- А.Байтұрсынов атындағы ҚМУ
- Тілдік даярлау орталығы
- Нурсеитова Айшагүл Айдарбековна
- Абай Құнанбаев
- Жасымда ғылым бар деп ескермедім,
- Пайдасын көре тұра тексермедім.
- Ержеткен соң түспеді уысыма,
- Қолымды мезгілінен кеш сермедім.
- Бұл махрұм қалмағыма кім жазалы,
- Қолымды дөп сермесем, өстер ме едім?
- Адамның бір қызығы бала деген,
- Баланы оқытуды жек көрмедім.
- Баламды медресеге біл деп бердім,
- Қызмет қылсын, шен алсын деп бермедім.
- Өзім де басқа шауып, төске өрледім,
- Қазақта қара сөзге дес бермедім.
- Еңбегіңді білелік еш адам жоқ,
- Түбінде тыныш жүргенді теріс көрмедім.
-
- Абай Құнанбаев
-
- Абай Құнанбаев – қазақ халқының ұлы ақыны. Қазіргі Семей облысы, Абай ауданына дүниеге келді. Ұлы ақын, композитор, философ, ағартушы, қазақтың реалистік жаңа жазба әдебиетінің негізін қалаушы.
-
- Ақынның арғы тегі Орта жүз Тобықты Арғын ішіндегі Олжай батырдан басталады. Абайдың әкесі Құнанбай 4 әйел алған адам. Оның бәйбішесі Күнкеден – Құдайберді, інісі Құттымұхамбетке айттырылып, қалаңдық кезінде жесір қалған соң өзі алған екінші әйелі: Ұлжаннан – Тәңірберді (Тәкежан), Ибраһим (Абай), Ысқақ, Оспан, үшінші әйелі Айғыздан – Халиулла, Ысмағұл тауды. Қартайған шағында үйленген ең кіші әйелі Нұрғанымнан ұрпақ жоқ.
- Абайдың «Атадан алтау, анадан төртеу...» едім дейтіні осыдан. Болашақ ақын сабырлы мінезімен, кең пейілімен ел анасы атанған «кәрі әжесі» Зеренің таусылмайтын мол қазынадай аңыз ертегілерін естіп, абысын-ажынға жайлы, мінезі көтері, әзіл-қалжыңға шебер, жөн-жобаға жетік өз анасы Ұлжанның тәрбиесінде өсті.
- Абай әуелі ауылдағы Ғабитхан молдадан сауатын ашады да, 10 жасқа толған соң 3 жыл Семейдегі Ахмет Риза медресесінде оқиды. Бұл медреседе араб, парсы тілдерінде, негізінен, дін сабағы жүргізілетін еді. Құрбыларынан анағұрлым зейінді бала оқұға бар ықыласымен беріліп, үздік шәкірт атанады. Ол енді дін оқуын ғана місе тұтпай, білімін өз бетінше жетілдіруге ұмтылады. Сөйтіп көптеген шығыс ақындарының шығармаларымен, араб, иран, шағатай (ескі өзбек) тілінде жазылған ертегі, дастан, қиссалармен танысады, Шығыстың Низами, Науаи, Сағди, Хафиз, Фзули сияқты ұлы ғұлама, классик ақындарына бауыр басады.
Абай- табиғатты шебер жырлаған, табиғатқа жан бітірген лирик-ақын. Жылдың төрт мезгілінің суреттері ақын өлеңдеріне арқау - Ондай өлеңдер қатарына «Жаз»
- «Қыс» «Күз» жатады болған.
1995 жылы жарық көрген «Абай» энциклопедиясының мұқабасы. Ауыл молдасынан арабша сауат ашқан Абайды әкесі он екі жасында.Семейге оқуға жібереді. Абай Ахмет-Ризаның медресесінде оқиды. Орыс әдебиетінің нәрімен сусындаған ақын Пушкиннің, Лермонтовтың, Крыловтың шығармаларын қазақ тіліне аудару арқылы қазақ әдебиетіне жана бір сарын әкелді. - Орыс әдебиетінің нәрімен сусындаған ақын Пушкиннің, Лермонтовтың, Крыловтың шығармаларын қазақ тіліне аудару арқылы қазақ әдебиетіне жана бір сарын әкелді.
- Абай Құнанбайұлы атындағы Семей қаласындағы мәдениет сарайы
- ҚМПИ Абай Құнанбайұлына мемориалдық әдебиет мұражайы
- Келешек ұрпаққа деген үмітін ақы ’Әсемпаз болма әрнеге’’ атты өлеңі арқылы білдіреді;
- Әсемпаз болма әрнеге,
- Өнерпаз болсаң арқалан.
- Сен де бір кірпіш дүниеге,
- Кетігін тап та,бар қалан!
-
- "Жартас« және тағы басқалар
- Абайдан үш поэма қалды;«Масғұт»,
- «Ескендір»,
- »Әзім әңгімесі»
Қазақтың бас ақыны Абай Құнанбайұлы 1904 жылдың 23 маусымында қайтыс болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
