А. А. Букаева 5В090200 Туризм мамандығына арналаған КӘсіби қазақ тілі

«Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті» ШЖҚ РМК

Филология және педагогика факультеті

Қазақ филологиясы кафедрасы

Көкшетау, 2015

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент Қияқова Р.Ж.

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент Қасымова С.К.

Б 83	А.А. Букаева
	Кәсіби қазақ тілі туризм мамандығы студенттеріне арналған кәсіби қазақ тілі. Оқу-әдістемелік кешен. –Көкшетау,2015. – 98 бет

Оқу-әдістемелік кешен Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің оқу-әдістемелік бірлестігі кеңесінде талқыланып, пайдалануға ұсынылған (2015 жылғы 22 қазан №1 хаттама

Оқу-әдістемелік кешен ҚР БжҒМ 27.07. 2013 жылғы №2 хаттамамен бекітілген типтік бағдарлама негізінде жасалды.

Оқу-әдістемелік кешен 5В090200 – «Туризм» мамандығының студенттеріне арналған

©Букаева А.А., 2015.

©Ш.Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті ШЖҚ РМК

Алғы сөз
Қазіргі таңдағы тіл саясатының басым бағыттарының бірі – мемлекеттік тілді дамыту және оның қолдану аясын кеңейту болса, оның кешенді тармағы – тәуелсіз мемлекетіміздің болашағына адал қызмет ететін мемлекеттік тілді жетік меңгерген кәсіби мамандар даярлау болып табылады.

Оқу-әдістемелік кешен негізінен жоғары оқу орындарында туризм мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған.

Оқу-әдістемелік кешеннің басты мақсаты – студенттердің қазақша сөйлеуін, жазуын, баяндауын мамандықтарына қатысты жетілдіру, лексикасын байыту. Осы мақсатта тақырыптардың жүйелілік, логикалық байланысын ескере отрып, оқу-әдістемелік кешенді жасауда типтік бағдарлама бойынша төмендегі лексикалық тақырыптар сұрыпталып алынды:

1 тақырып: Мен таңдаған мамандық.

2 тақырып: Саяхат жетекшісі.

2 модуль. «Туристік нысандар»

1 тақырып: Мәдени – танымдық.

2 тақырып: Тарихи – археологиялық.

3 тақырып: Тәуеп ету

3 модуль. «Қазақстанның табиғаты»

1 тақырып: Қазақстандағы экотуризмнің алатын орны.

2 тақырып: Туризмдағы медицина мен гигиена.

4 модуль. «Туризмнің даму тарихы және классификациясы»

1 тақырып: Туризмнің мақсаттық қызметтері.

2 тақырып: Туризмді ұйымдастыру құрылымдары.

5 модуль. «Қазазстандағы туризмнің дамуы»

1 тақырып: Туризмнің дамуындағы Елбасымыздың бағдарламасы.

2 тақырып: Қазақстандағы діни туримнің дамуы.

6 модуль. «Туризмнің түрлері»

1 тақырып: Халықаралық туризм.

2 тақырып: Ішкі туризм.

3 тақырып: Спорттық туризм.

1 тақырып: Туристік жорықтар.

2 тақырып: Экскурсия.

8 модуль. «Дүниежүзілік туризм дамыған аймақтар»

1 тақырып: Туризмдегі жаңа ақпараттық технологиялар.

2 тақырып: Туризмнің дамыған елдері

9 модуль. «Халықаралық туризмнің даму тенденциясы»

1 тақырып: Халықаралық туризмнің ерекшеліктері

2 тақырып: Халықаралық туристік нарық

10 модуль. «Туған өлкенің туристік мүмкіндіктері»

