4-тоқсан бойынша балл қоюкестесі
№
|
Жауабы
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
|
1
|
|
2
|
|
1
1
|
|
3
|
,
,
|
1
1
1
|
|
4
|
а)
|
1
1
|
|
5
|
|
1
1
1
1
|
|
6
|
1. 𝛽, 2. 𝛾,
3. 𝛼, 4. 𝛾,
5. 𝛼, 6. 𝛽,
|
1
1
1
|
|
7
|
а) 1 м.а.б. = 1,6605·10-27 кг
|
1
|
|
б)
|
1
1
|
|
с)
|
1
1
|
|
д) (A=7)
|
1
1
|
|
8
|
Гелий
|
1
1
|
|
9
|
а) Ядролық ылырау реакциясы
Ядролық реакторларда жүзеге асырылады.
|
1
1
|
|
б) Ұқсастығы: атомдардың ядроларын бөлетін немесе біріктіретін реакциялар арнайы қондырғыларда орындалады;
Айырмашылығы: жеңіл ядродағы энергия тек оларды бір ядроға біріктіргенде ғана босайды;
Ауыр ядродағы энергия тек оны бөлгенде ғана босайды;
|
1
1
|
|
10
|
Физикадағы және техникадағы жетістіктердің адам көзқарасының өзгеруіне ықпалын түсіндіріңіз
|
1
1
|
|
|
Жалпы ұпай саны
|
30
|
|
«Физика» пәнінен
тоқсандық жиынтық бағалаудың спецификациясы
10-сынып
І тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Тапсыр ма саны*
|
№ тапсыр ма*
|
Тапсырма түрі*
|
Орындау уақыты, мин*
|
Балл*
|
Бөлім бойынша балл
|
1.1
Кинематика
|
10.1.1.6 - сандық және графиктік есептерді шығаруда кинематика
теңдеулерін қолдану
|
Қолдану
|
3
|
1-2
|
КТБ
|
8
|
7
|
11
|
10.1.1.10 - көкжиекке бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалысы кезіндегі
кинематикалық шамаларын анықтау
|
Қолдану
|
3
|
КТБ
|
5
|
4
|
1.2
Динамика
|
10.1.2.1 - бірнеше күштің әрекетінен болатын дененің қозғалысына есеп шығарудың алгоритмдерін құру
|
Қолдану
|
2
|
4
10
|
ТЖ
|
4
|
2
|
4
|
10.1.2.3 - материалдық нүктенің гравитациялық өріс кернеулігі мен потенциалының қашықтыққа тәуелділік
графигін түсіндіру
|
Жоғары деңгей дағдылары
|
5
|
ТЖ
|
5
|
2
|
1.3 Статика
|
10.1.3.2 - әртүрлі тепе-теңдікті түсіндіру кезінде себеп-салдар байланысын орнату
|
Қолдану
|
1
|
6
|
ҚЖ
|
3
|
1
|
1
|
1.4 Сақталу заңдары
|
10.1.4.1 - сақталу заңдарын сандық және эксперименттік есептерді шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
7
|
ТЖ
|
5
|
3
|
3
| |
1.5
Сұйықтар мен газдардың механикасы
|
10.1.5.2 - үзіліссіздік теңдеуі мен Бернулли теңдеуін эксперименттік,
сандық және сапалық есептерді шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
3
|
8
11
|
ТЖ
|
6
|
3
3
|
6
|
10.1.5.3 - Торричелли теңдеуін
эксперименттік, сандық және сапалық есептерді шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
9
|
ТЖ
|
4
|
2
|
2
|
Барлығы:
|
|
|
|
|
40
|
30
|
30
|
Ескерту:* - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
|
Физика пәнінен І тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Радиусы 20см дөңгелек 2,14 рад/с тұрақты бұрыштық үдеумен қозғалады. Қозалыс басталғаннан кейінгі бірінші секундтың аяғындағы
(а) бұрыштық жылдамдықты [1]
(b) сызықтық жылдамдықты [1]
(c) тангенсиал үдеуді [1]
(d) центрге тартқыш үдеуді [1]
(e) толық үдеуді есептеңіз [1]
2. Поездың жылдамдығы 20 с ішінде 72-ден 54 км/сағ –қа дейін кеміді.
