9 арман пв баспасы

33
II Де не лер дің ер кін тү суі.
Жер де гі және бас қа ас пан де не ле рін де гі
де не лер дің ер кін тү су үдеуі
Де­не­лер­дің­ ауа­сыз­ ке­ңіс­тік­те­ ­құ­ла­уын­ ал­ғаш­
ба­қы­ла­ған­ға­лым­–­И.Нью­тон.­Осы­ған­ұқ­сас­тәжі­
ри­бе­ні­ қа­быр­ға­сы­ қа­лың­ ар­найы­ тү­тік­ше­нің­ кө­
ме­гі­мен­ жүр­гі­зу­ге­ бо­ла­ды.­ Тү­тік­ше­нің­ бір­ ұшы­
дә­не­кер­ле­ніп­бе­кі­ті­ліп,­екін­ші­ұшы­на­кран­ор­на­
ты­ла­ды.­Тү­тік­ше­нің­іші­не­қор­ға­сын­бы­ты­ра,­ағаш­
қа­бы­ғы­және­құс­тың­қау­ыр­сы­ны­са­лы­на­ды.­
Тү­тік­ше­ден­ауа­ны­со­рып­алып,­оны­төң­ке­ріп­
қоя­мыз.­Атал­ған­бар­лық­де­не­лер­тү­тік­ше­нің­тү­бі­
не­бір­уа­қыт­та­тү­се­ді­
(3 -су­рет)
.­Де­мек,­де­не­лер­
дің­үдеуі­олар­дың­мас­са­сы­на­тәуел­ді­емес.­Ауа­сы­
жоқ­ ке­ңіс­тік­те­ бар­лық­ де­не­лер­ мен­ бөл­шек­тер:­
жаң­быр­ там­шы­сы,­ шаң­то­заң,­ тас­тар,­ жа­пы­рақ­
тар­Жер­дің­бе­ті­не­бір­дей­үдеу­мен­құ­лай­ды.­
Ер­кін­тү­су­үдеуі­
g
­әрпі­мен­бел­гі­ле­не­ді.­Бұ­дан­
да­ дәл­ өл­шеу­лер­дің­ нәти­же­сін­де­ Жер­ бе­ті­не­
жа­қын­әртүр­лі­ен­дік­тер­де­ер­кін­тү­су­үдеуі­түр­
лі­ше­ бо­ла­тын­ы­ бел­гі­лі­ бол­ды:­ по­люс­тер­де­
g
ì
ñ
ï
=
9 83
2
,
,­ ор­та­ша­ ен­дік­тер­де­
g
ì
ñ
=
9 81
2
,
,­
эк­ва­тор­да­
g
ì
ñ
ý
=
9 78
2
,
.­

жүктеу/скачать 8,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: