шекті рұқсат етілген концентрациясының мәнін табыңыз 1,2.., i
Зиянды заттардың құрамын қабылдау 1, 2, ...,і сыртқы атмосфералық ауада тиісінше С1 = 0,3 ПДК1; С2 = 0,3 ПДК2;
Сi = 0,3 ПДКi ПДК1, мұндағы ПДК2, ПДКi - заттардың шекті жол берілетін шоғырлануы 1, 2...i елді мекендердің атмосфералық ауасында (кесте 4), 1, 2,..., і көрсетілген заттардың буы үшін ауыстырылатын ауаның мөлшерін (Li м3/сағ) жеке анықтаңыз,
Мұн: qi
|
– бөлінетін і-ші заттың мөлшері, г / сағ;
|
Сi
|
-сыртқы ауадағы i-ші зат буының концентрациясы (кесте. 1), мг / м3.
|
СПДКi
|
– жұмыс аймағының ауасындағы i-ші зат буларының шекті рұқсат етілген концентрациясы (кесте. 2), мг / м3.
|
Шешуі: 1.Бензол
2.Стирол
Барлық зиянды заттар шығарылған кезде жұмыс бөлмесінде жалпы алмасу желдеткішімен ауыстырылуы қажет ауаның ең көп мөлшерін (L, м3/сағ) анықтаңыз:
Шешуі:
3 формула бойынша цех үшін ауа алмасу жиілігін есептеңіз.
Шешуі:
Нәтижені ұсынылған мәнмен салыстырыңыз, егер жалпы алмасу желдеткішінің ауа алмасуының есептік еселігі нормативтен көп болса (3-10 рет/сағ), жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың концентрациясын төмендету бойынша аппараттық және технологиялық шараларды ұсыныңыз.
Кесте 4
Елді мекендердің атмосфералық ауасындағы зиянды заттардың рұқсат етілген шекті шоғырлануы
Заттар
|
Рұқсат етілген шекті концентрация, мг / м3
|
Максималды
|
Орташа тәуліктік
|
Аммиак
|
0,2
|
0,2
|
Бензол
|
1,5
|
0,3
|
Стирол
|
0,003
|
0,003
|
Достарыңызбен бөлісу: |