(а) жылдамдықтың уақытқа тәуелділігінің формуласын жазыңдар [1]
(b) осы тәуелділіктің графигін сызып көрсетіңіз [1]
3. Ұзындығы 5 м, биіктігі 4 м көлбеу жазықтықта массасы 40 кг, үйкеліс коэффициенті 0,2 жүк жатыр. Осы жүкті ұстап тұру үшін, жазықтық бойымен бағытталған қандай [1]
(a) күш әсер етуі керектігін есептеңіз [1]
(b) бірқалыпты жоғары сүйреген кездегін есептеңіз [1]
(c) 1 м/с үдеумен сүйреген кездегін есептеңіз [1]
4. Реактивті ұшаққа вертикаль бағытта 500кН ауырлық күші және 550 кН көтеру күші, ал горизонталь бағытта 162 кН ауаның кедергі күші әсер етеді. Теңәрекетті күшті табыңыз [2]
5. График бойынша 5м және 10 м қашықтықтағы өріс потенциалын
есептеңіз
[2]
6. Тепе-теңдік күйінен шығарылған дене одан әрі тепе-теңдік күйден ауытқитын тепе-теңдік түрі
a) Орнықты
b) Орнықсыз
c) Талғаусыз
d) Қолдаусыз
e) Қолдаулы [1]
7. Массасы 150 г шайбаның импульсі массасы 7 г 500 м/с жылдамдықпен ұшып келе жатқан оқтың импульсіне тең болу үшін, шайба қандай жылдамдықпен ұшуы тиіс екенін анықтаңыз. [3]
8. Көлденең құбырдың кең бөлігіндегі су 1,4 кПа қысымда 7 см/с жылдамдықпен ағады. Құбырдың тар бөлігінде 1,3 кПа.
(a) үйкеліс күшін ескермей, құбырдың тар бөлігіндегі ағыс жылдамдығын табыңыз. [3]
9. Құбырдың кең жеріндегі судың ағыс жылдамдығы 10 м/с. Диаметрі осыдан 4 есе тар жеріндегі судың ағыс жылдамдығын табыңыз. [2]
10.Реактивті ұшақтың массасы 60 т , двигателінің тарту күші 90 кН болса,ол екпін алғанда қандай үдеумен қозғалатынын есептеңіз. [3]
11. Өзеннің ағысы арнасы кең және тар жеріндегі ағыс түрлерін анықтаңыз; Ламинарлық және турбуленттік ағыстардың екі айырмашылығын көрсетіңіз.
а) өзен арнасының ағыс түрлерін; [1]
б) ламинарлық және турбуленттік ағыстардың айырмашылығын; [2]
Балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
ω =ℇt =2.14 рад/с
ϑ =ωR = 0.42 м/с
a =υ2/R =2.14 м/с2
a =υ/t =0.42 м/с2
|
5
|
|
2
|
a=υ –υ0/t =
0.25 м/с2
|
2
|
|
3
|
F=mg=400 H
F=μmg = 8.0 H F= ma=40 H
|
4
|
|
4
|
F= 112 H
|
2
|
|
5
|
U=Ed=50 B
U= Ed= 200 B
|
2
|
|
6
|
b
|
1
|
|
7
|
υ =P/m = 23,3 м/с
|
3
|
|
8
|
υ =P2υ1 / P1 = 0.065 м/с
|
3
|
|
9
|
Судың ағыс жылдамдығы құбырдың ауданына кері пропорционал болғандықтан судың ағыс жылдамдығы артады
|
2
|
|
10
|
a=F\ m = 1,5м\с2
|
3
|
|
11
|
а) ламинарлық
b)ламинарлық ағыс кезінде ағын түтігінің қимасының ауданы сақталады.Ал турбуленттік ағыс кезінде иірімдер пайда болады
|
3
|
|
«Физика» пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Тапсыр ма саны*
|
№ тапсырма*
|
Тапсырма түрі*
|
