Қорытынды: ток көзінің ЭҚК-ін және оның кедергісін анықтадық.
11 КЛАСС. 1- зертханалық жұмыс. Жарықтың интерференциясын және дифракциясын бақылау. Құрал – жабдықтар: 1) шыны пластиналар – 2 ; 2) қыздыру қылы түзу шам ( сыныпқа біреу ); 3) жарықтандырылған фотопленка ; 4 ) ұстараның жүзі.
Жұмыстың мақсаты: Интерференция және дифракция құбылыстарын бақылау.
Жұмыстың барысы: Жарықтың интерференциясын бақылау. 1. Екі шыны пластинаны мұқият сүртіңдер, екеуін қосып , оларды бір – біріне саусақпен қысыңдар.
2. Пластиналарды күңгірт реңде шағылған жарықта қараңдар. Осы кезде пластиналарды олардан жарқырап шағылған жарық болмайтындай етіп ұстаңдар.
3. Пластиналардың жанасатын жерлерінде пайда болатын айқын түрлі – түсті тұйық сызықтарды бақылаңдар.
4. алынған интерференциялық көріністің ақ қабатының қалыңдығына сай физикалық және орналасуының өзгерістерін бақылаңдар.
5. интерференцияны өтетін сәуледе бақылап көріңдер.
Жарықтың дифракциясын бақылау.1. Фотопленкада ені 0,5 мм саңылау жасаңдар.
2. Саңылауды вертикаль етіп, көзге тақап ұстаңдар.
3. Саңылау арқылы вертикаль орналасқан шамның қылына қарап отырып, оның екі жағындағы түрлі – түсті жолақтарды бақылаңдар (дифракциялық спектр).
4. Саңылаудың енін 0,5 мм-ден 0,8 мм-ге өзгерте отырып, дифракциялық спектрдің қалай өзгеретінін байқаңдар.
Бақылау сұрақтары: Жарықтың интерференциясы кез келген жағдайда бола ма? Оны барлық кездерде де бақылауға бола ма?
Қай жарықта интерференцияны бақылау оңай : өтетін немесе шағылған?
Егер саңылаудың жолына жарық сүзгіштерін қойса , дифракциялық кескін қалай өзгерер еді? Мұны тәжірибеде тексеріп көріңдер.Дифракциялық кескін ені өзгереді.
Көзіңді сығырайтып , шамның қылына қара. Не көрдің? Көзіңді сығырайтуыңа қарай кескін қалай өзгереді? Кескін өлшемі өзгереді.
Дифракциялық спектрдің дисперсиялық спектрден айырмашылығы неде? Толқын ұзындығы мен жиілігіне байланысты.
