Индукция – 1) білімнің жеке-жеке пайымдардан жалпы қағидаларға қарай ілгерілеуі. 2) білімнің жалпыдан жалқыға өтуі. Индукция дедукциямен тығыз байланысты.
Дедукция (лат.dedictio-шығару) білімнің жалпыдан кемірек жалқыға, жекеге қарайқозғалуы, салдардың алғы шарттардан шығарылуы. Дедукциялық әдіс – жеке ережелер логикалық тұрғыда жалпы ережелерден (аксиомалардан, постулаттардан, ережелерден заңдардан) шығарылатын зерттеу, баяндау әдісі.