Орындау уақыты, мин*
|
Балл*
|
Бөлім бойынша балл
|
2.1 Молекулалық кинетикалық теорияның негіздері
|
10.2.1.1 Температура мен молекулалардың ілгерілемелі қозғалысының орташа кинетикалық энергиясының байланысын сипаттау
|
Қолдану
|
1
|
1
|
ТЖ
|
3
|
3
|
7
|
10.2.1.3 Молекулалық кинетикалық теорияның негізгі теңдеуін есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
2
|
ТЖ
|
4
|
4
|
2.2 Газ заңдары
|
10.2.2.1 - идеал газ күйінің негізгі теңдеуін есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
2
|
3
4
|
КТБ
ТЖ
|
6
|
2
3
|
7
|
10.2.2.5 - газ заңдарын сандық және графиктік есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
6
|
ТЖ
|
4
|
2
|
2.3 Термодинамика негіздері
|
10.2.3.2 Термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге және адиабаталық процеске қолдану
|
Қолдану
|
3
|
5
7
8
|
ТЖ
ҚЖ
ТЖ
|
8
|
2
2
3
|
12
|
10.2.3.3 - идеал жылу қозғалтқышы үшін Карно циклін сипаттау
|
Қолдану
|
1
|
9
|
ҚЖ
|
2
|
2
|
10.2.3.4 - жылу қозғалтқышының пайдалы әсер коэффициенті формуласын есептерді шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
10
|
ТЖ
|
7
|
3
|
2.4 Сұйық және қатты денелер
|
10.2.4.4 - серпімді деформация кезіндегі Юнг модулін анықтау
|
Қолдану
|
1
|
11
|
ТЖ
|
6
|
4
|
4
|
Барлығы:
|
40
|
30
|
30
|
Ескерту:* - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
|
Физика пәнінен ІI тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. 1. Орташа кинетикалық энергияның қалай өзгеретін себебін түсіндіріңіз;
1.2 Егер аргонның температурасын 2 есе арттырса, онда орташа кинетикалық энергиясы қалай өзгеретінің көрсетіңіз.
2. T=300 K температурадағы газдың тығыздығы ρ=1,2 кг/м3 , ал молекуланың орташа квадраттық жылдамдығы ϑ=500 м/с.
2.1. газдың қысымын анықтаңыз (k=1,38∙10-23 Дж/К);
2.2.осы газдың молекуласының концентрациясын есептеңіз.
3. Массасы 5 кг, мольдік массасы 4∙10-3 кг/моль газдың 500 K температурадағы қысымы 150 кПа. Газ тұрған ыдыстың көлемін анықтаңыз (R=8,31 Дж/моль∙К) (бірнеше жауапты таңдаңыз).
A) 34600 л
B)34,6 м3
C)48500 л
D)48,5 м3
E)0,346 м3
4. Қалыпты жағдайдағы ауаның тығыздығы ρ=1,29 кг/м3.(p0=100, T0=273 K, R=8,31 Дж/моль∙К). Ауаның молярлық массасын есептеңіз.
5.170C температурадағы көлемі 4 л газдың 770C температурада көлемі қандай болатынын есептеңіз?
6. Идеал газ күйі суреттегі график бойынша өзгерген. 1-күйде газ температурасы T0 болса, онда 3- күйдегі газ температурасын анықтаңыз.
7. Термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерде қолдану кестесін толтырыңыз.
