| Тироксин бос (Т4 бос, free thyroxine, FT4) – қан плазмасының көлік ақуыздарымен байланысты емес. Еркін тироксин плазма тироксинінің биологиялық қол жетімді нысанын білдіреді, оның құрамы қандағы тироксиннің жалпы құрамының 0,02 – 0,04% құрайды. Тироксиннің ақуыздармен байланысы (негізінен тироксинсинтезлеуші глобулинмен, преальбуминмен және альбуминмен аз) трийодтиронинге қарағанда анағұрлым берік. Гормон-ақуыз кешенінің диссоциациясы бірінші кезекте нысана органдармен өзара әрекеттесу учаскелерінде болады.
Еркін тироксинді анықтаудың диагностикалық құндылығы жалпы тироксинді зерттеуге ұқсас. Қан плазмасындағы көлік ақуыздарының концентрациясының немесе қасиеттерінің ықтимал өзгеруіне байланысты жағдайларда жалпы тироксинді анықтау қате қорытындыларға әкелуі мүмкін. Бұл жағдайларда еркін тироксинге зерттеу жүргізген жөн. Мұндай жағдайларға жүктілік (жүктіліктің 20 аптасында тироксинсинтезі глобулин концентрациясының 2-3 есе артуы), бірқатар дәрілік препараттарды қолдану, бауыр патологиясы, бүйрек жеткіліксіздігі, нефротикалық синдром және т.б. жатады. Жүктіліктің үшінші триместрінде бос Т4 деңгейінің төмендеуі байқалады, кейде шекаралық шамаларға дейін (тиреоидты гормондарды белсенді емес метаболиттерге айналдыратын плацентаның дейодиназды белсенділігінің және тироксиннің ақуыздармен байланыстырылуының айтарлықтай жоғарылауының нәтижесі). Еркін тироксин деңгейінің ауытқуы эутиреоидты емделушілерде жіті және созылмалы сызықша емес аурулар кезінде байқалуы мүмкін.
Зерттеу әдісі иммуноферменттік талдау болып табылады. Зерттеуге арналған материал-қан сарысуы. Орындау мерзімі – 1 жұмыс күні.
60 жасқа дейінгі ересектерде еркін тироксин қан сарысуындағы қалыпты концентрациясы – 10-23 пмоль/л; 60 жастан асқан: ерлерде – 10-18 пмоль/л, әйелдерде – 10-18 пмоль/л.
Достарыңызбен бөлісу: |