1 тақырып: Қазақстанның өңірлік туризмді дамытуға қолайлы аймақтары

2 тақырып: Түрістан – екінші Мекке

Әрбір сабақ мәтінге дейінгі жұмыс, мәтінмен жұмыс және мәтіннен кейінгі жұмыс түрлерінен тұрады. Мәтінге дейінгі жұмыста мәтінде кездесетін сөздер мен сөз тіркестерін аудару, сөйлем құру, екі бағандағы сөздерден сөз тіркестерін құрып жаңа сөздер түсіндіріледі. Мұндай жұмыстарды орындау барысында студенттер сөз мағыналарын жете меңгере отырып, сөздік қорын молайтады, өз ойын нақты және дұрыс жеткізуде сөздерді дұрыс қолдануға жаттығады. Сөздердің айтылуы мен жазылуындағы ерекшеліктер ескеріліп, орфоэпиялық, орфографиялық нормаларды сақтау қажеттілігі түсіндіріледі. Содан кейін мәтінмен жұмыста мәтінді мәнерлеп оқуға үйренеді, мәтіннің мазмұнын түсініп, одан қажетті депектерді іріктеп таңдай білуге, оған байланысты өз ойын, пікірін, көзқарасын жеткізе білуге дағдыланады. әртүрлі тапсырмалар бойынша жұмыс түрлері жүргізіледі. Ал мәтіннен кейінгі жұмыста әр түрлі жағдаятқа құрыдған сұхбаттармен жұмыста студенттерді әр түрлі жағдайда емін-еркін қарым-қатынас жасауға машықтандырып, студенттердің алған білімдері бекітіледі.

Оқытушының басшылығымен студенттердің өздік жұмысы түрлі мақсаттағы жаттығулардан, сұхбат құрастырып, әртүрлі жағжаятта ауызша әңгіме құрудан тұрады.

Студенттердің өздік жұмысында туризмге қатысты терминдермен жұмыс жасап, олардың лексикалық мағынасын қазақша түсіндіру көзделіп, тақырыптардың мазмұнына сәйкес сұрақтар, тапсырмалар беріледі. Әрбір сұраққа жауап беру - студенттің өзінше ойлауын, сөйлеуін, пайымдауын жетілдіреді. Кейбір сабақ соңында берілген сөзжұмбақ, сызба, диаграммалар және әртүрлі жағдаяттық тапсырмалар студенттердің білімін қорытындылауға арналады.

Н.4.02-01

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті ШЖҚ РМК

Филология және педагогика факультеті

Студенттерге арналған пәннің

Студенттерге арналған пән бағдарламасы (силлабус) 5В090200-Туризм мамандығы бойынша Қазақтын спорт және туризм академиясында құрастырылған және енгізілген, кешен ҚР БжҒМ келісілді және еңгізілген. 5В090200-Туризм 27.07. 2013 жылғы №2 хаттама Республикалық оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында қаралған Типтік оқу бағдарламасы негізінде құрастырылған.

(қолы ) (тегі, аты,әкесінің аты)

Филология және педагогика факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясымен келісілген
№ 1 хаттама « 28 » тамыз 2015 ж.
Факультеттің ОӘК төрағасы________п.ғ.м., ак. доцент А.Қ.Құрманова

(қолы) (тегі,аты,әкесінің аты)

Силлабус

1. Титул беті

2 .Оқытушылар туралы мәлімет:

Букаева Анар Айткалиевна

Қазақ тілі кафедрасының аға оқытушысы

Консультациялық сағат (office - hour):

кафедрада келісілген ОБСӨЖ-дің кестесі бойынша

үй телефоны 31-23-67; ұялы телефоны 8 778 517 20 00

3 Пән туралы мәлімет:

Пән атауы: «Қазақ тілі»

Өткізу уақыты: Сабақ кестесі бойынша.
Оқу жоспарының көшірмесі.

Курс	Семестр	Кредит саны	Практ. сабақта-рының сағаты	ОБСӨЖ сағат саны	СӨЖ сағат саны	Бар-лығы	Бақылау формасы
3	5	2	30	15	45	90	Емтихан

4. Пәннің пререквизиті:

Бұл пәнді оқу үшін жалпы тілдік негізбен қатар қазақ тіліне тән лексикалық және грамматикалық ерекшеліктерді меңгеріп, дайындық курсынан өтіп келуі тиіс.