Газ күйлерінің өзгеру процессі
|
Алынған жылу мөлшері
|
Атқарылған жұмыс
|
Ішкі энергияның өзгерісі
|
Термодинамиканың І заңы
|
Изотермиялық
|
|
|
|
|
Изобаралық
|
|
|
|
|
Изохоралық
|
|
|
|
|
Адиабаталық
|
|
|
|
|
8. Массасы m = 1,4 кг азоттың температурасы адиабаталық ұлғаю нәтижесінде 20 К-ға төмендеді. Ұлғаю кезінде газ қандай жұмыс жасады? (R=8,31 Дж/моль )
9. Карноның тура цикілі берілген. Графикте көрсетілген процестердің аттарын жазып, өзгерісін көрсетіңіз
10. Іштен жану қозғалтқышы 2 кг бензин шығындай отырып, 2,3∙104 кДж-ге тең пайдалы жұмыс жасады. Бензиннің меншікті жану жылуы 4,6∙104 кДж/кг.
10.1. Іштен жану қозғалтқышының толық жұмысын анықтаңыз;
10.2. Қозғалтқыштың ПӘК-ін есептеңіз;
10.3. Салқындатқышқа беретін жылу мөлшері неге тең?
11. Көлденең қимасы 1мм2 және ұзындығы 1 м, 0.2кH-ға тең оған жүктеме түсіргенде болат сым 1 мм ұзартылды.
11.1. Серпімділік модулін анықтаңыз;
11.2. Болаттың механикалық кернеуін есептеңіз.
Балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1.1.
|
Температура артқан кезде, газ молекулаларының қозғалыс жылдамдығы артады, нәтижесінде молекулалардың орташа кинетикалық энергиясы да артады.
|
1
|
|
молекулалардың орташа кинетикалық энергиясы температураға тура пропорционал
|
1
|
|
1.2.
|
екі есе артады
|
1
|
|
2.1.
|
р= = = Па = 100кПа.
|
1
|
|
2.2.
|
;
|
1
1
1
|
|
3
|
|
1
1
|
|
4
|
|
1
1
1
|
|
5
|
p=const
|
1
1
|
|
6
|
P; ; ; ;
|
1
1
|
|
7
|
Газ күйлерінің өзгеру процессі
|
Алынған жылу мөлшері
|
Атқарылған жұмыс
|
Ішкі энергияның өзгерісі
|
Термодинамиканың І заңы
|
Изотермиялық
|
Q=A
|
A=Q
|
ΔU=0
|
Q=A
|
Изобаралық
|
Q=ΔU+A
|
A=Q-ΔU
|
ΔU=Q-A
|
Q=ΔU+A
|
Изохоралық
|
Q=ΔU
|
A=0
|
ΔU=Q
|
Q=ΔU
|
Адиабаталық
|
Q=0
|
A=-ΔU
|
A=-ΔU
|
A=-ΔU
|
|
1
1
|
|
8
|
Q=A+ΔU, Q=0
|
1
1
1
|
|
9
|
1→2 изотермиялық ұлғаю, T=const
2→3 адибаталық ұлғаю, Q23=0
3→4 изотермиялық ұлғаю, T2=const
4→1 адиабаталық сығылу. Q41=0
|
1
1
|
|
10.1.
|
Атол=Q1=qm=4,6∙107∙2=9,2∙107Дж
|
1
|
|
10.2.
|
|
1
|
|
10.3.
|
Q2=Q1(1-η)=9,2∙107(1-0,25)=6,9∙107 Дж
|
1
|
|
11.1
|
σ=F/S=εE
ε=Δl/l0
E=Fl/Sl
|
1
1
1
|
|
11.2.
|
σ=εE
|
1
|
|
Жалпы балл
|
30
|
|
«Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдылары ның деңгей
|
3.1 Электростатика
|
10.3.1.2 - суперпозиция принципін электр өрісінің қорытқы кернеулігін анықтау үшін пайдалану
|
Қолдану
|
|
10.3.1.4 - нүктелік зарядтың электр өрісінің потенциалы мен жұмысын есептеу
|
Қолдану
|
|
10.3.1.9 - конденсаторларды тізбектей және параллель жалғау формулаларын есеп шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
|
10.3.1.10 - электр өрісінің энергиясын
|
Қолдану
|
3.2 Тұрақты ток
|
10.3.2.4 - толық тізбек үшін Ом заңын қолдану
|
Қолдану
|
|
10.3.2.6 - тармақталған электр тізбегіне Кирхгоф заңын қолдану
|
Қолдану
|
|
10.3.2.7 - электр тогының жұмысы, қуаты және ток көзінің пайдалы әсер коэффициентінің формулаларын есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
3.3 Әртүрлі ортадағы электр тогы
|
10.3.3.1 - металдардағы электр тогын сипаттау және кедергінің температураға тәуелділігін талдау;
|
Қолдану
|
|
10.3.3.3 - жартылай өткізгіштердегі электр тогын сипаттау және жартылай өткізгіш құралдарын қолдану принципін түсіндіру
|
Қолдану
|
|
10.3.3.5 - электролиттердегі электр тогын сипаттау және электролиз заңын есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
Физика пәнінен ІII тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
Электр өрісінің біртектілігі шартын көрсет
= + + +...
q= q1 +q2+q3+ ...
І= І1 +І2 +І3+...
U= U1 +U2 +U3+... [1]
1.1 Қарастырылып отырған екі зарядтың нүктедегі электр өрісі векторлары проекциялармен берілген Е1х=2 ; Е2х=2 ; Е2у= -5 ;
Е2у= 2 ; Электр өрісінің қорытқы кернеулік модулін анықтаңыз.
[2]
Потенциалдар айырмасы 2кВ нүктелер арасында орын ауыстырғанда электр өрісі 50 Дж жұмыс атқарады. Осы заряд электростатикалық өрістің бір нүктесінде W=15·10 -3 Дж энергияға ие болады.
Электр зарядының шамасы
Нүктелік зарядтың электр өрісінің потенциалы
[2]
Суреттегідей жалғанған әрбір конденсатордың сыйымдылығы 3 мкФ
Конденсатор батареяларының сыйымдылығын анықтаңыз [3]
Егер конденсатордың кернеуін 4 есе арттырса онда конденсатордың энергиясы неше есе өзгереді? [2]
Тізбектегі ток көзі ретінде алынған батареяның ЭҚК 30В. Батарея қысқышының кернеуі 18 В, ал тізбектегі ток күші 3А.Ішкі және сыртқы кедергілерді анықта
[3]
Суретте көрсетілген сызбалардың айырмашылықтарын атап жазыңыз [2]
тізбектер қандай заңдылыққа негізделген [2]
тізбекке қатысты формулалармен тұжырымдама жасаңыз [2]
Электр шәйнекке температурасы 300С, 0,45л суды құйып, қыздырғышқа қосты. Егер қыздырғыштың қуаты 1 кВт, ПӘК-і 0,9 болса онда судың қайнауға кеткен уақыты (қыздырғандағы жылу мөлшері с =4200 қайнау процесі t =100 ; булану процесі r =22,6·106 )
[3]
Электр шамының вольфрам қылының 230С-тағы кедергісі 4 Ом. Оның 00С-т ағы кедергісі қандай? (вольфрамның электр кедергісінің температуралық коэффициенті α=4,8·10-3 ) [2]
Сәйкестендір
№
|
Орта
|
Заряд тасушылар
|
1
|
Металдар
|
электрондар мен иондар
|
2
|
Электролиттер
|
термоэлектрондық эмиссия нәтижесінде алынған электрондар
|
3
|
Газдар, плазма
|
еркін электрондар
|
4
|
Вакуум
|
электрондар мен кемтіктер
|
5
|
Жартылай өткізгіштер
|
оң және теріс иондар
|
[2]
Жартылай өткізгіш құралдары берілген. Қолдану принциптерін түсіндіріңіз
транзистор
фоторезистор
терморезистор
[2]
1 сағат электролиз барысында қанша никель бөлінеді. Ток күші 10А. (Никельдің молярлық массаы М=0,0587 , валеттілігі n=2, Авогадро саны NА=6,02·1023 моль-1, электрон заряды е=1,6·10-19 Кл )
[2]
Балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
А
|
1
|
|
1.1
|
Е =
Е =
|
2
|
|
2
|
а) q= = 25·10-3 Кл,
= =0,6 В
|
2
|
|
3
|
а) С1,С2,С3- тізбектей жалғанған, С= ,
С4-параллель жалғанған +С = С= 4 мкФ
|
3
|
|
|
4 есе артады
|
2
|
|
4
|
R= = 6 Ом; r = = 4 Ом
|
3
|
|
5
|
а) Тұйық тізбек- толық тізбек үшін Ом заңы
|
2
|
|
|
Тармақталған тізбек- Кирхгоф ережелері
|
2
|
|
|
с) Формулаларды жазып, әр оқушы өз ойларымен тұжырымдайды
|
2
|
|
6
|
Q= cm Q= r m; P t= cm + r m;
t= = 1277с немесе 21 мин
|
3
|
|
7
|
R= (R0 1+ T), = =3,6 Ом
|
2
|
|
8
|
еркін электрондар
оң және теріс иондар
электрондар мен иондар
термоэлектрондық эмиссия нәтижесінде алынған электрондар
электрондар мен кемтіктер
|
2
|
|
9
|
Транзистор- компьютерлер, күшейткіштер, электр кілттері т.б
Термистор-электроника саласында және температураның дәл мәнін алу үшін,өртке қарсы сигналды өлшеу үшін т.б.
Фоторезистор-көшені жарықтандыру үшін қолданады, т.б.
|
2
|
|
10
|
m=kIt; k= = 11г
|
2
|
|
|
Жалпы балл
|
30 балл
|
|
4 тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдылары ның деңгей
|
Тапсырма саны*
|
№ тапсырма *
|
Тапсырма түрі*
|
Орындау уақыты, мин*
|
Балл*
|
Бөлім бойынша балл
|
3.1 Электростатика
|
10.3.1.2 - суперпозиция принципін электр өрісінің қорытқы кернеулігін анықтау үшін пайдалану
|
Қолдану
|
2
|
1
|
КТБ
|
3
|
3
|
12
|
|
10.3.1.4 - нүктелік зарядтың электр өрісінің потенциалы мен жұмысын есептеу
|
Қолдану
|
1
|
2
|
ТЖ
|
4
|
2
|
|
|
10.3.1.9 - конденсаторларды тізбектей және параллель жалғау формулаларын есеп шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
3
|
ТЖ
|
4
|
5
|
|
|
10.3.1.10 - электр өрісінің энергиясын
|
Қолдану
|
1
|
4
|
ТЖ
|
2
|
3
|
|
3.2 Тұрақты ток
|
10.3.2.4 - толық тізбек үшін Ом заңын қолдану
|
Қолдану
|
1
|
5
|
ТЖ
|
4
|
6
|
12
|
|
10.3.2.6 - тармақталған электр тізбегіне Кирхгоф заңын қолдану
|
Қолдану
|
1
|
6
|
ҚЖ
|
5
|
3
|
|
|
10.3.2.7 - электр тогының жұмысы, қуаты және ток көзінің пайдалы әсер коэффициентінің формулаларын есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
7
|
ТЖ
|
5
|
2
|
|
3.3 Әртүрлі ортадағы электр тогы
|
10.3.3.1 - металдардағы электр тогын сипаттау және кедергінің температураға тәуелділігін талдау;
|
Қолдану
|
1
|
8
|
КТБ
|
5
|
2
|
6
|
|
10.3.3.3 - жартылай өткізгіштердегі электр тогын сипаттау және жартылай өткізгіш құралдарын қолдану принципін түсіндіру
|
Қолдану
|
1
|
9
|
ҚЖ
|
3
|
2
|
|
|
10.3.3.5 - электролиттердегі электр тогын сипаттау және электролиз заңын есептер шығаруда қолдану
|
Қолдану
|
1
|
10
|
ТЖ
|
5
|
2
|
|
Барлығы
|
|
11
|
|
|
40 минут
|
|
30 ұпай
|
Тапсырмалар және балл қою кестесі үлгілері
«Физика» пәнінен 4-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Магнит индукция векторының физикалық мағынасын магниттік пойыздың бағытын салу арқылы түсіндіріңіз
[1]
2. Суретте электр қозғалтқыштың сұлбасы берілген. Электр қозғалтқыштың катушкасы 100 орамнан тұрады, ток күшінің мәні 0,5 А. Катушка қабырғалары 10 см болып келген шаршы, магнит өрісінің индукциясы 0,05 Тл.