Кәсіби қарым қатынас аясында өз ойын қазақ тілінде ауызша және жазбаша толық жеткізе білу; мамандығы саласында әртүрлі коммуникацияға түсе ала білуі керек.

Сөз мәдениетін анықтау. Сөйлеудің дұрыстылығы. Сөзі және сөздің нормасын дұрыс таңдау. Сөздің қолданылуының дәлдігі. Сөйлемдерді дұрыс құру. Сөйлеудің мәнерлілігі. Экспрессивті синтаксис. Сөз байлығы. Сөйлеу тазалығы. Сөйлеудің қисындылығы. Айтылу нормалары мен екпін. Кәсіби саладағы сөйлеу тәртібінің мәдениеті. Табиғи кәсіби қызметке байланысты жағдайлардағы сөйлеу жаттығулары. Сөйлеу тәртібінің этикасын жетілдіру. Іскери қарым –қатынас түрлері.

Грамматикалық бірліктерді білу және оны дұрыс пайдалана білу. Типтік бағдарлама тілдің грамматикалық құрылысын меңгертуді, яғни саналы-коммуникативті бағдарды басшылыққа алады.онда грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыруда коммуникативті функционалды қағидатқа басымдылық беріле отырып, тілдің жүйелілік-құрылымдық қағидасы сақталады.

• 
  коммуникативтік – функционалдық, когнитивті;
  
• 
  мәдени –тарихи принцип;
  
• 
  индукция және дедукция тәсілі.
  

Оқу дағдыларын қалыптастыру үшін кәсіби іс –әрекетке арналған мәтінді тұрлаулы, тұрлаусыз ақпаратты ерекшелеуге үйрету, қысқаша жазбалар, рефераттар үшін ақпаратты таңдау, пікірталастар, әңгімелесу кезінде пайдалануы мүмкін сөйлемдерді, абзацтарды табу керек.

Тыңдау дағдыларын қалыптастыру үшін мамандық бойынша үнемі мәтіндердің дыбыстық жазбасын тыңдау, ақпаратты жүйелі құру және тыңдалған ақпараттң мәнін айтып беру қажет.

Жазбаша сөйлеуді құрастыру үшін оқылғанның жоспарын, түйінін, қысқаша жазбасын құрастыруды, жоспар негізінде мәтіннің негізгі ойларын баяндау, оларды жүйелендіру, мәтін бөліктері арасында мағыналық қатынастарды орнатуды үйрету керек.

Диалогтық сөйлеу дағдыларын қалыптастыру (әңгімелеу, сипаттау, хабарлау,ойлау, түсіндіру) үшін сөйлеу және ойды білдіру үшін қажетті сөйлеу құралдарын және стильдік ерекшеліктерді үйрету керек.

- арнайы кәсіби – бағдарлы материалды түсіне және пайдалана білуі керек;

- қазақ тілінде мамандығына қарай жазылған термин сөздер мен сөз тіркестерін, өз бетімен ғылыми еңбектерді оқып, аударма көмегімен өз ойын сол қажеттілікте сай жеткізуі;

- Қазақстандағы және әлемдік кеңістіктегі қазақ тілінің рөлі мен орны туралы, қазақ тіліндегі негізгі сөйлем заңдылықтары туралы хабардар болуы керек.

Дублиндік дескриптор негізінде «Кәсіби қазақ тілі» пәнінің нәтижесінде білім алушының жалпы түсінігі болуы керек:

Білуі және түсінуі тиіс:

• 
  студенттер кәсіби мәтінді тыңдап, ақпараттың мазмұнын, тақырыбын толық түсіне білуі тиіс;
  
• 
  жағдаяттық сұхбат барысында студент сұхбаттасушының кәсіби тақырып төңірегінде қойған сұрағын, айтқан ойының мазмұнын тыңдай отырып, түсініп, жуап қайтара білуі тиіс;
  
• 
  мамандық бойынша кәсіби терминдердің қазақ тіліне аударылымын және жасалу ерекшеліктерін білуі тиіс;