(a) Катушка қабырғаларына әрекет етуші максимал күшті анықтаңыз. _______________________________________________________________ [1]
(b) Айналдырушы күш моменті максимал болуы үшін, катушка қалай орналасуы керек? Түсіндіріңіз.
____________________________________________________________ [1]
(c) Қозғалтқышты «қуаттырақ» ету, яғни айналдыру моментін арттырудың әдісін ұсыныңыз.
____________________________________________________________ [1]
3. Электромагниттік құралдардың (электромагниттік реле, генератор, трансформатор) жұмыс істеу принципін зерттеп, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын кестеге жазыңыз
Электромагниттік құрал
|
ұқсастықтары
|
айырмашылықтары
|
Генератор
|
|
|
Трансформатор
|
|
|
Электромагниттік реле
|
|
|
[3]
4. Өткізгіш контурды тесіп өтетін магнит ағыны 0,12 Вб-ге бірқалыпты өзгергенде, онда 2,4 В ЭҚК индукцияланады. Өткізгіш кедергісі 0,6 Ом.
(a) Магнит ағынының өзгеру уақытын анықтаңыз. [1]
(b) Өткізгіште пайда болатын индукциялық ток мәнін есептеңіз. [1]
5. Магниттік тордың жұмыс істеу принципіне сипаттама бер [2]
6. Электр қозғалтқыштың негізгі бөліктерінің атауларын көрсетілген нөмірлерге сәйестендіріп жазыңыз
|
1____________________
2____________________
3____________________
4____________________
5____________________
|
[2]
7. 5 мс ішінде 500 орамды соленоидтың магнит ағыны 7 мВб-дан 3 мВб-ға дейін біркелкі төмендейді. Соленоидтағы ЭҚК индукциясын табыңыз
[1]
8 . Трамвайды тежеу принципін түсіндіріндер жүргізуші двигательді контактілі желіден ағытып, оны генератордың жұмыс режиміне ауыстырады (кілт 1-күйден 2-күйге ауыстырылады). Трамвайдың үдеуі (тежеу шапшаңдығы) мыналарға
(a) трамвайдың берілген қозғалыс жылдамдығындағы жүктеменің шамасына (резистордың кедергісіне) және берілген жүктемедегі трамвайдың жылдамдығына қалай тәуелді болады [1]
(b) Индуктивтілігі 0,4 Гн электромагнит орамындағы ток күші 0,02 с ішінде 5 А-ге бір қалыпты өзгерсе, өздік индукцияның ЭҚК-нің шамасы [1]
9. (a) Суретте келтерілген жағдайдағы магнит өрісінде қозғалып бара жатқан -бөлшекке әсер ететін күштің бағыты
[2]
(b) Индукциясы 0,2 Тл-ға тең магнит өрісіндегі 10 Мм/с жылдамдықпен индуция сызықтарына перепендикуляр қозғалып келе жатқан протонға әсер ететін күш (q=1,6*10-19Кл)
[2]
10. Еркін құлауға тәжірибе жүргізілді, онда объект тыныштықта тұрған жағдайдан құлай бастады және t уақыт ішінде h белгілі бір арақашықтыққа құлады. Тәжірибе жүргізген адам келесі мәндерді алды. h және t арақатынасы h = ½ g t2 болады деп күтілуде.
Биіктік (см)
|
Уақыт (с)
|
Уақыт 2,(с2)
|
20
|
0.20
|
|
40
|
0.29
|
|
60
|
0.35
|
|
80
|
0.40
|
|
100
|
0.45
|
|
(а) t2 мәнін есептеп, кестедегі бос торкөздерді толтырыңыз. [2]
(b) h−дің (𝑦 − ось), t2 − ден (х- ось) тәуелділік графигін сызыңыз.
Келесі бетте берілген тор көзді координаттар осін тұрғызуға пайдаланыңыз.
[4]
(c) Алынған графиктен градиентті және графиктің у - осімен қиылысу нүктесін анықтаңыз. [2]
(d) Еркін түсу үдеуін анықтаңыз және өлшем бірлігімен жазыңыз. [2]
Балл қою кестесі
№
|
жауап
|
балл
|
қосымша
|
1
|
|
1
|
|
2
|
(а) 𝐹 = 𝐵𝐼𝐿 ∙ 𝑁 = 0,05Тл ∙ 0,5 А ∙ 0,1 м ∙ 100 = 0,25 Н
(b) 𝑀 =BISsinɑ формуласына сәйкес, контурды тесіп өтетін магнит ағыны контур жазықтығына перпендикуляр болғанда айналдырушы момент максимал мәнге ие болады.
(c) Осылардың бірі: токты арттыру/ орам санын арттыру/магнит өрісін күшейту/ магнит өрісінде орналасқан өткізгіш ұзындығын арттыру.
|
1
1
1
|
|
3
|
Электромагниттік құрал
|
ұқсастықтары
|
айырмашылықтары
|
Генератор
(латын generator-өндіруші)
|
электромагнитті индукция құбылысына негізделген
|
құралдың қозғауышынан алынған механикалық энергияны электр энергиясына айналдыратын ауыспалы/тұрақты токтың көзі;
|
Трансформатор
(лат. Transformo-түрлендіремін)
|
электромагнитті индукция құбылысына негізделген
|
кернеуді арттырып, төмендетуге және ауыспалы ток түрлендіруге мүмкіндік беретін қарапайым құрылғы;
айнымалы токтың жиілігін өзгертпей, кернеуін өзгертуге арналған электромагнитті аппарат
|
Электромагниттік реле
(электр тогымен әрекетке келтірілетін ауыстырып қосқыш)
|
электромагнитті индукция құбылысына негізделген
|
кіріc сигналы белгілі бір мәнге жеткенде шығыс сигналының секірмелі өзгерісі байқалатын құрылғы; шығыс контактілер не тұйықталады – басқарылушы тізбекте тоқ (кернеу) пайда болады, не ажырайды. Атқаратын функцияларына байланысты қорғаныс релесі, бақылау, басқару, дабыл және т.б. релелер ажыратылады
|
|
1
1
1
|
|
4
|
(a) 𝜀 = ∆Ф/∆𝑡; ∆𝑡 = 0,05 𝑐
(b) 𝐼 = ∆Ф/𝑅∆𝑡= 4А
|
1
1
|
|
5
|
Кеңістіктің кейбір бөліктерінде зарядталған бөлшектердің қозғалысын шектеу үшін тудырылған магнит өрісі магниттік тұзақ, термоядролық реакцияны жүзеге асыру үшін плазманы ұстап тұруда қолданылады.
|
2
|
|
6
|
1-якорь
2- полюстің өзегі
3- полюстегі орам саны
4- щеткалар
5-коллектор
|
2
|
|
7
|
|
1
|
|
8
|
(a) кедергі аз, ал жылдамдық көп болғанда үдеу көп
(b)
ε = 100 В.
|
1
1
|
|
9
|
(a) F υ
(b) F=qυB=0,32нН
|
2
2
|
|
10
|
Биіктік, (см)
|
Уақыт, (с)
|
уақыт 2,(с2)
|
20
|
0.20
|
0.040
|
40
|
0.29
|
0.084
|
60
|
0.35
|
0.123
|
80
|
0.40
|
0.160
|
100
|
0.45
|
0.203
|
Графиктің у-осімен қиылысуы (intercept) 0-ге тең. h-тың t2-қа тәуелділігі графигін салады
|
10
|
|
|
жалпы
|
30
|
|
Скачано с www.znanio.ru
Достарыңызбен бөлісу: |
